2011 05, Knowledge, Educatipon, Matura Chemia Rozszerzony Arkusze Egzaminacyjne
[ Pobierz całość w formacie PDF ]
am or
Egzamin maturalny z chemii. Poziom rozszerzony
Copyright by ZamKor P. Sagnowski i Wspólnicy spółka jawna, Kraków 2011
ARKUSZ ZAWIERA INFORMACJE PRAWNIE CHRONIONE DO MOMENTU
ROZPOCZĘCIA EGZAMINU!
MCH–R1
EGZAMIN MATURALNY
Z CHEMII
KWIECIEŃ
ROK 2011
POZIOM ROZSZERZONY
Czas pracy 150 minut
Instrukcja dla zdającego
1. Sprawdź, czy arkusz egzaminacyjny zawiera 15 stron (zadania
1–27). Ewentualny brak zgłoś przewodniczącemu zespołu nad-
zorującego egzamin.
2. Rozwiązania i odpowiedzi zapisz w miejscu na to przeznaczo-
nym przy każdym zadaniu.
3. W rozwiązaniach zadań rachunkowych przedstaw tok rozumo-
wania prowadzący do ostatecznego wyniku oraz pamiętaj o jed-
nostkach.
4. Pisz czytelnie. Używaj długopisu / pióra tylko z czarnym tuszem
/ atramentem.
5. Nie używaj korektora, a błędne zapisy wyraźnie przekreśl.
6. Pamiętaj, że zapisy w brudnopisie nie podlegają ocenie.
7. Możesz korzystać z karty wybranych tablic chemicznych, linijki
oraz kalkulatora.
8. Na karcie odpowiedzi wpisz swoją datę urodzenia i PESEL.
Nie wpisuj żadnych znaków w części przeznaczonej dla egzami-
natora.
Za rozwiązanie
wszystkich zadań
można otrzymać
łącznie
60 punktów
Życzymy powodzenia!
Wypełnia zdający przed
rozpoczęciem pracy
PESEL ZDAJĄCEGO
KOD
ZDAJĄCEGO
Z K
am or
Egzamin maturalny z chemii. Poziom rozszerzony
Copyright by ZamKor P. Sagnowski i Wspólnicy spółka jawna, Kraków 2011
2
Informacja do zadań 1. i 2.
Pewien pierwiastek w reakcji z tlenem tworzy tlenki o wzorach XO i XO
2
. Tylko jeden z tych tlenków ma
charakter kwasowy. Liczba atomowa pierwiastka X jest o 2 większa od liczby atomowej pierwiastka znaj-
dującego się w drugiej grupie i drugim okresie układu okresowego.
Zadanie 1. (
2 pkt
)
1.1 1.2
Na podstawie układu okresowego uzupełnij schemat. Podaj symbol pierwiastka X, jego liczbę atomo-
wą i liczbę masową. Napisz skróconą konigurację elektronową tego pierwiastka.
Koniguracja elektronowa: ............................................................................................................................
Zadanie 2. (
1 pkt
)
2.1
Określ, który z tlenków – XO czy XO
2
– ma
charakter kwasowy. Wybór uzasadnij,
pisząc w formie
cząsteczkowej równanie reakcji tego tlenku z zasadą sodową.
Równanie reakcji:
.........................................................................................................................................................................
Zadanie 3. (
3 pkt
)
3.1
Tabela przedstawia fragment układu okresowego pierwiastków, w którym zaznaczono pierwiastki X, Y i Z.
grupa
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13
okres
3
Z
4
Y
5
X
Na podstawie analizy
położenia pierwiastków X, Y, Z w układzie okresowym uzupełnij podaną tabelę:
Pierwiastek
X
Y
Z
Liczba elektronów walencyjnych
Liczba powłok elektronowych
Wzór sumaryczny tlenku,
w którym pierwiastek osiąga
najwyższy stopień utlenienia
Z K
am or
Egzamin maturalny z chemii. Poziom rozszerzony
Copyright by ZamKor P. Sagnowski i Wspólnicy spółka jawna, Kraków 2011
3
Zadanie 4. (
3 pkt
)
4.1
Spośród wymienionych niżej substancji wybierz te, które spełniają podany w tabeli warunek, i wpisz
je w odpowiednie rubryki:
azot
(g)
, amoniak
(g)
, miedź
(s)
, grait
(s)
, bromek sodu
(s)
Warunek
Nazwy substancji
Mają wiązania kowalencyjne (atomowe)
Mają wiązania kowalencyjne spolaryzowane
(atomowe spolaryzowane)
Mają budowę jonową
Mogą przewodzić prąd elektryczny w stanie
stałym
Dobrze rozpuszczają się w wodzie
Zadanie 5. (
3 pkt
)
5.1 5.2 5.3
W celu zbadania charakteru chemicznego tlenku cynku przeprowadzono doświadczenie zilustrowane ry-
sunkami I i II.
I
st.
NaOH
(aq)
II
HCl
(aq)
ZnO
(s)
ZnO
(s)
a) Uzupełnij opis doświadczenia I i II. W miejsce kropek wpisz wzory produktów zawierających
cynk, wiedząc, że jeden z nich jest związkiem koordynacyjnym, w którym cynk ma liczbę ko-
ordynacyjną 4.
b) Analizując przebieg doświadczenia, wpisz do tabeli, jak zachowuje się tlenek cynku w każdym
doświadczeniu: jak tlenek kwasowy czy jak tlenek zasadowy.
Doświadczenie I
Tlenek cynku zachowuje się jak ………………………
Doświadczenie II
Tlenek cynku zachowuje się jak ………………………
c) Napisz w skróconej formie jonowej równanie reakcji zachodzącej w doświadczeniu I.
.........................................................................................................................................................................
Z K
am or
Egzamin maturalny z chemii. Poziom rozszerzony
Copyright by ZamKor P. Sagnowski i Wspólnicy spółka jawna, Kraków 2011
4
Zadanie 6. (
2 pkt
)
6.1 6.2
Zaprojektuj doświadczenie, które umożliwi otrzymanie wodorotlenku żelaza(III) – Fe(OH)
3
ze świe-
żo wytrąconego wodorotlenku żelaza(II) o wzorze Fe(OH)
2
.
W tym celu:
a) Wybierz potrzebny odczynnik spośród wodnych roztworów: kwasu siarkowego(VI), zasady
sodowej, wody utlenionej.
.........................................................................................................................................................................
b) Zapisz przewidywane zmiany, które można zaobserwować podczas doświadczenia.
.........................................................................................................................................................................
.........................................................................................................................................................................
.........................................................................................................................................................................
Zadanie 7. (
3 pkt
)
7.1 7.2
Tlenki niektórych metali podczas ogrzewania rozkładają się na pierwiastki.
Ogrzano 2 g pomarańczowego tlenku pewnego metalu występującego na drugim stopniu utlenienia. W wy-
niku reakcji chemicznej otrzymano 1,853 g gęstej, srebrzystoszarej cieczy w postaci małych kropelek oraz
gaz, w którego obecności rozżarzone drewienko zapłonęło jasnym płomieniem.
a) Zidentyikuj ten metal i zapisz w formie cząsteczkowej równanie opisanej reakcji chemicznej.
.........................................................................................................................................................................
b) Oblicz, jaką objętość w warunkach normalnych zajmuje powstały w wyniku reakcji
gaz. Wy-
nik podaj z dokładnością do trzeciego miejsca po przecinku.
Z K
am or
Egzamin maturalny z chemii. Poziom rozszerzony
Copyright by ZamKor P. Sagnowski i Wspólnicy spółka jawna, Kraków 2011
5
Zadanie 8. (
2 pkt
)
8.1
Synteza jodowodoru z pierwiastków przebiega zgodnie z zapisem
:
H
2(g)
+ I
2(g)
⇆
2HI
(g)
ΔH
0
< 0
Oceń poniższe zdania. Przy każdym zdaniu wpisz literę P, jeśli zdanie jest prawdziwe, lub F, jeśli
zdanie jest fałszywe.
Zdania
P/F
Zmniejszenie ciśnienia obniża wydajność reakcji.
Obniżenie temperatury nie wpływa na wydajność reakcji.
Zwiększenie stężenia jodowodoru obniża wydajność reakcji.
Użycie katalizatora zwiększa wydajność reakcji.
Informacja do zadań 9. i 10.
Do doświadczenia użyto wodnych roztworów następujących substancji
:
Na
2
CO
3
, BaCl
2
, NH
4
Cl, MgSO
4
,
NaOH, HCl. Roztwory zmieszano parami, tak jak pokazano na rysunkach.
I
B
II
X
III
Z
A
Y
W
Obserwacje zapisano w tabeli
:
Probówka
Obserwacje
I Wydziela się bezbarwny, bezwonny gaz.
II Wytrąca się biały, krystaliczny osad.
III Wydziela się bezbarwny gaz o charakterystycznym zapachu.
Zadanie 9. (
3 pkt
)
9.1
Przeanalizuj informację wstępną i podaj wzory substancji zmieszanych w probówkach I–III.
Probówka I: A ……………. B …………….
Probówka II: X ……………. Y …………….
Probówka III: Z ……………. W …………….
Z K
[ Pobierz całość w formacie PDF ]
zanotowane.pl doc.pisz.pl pdf.pisz.pl charloteee.keep.pl
am or
Egzamin maturalny z chemii. Poziom rozszerzony
Copyright by ZamKor P. Sagnowski i Wspólnicy spółka jawna, Kraków 2011
ARKUSZ ZAWIERA INFORMACJE PRAWNIE CHRONIONE DO MOMENTU
ROZPOCZĘCIA EGZAMINU!
MCH–R1
EGZAMIN MATURALNY
Z CHEMII
KWIECIEŃ
ROK 2011
POZIOM ROZSZERZONY
Czas pracy 150 minut
Instrukcja dla zdającego
1. Sprawdź, czy arkusz egzaminacyjny zawiera 15 stron (zadania
1–27). Ewentualny brak zgłoś przewodniczącemu zespołu nad-
zorującego egzamin.
2. Rozwiązania i odpowiedzi zapisz w miejscu na to przeznaczo-
nym przy każdym zadaniu.
3. W rozwiązaniach zadań rachunkowych przedstaw tok rozumo-
wania prowadzący do ostatecznego wyniku oraz pamiętaj o jed-
nostkach.
4. Pisz czytelnie. Używaj długopisu / pióra tylko z czarnym tuszem
/ atramentem.
5. Nie używaj korektora, a błędne zapisy wyraźnie przekreśl.
6. Pamiętaj, że zapisy w brudnopisie nie podlegają ocenie.
7. Możesz korzystać z karty wybranych tablic chemicznych, linijki
oraz kalkulatora.
8. Na karcie odpowiedzi wpisz swoją datę urodzenia i PESEL.
Nie wpisuj żadnych znaków w części przeznaczonej dla egzami-
natora.
Za rozwiązanie
wszystkich zadań
można otrzymać
łącznie
60 punktów
Życzymy powodzenia!
Wypełnia zdający przed
rozpoczęciem pracy
PESEL ZDAJĄCEGO
KOD
ZDAJĄCEGO
Z K
am or
Egzamin maturalny z chemii. Poziom rozszerzony
Copyright by ZamKor P. Sagnowski i Wspólnicy spółka jawna, Kraków 2011
2
Informacja do zadań 1. i 2.
Pewien pierwiastek w reakcji z tlenem tworzy tlenki o wzorach XO i XO
2
. Tylko jeden z tych tlenków ma
charakter kwasowy. Liczba atomowa pierwiastka X jest o 2 większa od liczby atomowej pierwiastka znaj-
dującego się w drugiej grupie i drugim okresie układu okresowego.
Zadanie 1. (
2 pkt
)
1.1 1.2
Na podstawie układu okresowego uzupełnij schemat. Podaj symbol pierwiastka X, jego liczbę atomo-
wą i liczbę masową. Napisz skróconą konigurację elektronową tego pierwiastka.
Koniguracja elektronowa: ............................................................................................................................
Zadanie 2. (
1 pkt
)
2.1
Określ, który z tlenków – XO czy XO
2
– ma
charakter kwasowy. Wybór uzasadnij,
pisząc w formie
cząsteczkowej równanie reakcji tego tlenku z zasadą sodową.
Równanie reakcji:
.........................................................................................................................................................................
Zadanie 3. (
3 pkt
)
3.1
Tabela przedstawia fragment układu okresowego pierwiastków, w którym zaznaczono pierwiastki X, Y i Z.
grupa
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13
okres
3
Z
4
Y
5
X
Na podstawie analizy
położenia pierwiastków X, Y, Z w układzie okresowym uzupełnij podaną tabelę:
Pierwiastek
X
Y
Z
Liczba elektronów walencyjnych
Liczba powłok elektronowych
Wzór sumaryczny tlenku,
w którym pierwiastek osiąga
najwyższy stopień utlenienia
Z K
am or
Egzamin maturalny z chemii. Poziom rozszerzony
Copyright by ZamKor P. Sagnowski i Wspólnicy spółka jawna, Kraków 2011
3
Zadanie 4. (
3 pkt
)
4.1
Spośród wymienionych niżej substancji wybierz te, które spełniają podany w tabeli warunek, i wpisz
je w odpowiednie rubryki:
azot
(g)
, amoniak
(g)
, miedź
(s)
, grait
(s)
, bromek sodu
(s)
Warunek
Nazwy substancji
Mają wiązania kowalencyjne (atomowe)
Mają wiązania kowalencyjne spolaryzowane
(atomowe spolaryzowane)
Mają budowę jonową
Mogą przewodzić prąd elektryczny w stanie
stałym
Dobrze rozpuszczają się w wodzie
Zadanie 5. (
3 pkt
)
5.1 5.2 5.3
W celu zbadania charakteru chemicznego tlenku cynku przeprowadzono doświadczenie zilustrowane ry-
sunkami I i II.
I
st.
NaOH
(aq)
II
HCl
(aq)
ZnO
(s)
ZnO
(s)
a) Uzupełnij opis doświadczenia I i II. W miejsce kropek wpisz wzory produktów zawierających
cynk, wiedząc, że jeden z nich jest związkiem koordynacyjnym, w którym cynk ma liczbę ko-
ordynacyjną 4.
b) Analizując przebieg doświadczenia, wpisz do tabeli, jak zachowuje się tlenek cynku w każdym
doświadczeniu: jak tlenek kwasowy czy jak tlenek zasadowy.
Doświadczenie I
Tlenek cynku zachowuje się jak ………………………
Doświadczenie II
Tlenek cynku zachowuje się jak ………………………
c) Napisz w skróconej formie jonowej równanie reakcji zachodzącej w doświadczeniu I.
.........................................................................................................................................................................
Z K
am or
Egzamin maturalny z chemii. Poziom rozszerzony
Copyright by ZamKor P. Sagnowski i Wspólnicy spółka jawna, Kraków 2011
4
Zadanie 6. (
2 pkt
)
6.1 6.2
Zaprojektuj doświadczenie, które umożliwi otrzymanie wodorotlenku żelaza(III) – Fe(OH)
3
ze świe-
żo wytrąconego wodorotlenku żelaza(II) o wzorze Fe(OH)
2
.
W tym celu:
a) Wybierz potrzebny odczynnik spośród wodnych roztworów: kwasu siarkowego(VI), zasady
sodowej, wody utlenionej.
.........................................................................................................................................................................
b) Zapisz przewidywane zmiany, które można zaobserwować podczas doświadczenia.
.........................................................................................................................................................................
.........................................................................................................................................................................
.........................................................................................................................................................................
Zadanie 7. (
3 pkt
)
7.1 7.2
Tlenki niektórych metali podczas ogrzewania rozkładają się na pierwiastki.
Ogrzano 2 g pomarańczowego tlenku pewnego metalu występującego na drugim stopniu utlenienia. W wy-
niku reakcji chemicznej otrzymano 1,853 g gęstej, srebrzystoszarej cieczy w postaci małych kropelek oraz
gaz, w którego obecności rozżarzone drewienko zapłonęło jasnym płomieniem.
a) Zidentyikuj ten metal i zapisz w formie cząsteczkowej równanie opisanej reakcji chemicznej.
.........................................................................................................................................................................
b) Oblicz, jaką objętość w warunkach normalnych zajmuje powstały w wyniku reakcji
gaz. Wy-
nik podaj z dokładnością do trzeciego miejsca po przecinku.
Z K
am or
Egzamin maturalny z chemii. Poziom rozszerzony
Copyright by ZamKor P. Sagnowski i Wspólnicy spółka jawna, Kraków 2011
5
Zadanie 8. (
2 pkt
)
8.1
Synteza jodowodoru z pierwiastków przebiega zgodnie z zapisem
:
H
2(g)
+ I
2(g)
⇆
2HI
(g)
ΔH
0
< 0
Oceń poniższe zdania. Przy każdym zdaniu wpisz literę P, jeśli zdanie jest prawdziwe, lub F, jeśli
zdanie jest fałszywe.
Zdania
P/F
Zmniejszenie ciśnienia obniża wydajność reakcji.
Obniżenie temperatury nie wpływa na wydajność reakcji.
Zwiększenie stężenia jodowodoru obniża wydajność reakcji.
Użycie katalizatora zwiększa wydajność reakcji.
Informacja do zadań 9. i 10.
Do doświadczenia użyto wodnych roztworów następujących substancji
:
Na
2
CO
3
, BaCl
2
, NH
4
Cl, MgSO
4
,
NaOH, HCl. Roztwory zmieszano parami, tak jak pokazano na rysunkach.
I
B
II
X
III
Z
A
Y
W
Obserwacje zapisano w tabeli
:
Probówka
Obserwacje
I Wydziela się bezbarwny, bezwonny gaz.
II Wytrąca się biały, krystaliczny osad.
III Wydziela się bezbarwny gaz o charakterystycznym zapachu.
Zadanie 9. (
3 pkt
)
9.1
Przeanalizuj informację wstępną i podaj wzory substancji zmieszanych w probówkach I–III.
Probówka I: A ……………. B …………….
Probówka II: X ……………. Y …………….
Probówka III: Z ……………. W …………….
Z K
[ Pobierz całość w formacie PDF ]