2009 09, Knowledge, Educatipon, Matura Chemia Rozszerzony Arkusze Egzaminacyjne
[ Pobierz całość w formacie PDF ]
ARKUSZ ZAWIERA INFORMACJE PRAWNIE CHRONIONE DO MOMENTU
ROZPOCZĘCIA EGZAMINU!
Miejsce
na naklejkę
MCH-R1_1P-092
EGZAMIN MATURALNY
Z CHEMII
POZIOM ROZSZERZONY
Czas pracy 150 minut
MAJ
ROK 2009
Instrukcja dla zdającego
1. Sprawdź, czy arkusz egzaminacyjny zawiera 17stron
(zadania 1 – 36). Ewentualny brak zgłoś przewodniczącemu
zespołu nadzorującego egzamin.
2. Rozwiązania i odpowiedzi zapisz w miejscu na to
przeznaczonym przy każdym zadaniu.
3. W rozwiązaniach zadań rachunkowych przedstaw tok
rozumowania prowadzący do ostatecznego wyniku oraz
pamiętaj o jednostkach.
4. Pisz czytelnie. Używaj długopisu/pióra tylko z czarnym
tuszem/atramentem.
5. Nie używaj korektora, a błędne zapisy wyraźnie przekreśl.
6. Pamiętaj, że zapisy w brudnopisie nie podlegają ocenie.
7. Możesz korzystać z karty wybranych tablic chemicznych, linijki
oraz kalkulatora.
8. Na karcie odpowiedzi wpisz swoją datę urodzenia i PESEL.
Nie wpisuj żadnych znaków w części przeznaczonej
dla egzaminatora.
Za rozwiązanie
wszystkich zadań
można otrzymać
łącznie
60 punktów
Życzymy powodzenia!
Wypełnia zdający przed
rozpoczęciem pracy
KOD
ZDAJĄCEGO
PESEL ZDAJĄCEGO
2
Egzamin maturalny z chemii
Poziom rozszerzony
Zadanie 1.
(2 pkt)
W atomie pewnego pierwiastka w stanie podstawowym trzy spośród elektronów walencyjnych
znajdują się na podpowłoce 4p (4p
3
).
a) Opisz stan kwantowo-mechaniczny tych elektronów, wpisując do tabeli odpowiednie
wartości trzech liczb kwantowych.
Liczby kwantowe
Główna liczba
kwantowa
[n]
Poboczna liczba
kwantowa
[l]
Magnetyczna liczba
kwantowa
[m]
Wartości liczb
kwantowych
b) Podaj symbol tego pierwiastka i przedstaw
w formie skróconej
(z symbolem
helowca) konfigurację elektronową jego atomu w stanie podstawowym.
Symbol pierwiastka: ......................
Skrócona
konfiguracja elektronowa: ...........................................................................................
Zadanie 2.
(2 pkt)
Próbka metalicznego kobaltu o masie 20 g zawiera 10% masowych promieniotwórczego
izotopu
60
Co ,
którego okres półtrwania τ
1/2
= 5,3 lat. Pozostałą masę próbki stanowią trwałe
izotopy kobaltu.
Oblicz, jaka będzie
całkowita
masa kobaltu zawartego w próbce po upływie 15,9 lat.
Obliczenia:
Odpowiedź:
Egzamin maturalny z chemii
Poziom rozszerzony
3
Zadanie 3.
(1 pkt)
Wolny krzem można otrzymać w laboratorium, redukując SiO
2
za pomocą metalicznego
magnezu. Proces ten ilustruje równanie reakcji:
⎯⎯⎯⎯→
Si + 2MgO
Uzupełnij tabelę, wpisując w odpowiednie miejsca obliczone liczby moli oraz masy
substratów i produktów tej reakcji. W obliczeniach przyjmij przybliżone wartości mas
molowych: M
Si
= 28 g · mol
–1
, M
Mg
= 24 g · mol
–1
, M
O
= 16 g · mol
–1
.
SiO
2
+ 2Mg
temperatura
SiO
2
Mg
Si
MgO
Liczba moli,
mol
1
Masa,
g
30
Zadanie 4.
(2 pkt)
Poniżej przedstawiono wzory pięciu tlenków.
Na
2
O P
4
O
10
ZnO CO SO
3
Wpisz w odpowiednie miejsca tabeli wzory
wszystkich
tlenków reagujących
z substancjami, których nazwy podano w tytule każdej kolumny.
Uwaga: jeżeli dany tlenek reaguje z więcej niż jedną substancją, należy to uwzględnić.
Tlenki reagujące z
mocnymi kwasami
wodą
mocnymi zasadami
Zadanie 5.
(2 pkt)
Określ, jaką rolę (kwasu czy zasady) pełnią według teorii Brönsteda siarkowodór
i amoniak w roztworach wodnych. Uzasadnij swoją odpowiedź, zapisując w formie
jonowej równania reakcji tych gazów z wodą.
Wzór
związku
Rola związku
Równanie reakcji
H
2
S
NH
3
Nr zadania
1a 1b
2.
3.
4.
5.
Wypełnia
egzaminator!
Maks. liczba pkt
1
1
2
1
2
2
Uzyskana liczba pkt
4
Egzamin maturalny z chemii
Poziom rozszerzony
Zadanie 6.
(4 pkt)
Przedstaw projekt doświadczenia, które wykaże amfoteryczny charakter wodorotlenku
chromu(III).
W tym celu:
a) uzupełnij poniższy opis doświadczenia, wpisując wzory lub nazwy potrzebnych
odczynników, wybranych spośród następujących: kwas solny, chlorek sodu
(aq)
,
wodorotlenek sodu
(aq)
............................
............................
I
II
Cr(OH)
3 (osad)
Cr(OH)
3 (osad)
b) wymień obserwacje, które umożliwią wykazanie amfoterycznego charakteru
wodorotlenku chromu(III)
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
c) zapisz w formie jonowej skróconej równania zachodzących reakcji, wiedząc,
że produktem jednej z reakcji jest jon heksahydroksochromianowy(III).
Równanie reakcji zachodzącej w probówce I:
.......................................................................................................................................................
Równanie reakcji zachodzącej w probówce II:
.......................................................................................................................................................
Egzamin maturalny z chemii
Poziom rozszerzony
5
Zadanie 7.
(1 pkt)
Tlenki niektórych pierwiastków bloku d wykazują różny charakter chemiczny w zależności
od stopnia utlenienia pierwiastka. W poniższej tabeli przedstawiono charakter chemiczny
wybranych tlenków chromu i manganu.
Wzory tlenków
CrO MnO
Cr
2
O
3
MnO
2
CrO
3
Mn
2
O
7
Charakter chemiczny
tlenków
zasadowy
amfoteryczny
kwasowy
Określ zależność pomiędzy wartościami stopni utlenienia chromu i manganu w tlenkach
a charakterem chemicznym tlenków tych pierwiastków.
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
Zadanie 8.
(2 pkt)
Oblicz standardową entalpię (
Δ
H
o
) reakcji opisanej równaniem:
Al
2
O
3 (korund)
+ 3SO
3 (g)
→ Al
2
(SO
4
)
3 (krystaliczny)
znając standardowe entalpie tworzenia:
1) 2Al
(s)
+
2
3
O
2 (g)
→
Al
2
O
3 (korund)
Δ
H
=
–
1671,0 kJ · mol
–1
3
O
2 (g)
→
SO
3 (g)
2) S
(rombowa)
+
2
Δ
H
=
–
395,5 kJ · mol
–1
3) 2Al
(s)
+ 3S
(rombowa)
+ 6O
2 (g)
→
Al
2
(SO
4
)
3 (krystaliczny)
Δ
H
=
–
3437,4 kJ · mol
–1
Wynik podaj z dokładnością do jednego miejsca po przecinku.
Obliczenia:
Odpowiedź:
Nr zadania
6a 6b 6c
7.
8.
Wypełnia
egzaminator!
Maks. liczba pkt
1
1
2
1
2
Uzyskana liczba pkt
o
1
o
2
o
3
[ Pobierz całość w formacie PDF ]
zanotowane.pl doc.pisz.pl pdf.pisz.pl charloteee.keep.pl
ARKUSZ ZAWIERA INFORMACJE PRAWNIE CHRONIONE DO MOMENTU
ROZPOCZĘCIA EGZAMINU!
Miejsce
na naklejkę
MCH-R1_1P-092
EGZAMIN MATURALNY
Z CHEMII
POZIOM ROZSZERZONY
Czas pracy 150 minut
MAJ
ROK 2009
Instrukcja dla zdającego
1. Sprawdź, czy arkusz egzaminacyjny zawiera 17stron
(zadania 1 – 36). Ewentualny brak zgłoś przewodniczącemu
zespołu nadzorującego egzamin.
2. Rozwiązania i odpowiedzi zapisz w miejscu na to
przeznaczonym przy każdym zadaniu.
3. W rozwiązaniach zadań rachunkowych przedstaw tok
rozumowania prowadzący do ostatecznego wyniku oraz
pamiętaj o jednostkach.
4. Pisz czytelnie. Używaj długopisu/pióra tylko z czarnym
tuszem/atramentem.
5. Nie używaj korektora, a błędne zapisy wyraźnie przekreśl.
6. Pamiętaj, że zapisy w brudnopisie nie podlegają ocenie.
7. Możesz korzystać z karty wybranych tablic chemicznych, linijki
oraz kalkulatora.
8. Na karcie odpowiedzi wpisz swoją datę urodzenia i PESEL.
Nie wpisuj żadnych znaków w części przeznaczonej
dla egzaminatora.
Za rozwiązanie
wszystkich zadań
można otrzymać
łącznie
60 punktów
Życzymy powodzenia!
Wypełnia zdający przed
rozpoczęciem pracy
KOD
ZDAJĄCEGO
PESEL ZDAJĄCEGO
2
Egzamin maturalny z chemii
Poziom rozszerzony
Zadanie 1.
(2 pkt)
W atomie pewnego pierwiastka w stanie podstawowym trzy spośród elektronów walencyjnych
znajdują się na podpowłoce 4p (4p
3
).
a) Opisz stan kwantowo-mechaniczny tych elektronów, wpisując do tabeli odpowiednie
wartości trzech liczb kwantowych.
Liczby kwantowe
Główna liczba
kwantowa
[n]
Poboczna liczba
kwantowa
[l]
Magnetyczna liczba
kwantowa
[m]
Wartości liczb
kwantowych
b) Podaj symbol tego pierwiastka i przedstaw
w formie skróconej
(z symbolem
helowca) konfigurację elektronową jego atomu w stanie podstawowym.
Symbol pierwiastka: ......................
Skrócona
konfiguracja elektronowa: ...........................................................................................
Zadanie 2.
(2 pkt)
Próbka metalicznego kobaltu o masie 20 g zawiera 10% masowych promieniotwórczego
izotopu
60
Co ,
którego okres półtrwania τ
1/2
= 5,3 lat. Pozostałą masę próbki stanowią trwałe
izotopy kobaltu.
Oblicz, jaka będzie
całkowita
masa kobaltu zawartego w próbce po upływie 15,9 lat.
Obliczenia:
Odpowiedź:
Egzamin maturalny z chemii
Poziom rozszerzony
3
Zadanie 3.
(1 pkt)
Wolny krzem można otrzymać w laboratorium, redukując SiO
2
za pomocą metalicznego
magnezu. Proces ten ilustruje równanie reakcji:
⎯⎯⎯⎯→
Si + 2MgO
Uzupełnij tabelę, wpisując w odpowiednie miejsca obliczone liczby moli oraz masy
substratów i produktów tej reakcji. W obliczeniach przyjmij przybliżone wartości mas
molowych: M
Si
= 28 g · mol
–1
, M
Mg
= 24 g · mol
–1
, M
O
= 16 g · mol
–1
.
SiO
2
+ 2Mg
temperatura
SiO
2
Mg
Si
MgO
Liczba moli,
mol
1
Masa,
g
30
Zadanie 4.
(2 pkt)
Poniżej przedstawiono wzory pięciu tlenków.
Na
2
O P
4
O
10
ZnO CO SO
3
Wpisz w odpowiednie miejsca tabeli wzory
wszystkich
tlenków reagujących
z substancjami, których nazwy podano w tytule każdej kolumny.
Uwaga: jeżeli dany tlenek reaguje z więcej niż jedną substancją, należy to uwzględnić.
Tlenki reagujące z
mocnymi kwasami
wodą
mocnymi zasadami
Zadanie 5.
(2 pkt)
Określ, jaką rolę (kwasu czy zasady) pełnią według teorii Brönsteda siarkowodór
i amoniak w roztworach wodnych. Uzasadnij swoją odpowiedź, zapisując w formie
jonowej równania reakcji tych gazów z wodą.
Wzór
związku
Rola związku
Równanie reakcji
H
2
S
NH
3
Nr zadania
1a 1b
2.
3.
4.
5.
Wypełnia
egzaminator!
Maks. liczba pkt
1
1
2
1
2
2
Uzyskana liczba pkt
4
Egzamin maturalny z chemii
Poziom rozszerzony
Zadanie 6.
(4 pkt)
Przedstaw projekt doświadczenia, które wykaże amfoteryczny charakter wodorotlenku
chromu(III).
W tym celu:
a) uzupełnij poniższy opis doświadczenia, wpisując wzory lub nazwy potrzebnych
odczynników, wybranych spośród następujących: kwas solny, chlorek sodu
(aq)
,
wodorotlenek sodu
(aq)
............................
............................
I
II
Cr(OH)
3 (osad)
Cr(OH)
3 (osad)
b) wymień obserwacje, które umożliwią wykazanie amfoterycznego charakteru
wodorotlenku chromu(III)
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
c) zapisz w formie jonowej skróconej równania zachodzących reakcji, wiedząc,
że produktem jednej z reakcji jest jon heksahydroksochromianowy(III).
Równanie reakcji zachodzącej w probówce I:
.......................................................................................................................................................
Równanie reakcji zachodzącej w probówce II:
.......................................................................................................................................................
Egzamin maturalny z chemii
Poziom rozszerzony
5
Zadanie 7.
(1 pkt)
Tlenki niektórych pierwiastków bloku d wykazują różny charakter chemiczny w zależności
od stopnia utlenienia pierwiastka. W poniższej tabeli przedstawiono charakter chemiczny
wybranych tlenków chromu i manganu.
Wzory tlenków
CrO MnO
Cr
2
O
3
MnO
2
CrO
3
Mn
2
O
7
Charakter chemiczny
tlenków
zasadowy
amfoteryczny
kwasowy
Określ zależność pomiędzy wartościami stopni utlenienia chromu i manganu w tlenkach
a charakterem chemicznym tlenków tych pierwiastków.
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
Zadanie 8.
(2 pkt)
Oblicz standardową entalpię (
Δ
H
o
) reakcji opisanej równaniem:
Al
2
O
3 (korund)
+ 3SO
3 (g)
→ Al
2
(SO
4
)
3 (krystaliczny)
znając standardowe entalpie tworzenia:
1) 2Al
(s)
+
2
3
O
2 (g)
→
Al
2
O
3 (korund)
Δ
H
=
–
1671,0 kJ · mol
–1
3
O
2 (g)
→
SO
3 (g)
2) S
(rombowa)
+
2
Δ
H
=
–
395,5 kJ · mol
–1
3) 2Al
(s)
+ 3S
(rombowa)
+ 6O
2 (g)
→
Al
2
(SO
4
)
3 (krystaliczny)
Δ
H
=
–
3437,4 kJ · mol
–1
Wynik podaj z dokładnością do jednego miejsca po przecinku.
Obliczenia:
Odpowiedź:
Nr zadania
6a 6b 6c
7.
8.
Wypełnia
egzaminator!
Maks. liczba pkt
1
1
2
1
2
Uzyskana liczba pkt
o
1
o
2
o
3
[ Pobierz całość w formacie PDF ]