2 1, ang dla leniwych 1 -
[ Pobierz całość w formacie PDF ]
2.1 Can
i
could
–
móc
Can
i
could
są ze sobą powiązane gramatycznie i znaczeniowo. Czasownika
can
możemy
używać tylko
w czasie
Present Simple
. Czasownika
could
używamy zarówno wtedy, gdy
mówimy
o teraźniejszości
,
jak i wtedy, gdy mówimy
o przeszłości
.
2.1.1
Różne
znaczenia
czasownika
can
Could
jako jego odpowiednik w
przeszłości
Can
ma wiele znaczeń
. W zdaniu:
I
can drive
a car.
Potrafię prowadzić samochód
,
can
znaczy
umieć
.
Jeśli umiejętność dotyczy przeszłości
,
can
zamienimy na
could
, jak w zdaniu:
I
could
drive a car when I was 17.
Potrafiłam prowadzić samochód, kiedy miałam
17 lat.
Pytając:
Can you ski?
Czy umiesz jeździć na nartach?,
też pytamy o
umiejętność
. Na takie
pytanie możemy uzyskać odpowiedź twierdzącą:
Yes, I can
, lub przeczącą:
No, I can’t.
Zdanie:
I can ski but I cannot skate.
Potrafię jeździć na nartach, ale nie potrafię jeździć na
łyżwach
,
też informuje o umiejętnościach.
Jeśli jednak
ktoś wchodząc do kuchni powie:
I
can smell
something burning.
Czuję, że coś się pali
,
zrozumiemy, że
właśnie czuje
zapach spalenizny. A pytanie:
Can
you
see
that beautiful bird in the tree?
znaczy
:
Czy widzisz
(właśnie w tej chwili)
tego pięknego ptaka na drzewie?
Gdy mówimy o odbieraniu wrażeń zmysłami
,
układamy zdania z czasownikami takimi
jak
:
see
-
widzieć,
hear
-
słyszeć,
smell
–
wyczuwać węchem,
taste
–
smakować, i są to
zdania w czasach
Simple
. Aby
poinformować
, że
czynność
trwa
właśnie w tej chwili
,
przed
tymi czasownikami umieszczamy
can
. Tak jest w zdaniach:
He
can see
strange lights in the sky.
On widzi dziwne światła na niebie.
He
could see
strange lights in the sky.
Widział (obserwował) dziwne światła na
niebie.
Speak up please, I
can’t hear
you.
Mów głośniej, proszę, nie słyszę cię
.
I
couldn’t hear
what she was saying.
Nie słyszałem, co mówiła.
Now I
can understand
you.
Teraz cię rozumiem.
Then I
could understand
him.
Wtedy go rozumiałam.
Can
w teraźniejszości
,
a
could
w
przeszłości
,
mogą wyrażać różne rodzaje
możliwości
:
zdania z
can
mówiące o
możliwościach
zdania z
could
mówiące o
możliwościach
‘I
can
help you,’ he said.
‘Mogę ci pomóc’,
powiedział
.
He
said
that he
could
help.
Powiedział, że
może mi pomóc.
She
can’t
come to work
today
.
Ona nie może
przyjść dziś do pracy.
She
couldn’t
come to work
yesterday
.
Ona
nie mogła przyjść do pracy wczoraj.
We
were
worried because he
could
reject
our offer.
Martwiliśmy się, ponieważ on
mógł odrzucić naszą ofertę
.
tab 21
Couldn’t
they do it
then
?
Czy nie mogli
tego zrobić wtedy?
Can
w teraźniejszości
,
a
could
w przeszłości, mogą wyrażać
zezwolenie
:
You
can
use my computer, if you want to.
Możesz korzystać z mojego komputera,
jeśli chcesz.
Fortunately, I
could
use his computer.
Na szczęście mogłem korzystać z jego
komputera.
2.1.2 Can
i
could
w teraźnieszości
podobieństwa
i
różnice
Jeśli dziecko pyta mamę:
Can I have some chocolate?
Czy mogę dostać trochę czekolady?
,
pyta o
zezwolenie
,
podobnie jak w pytaniu:
Can I come in?
Czy mogę wejść?
Pytanie o zezwolenie
z użyciem
can
jest bardzo bezpośrednie i jest przydatne w sytuacjach
codziennych,
nieformalnych
.
Jeśli jednak okoliczności wymagają od nas użycia
formy grzecznościowej
, zamiast
can
użyjemy
could
, jak w przykładach:
Could
I come in?
Czy mógłbym wejść?
Could I ask you a few questions?
Czy mógłbym zadać ci kilka pytań?
Could I be of any help?
Czy mógłbym jakoś pomóc?
Na każde z powyższych pytań możemy oczekiwać podobnych odpowiedzi. Twierdzącej:
Yes, (of course) you can, l
ub przeczącej:
No, (I’m sorry) you can’t.
Pytając
o zezwolenie
możemy zatem użyć
could
.
Jeśli jednak nasze zdanie
wyraża zezwolenie
lub
zakaz
dotyczący
teraźniejszości
, użyjemy
can
:
You can stay here.
Możesz tu zostać
.
(pozwalam ci)
You can’t touch anything.
Nie możesz niczego dotykać
.
(nie pozwalam ci)
Użycie
could
w tych zdaniach
zmieniłoby ich sens
.
Mówiliśmy, że
can
może wyrażać
możliwość.
Spójrzmy na zdania:
I can tell you about it.
Mogę ci o tym powiedzieć
. (być może chcę to zrobić)
Rock climbing can be dangerous.
Wspinanie się po skałach może być niebezpieczne
.
(istnieje taka potencjalna możliwość)
It can happen to anyone.
To może się przydarzyć każdemu
.
(jest to prawdopodobne)
Jeśli w takich zdaniach czasownik
can
zastąpimy czasownikiem
could
, to tak, jakbyśmy
wyraz
może
zastąpili wyrazem
mógłby
, jak w przykładach:
zdania z
can
i
could,
które mówią o
możliwościach
w
teraźniejszych
:
zdania z
can
mówiące o
możliwościach
zdania z
could
mówiące o
możliwościach
I
can’t
accept such behaviour.
Nie
mogę
akceptować takiego zachowania
.
I
couldn’t
accept such behaviour.
Nie
mógłbym
akceptować takiego zachowania
.
(to stwierdzenie jest mniej zdecydowane)
Can’t
they do it
now
?
Czy oni nie mogą tego
zrobić teraz?
We
are
worried because he
can
reject our
offer.
Martwimy się, ponieważ on może
odrzucić naszą ofertę
.
I think it
could
happen.
Myślę, że to
mogłoby
się zdarzyć.
( to zdanie zawiera w sobie
więcej wahania niż zdanie z
can
)
tab 22
Aby powiedzieć o
możliwościach
,
które potencjalnie
istniały w
przeszłości
,
użyjemy:
could
,
have
i
trzecią formę
czasownika
. Takie zdania układamy w rozdziale
2.11 Modalne z have i trzecią formą czasownika
.
W powyższych zdaniach mówiący wyrazili swoje
osobiste opinie
. Takie
opinie
mogą mieć
też
formę zdań przeczących
:
It
can’t
happen.
To nie może się zdarzyć
,
lub nieco mniej zdecydowane:
It
couldn’t
happen.
To nie mogłoby się zdarzyć.
This
can’t
be true.
To nie może być prawda.
(nie wierzę, że to prawda)
They
can’t
own a car.
Niemożliwe, żeby mieli samochód
. (wiem, że są bardzo biedni)
I know that you
couldn’t
say something like that.
Wiem, że nie mógłbyś powiedzieć
czegoś takiego
.
(to nie w twoim stylu)
W tych zdaniach
can’t
i
couldn’t
znaczy, że
naszym zdaniem
, coś
jest
niemożliwe
lub
nieprawdopodobne
.
Gdy nasze
opinie
dotyczą wydarzeń z
przeszłości
,
po
can’t
lub
couldn’t
użyjemy
have
i
trzecią formę
czasownika
. Takie zdania układamy w rozdziale
2.11 Modalne z have
i
trzecią formą czasownika
.
2.1.3
Zastępowanie czasowników
can
i
could
formami
be
able
to
i
be
allowed
to
Can
może mówić o przyszłości
, jak w zdaniu:
I
can
do it
tomorrow
.
Mogę to zrobić jutro.
Są jednak sytuacje
,
w których
nie możemy użyć
can
lub
could
.
Can
i
could
, tak jak wszystkie czasowniki modalne,
nie mają bezokolicznika
. Nie możemy
umieścić przed nimi
to
, jak na przykład przed zwykłym czasownikiem
play
:
to
play – bawić
się.
Nie możemy dodać do nich końcówki –
ing
, żeby ułożyć zdanie w czasie
Continuous
lub
żeby utworzyć
rzeczownik
(jak w przypadku zwykłego czasownika
play
: play
ing
).
Can
i
could
nie mają też
trzeciej formy
(jak
played
- trzecia forma czasownika
play
).
Can
i
could
w zdaniu mogą być tylko orzeczeniem i możemy ich używać tylko w czasach
Present Simple
i
Past Simple
.
Oto przykłady zdań, których nie ułożymy po angielsku używając
can
lub
could
:
1. Chciałbym
umieć
jeździć konno.
2.
Umiejętność
grania w tenisa jest dla mnie ważna
3. Czasami musisz
móc
odpocząć.
(muszą ci na to pozwolić)
4. Mój pies uwielbia, gdy mu
pozwalają
leżeć na kanapie.
5. Przez ostatnie dwa dni ona
nie może
wychodzić z domu.
6. Kiedy
będziesz mógł
zacząć u nas pracować?
I think it
can
happen.
Myślę, że to
może
się
zdarzyć.
Te zdania ułożymy używając zwrotów
,
które mają podobne do
can
i
could
znaczenia
.
Są nimi
:
be able to
– być zdolnym, być w stanie, i
be allowed to
– mieć zezwolenie:
1. I would like
to be able
to ride a horse.
Chciałbym umieć jeździć konno
.
2.
Being
able to play tennis is important for me.
Umiejętność grania w tenisa jest
dla mnie ważna.
3. Sometimes you
must be allowed to
rest.
Czasami musisz móc odpocząć
.
4. My dog
loves being allowed to
lie on the sofa.
Mój pies uwielbia, kiedy mu
pozwalają leżeć na kanapie.
5. For the last two days she
hasn’t been able to
leave home.
Przez ostatnie dwa dni
ona nie może wychodzić z domu
.
(
Present Perfect
)
6. When
will
you
be able to
start working for us?
Kiedy będziesz mógł zacząć u nas
pracować?
(
Future Simple
)
Przyjrzyjmy się teraz kilku zdaniom w czasie
Past Simple
:
She
could
meet him yesterday.
Mogła się z nim spotkać wczoraj.
Z tego wyrwanego z kontekstu zdania dowiadujemy się o
możliwości
, która albo została, albo
nie została zrealizowana.
Ułóżmy to zdanie używając
be able to
:
She
was able to
meet him.
Była w stanie (mogła) się z nim spotkać.
Z tego zdania wynika jednoznacznie, że czynność
została zrealizowana
.
Porównajmy jeszcze inne zdania:
zdania w
Past Simple
z
could
zdania w
Past Simple
z
be able to
They
could
finish it by noon.
Mogli to
skończyć do południa.
They
were able
to
finish it by noon.
Mogli
(byli w stanie) skończyć to do południa.
Was
he
able
to
contact with you?
Czy był w
stanie się z tobą skontaktować?
tab 23
Gdy mówimy o czynności
dokonanej
,
wybierzemy
was
(
were
)
able to
,
gdy zaś mówimy o
możliwościach
w przeszłości
,
wybierzemy
could
.
Zdania przeczące z
couldn’t
i
wasn’t
(
weren’t
)
able to
mają takie same znaczenia:
They
couldn’t
finish it.
Nie mogli tego skończyć.
They
weren’t able to
finish it.
Nie byli w stanie tego skończyć.
I
couldn’t
read when I was five
. Nie umiałem czytać, kiedy miałem pięć lat.
I
wasn’t able to
read when I was five
. Nie byłem w stanie czytać, kiedy miałem pięć
lat.
Mówiąc o
umiejętnościach
dotyczących teraźniejszości, zamiast
can
możemy użyć
be able
to
. Użycie
can
w takich zdaniach wydaje się jednak
bardziej naturalne
:
mówimy o
umiejętnościach
:
zdania w
Present Simple
z
can
zdania w
Present Simple
z
be able to
I
can
hold my breath for one minute.
Mogę
wstrzymać oddech przez minutę.
I
am able
to
hold my breath for one minute.
Jestem w stanie wstrzymać oddech przez
minutę.
He
can’t
run so fast.
On nie potrafi tak
szybko biegać.
He
isn’t able
to
run so fast.
On nie jest w
stanie tak szybko biegać.
What
are
you
able
to
do with it?
Co jesteś w
stanie z tym zrobić?
tab 24
Could
he contact with you?
Czy mógł się z
tobą skontaktować?
What
can
you do with it?
Co możesz z tym
zrobić?
Popatrzmy jeszcze na tabelkę, która ilustruje
jak
can
,
could
i
be able to
są używane w
różnych czasach
. W tabelce nie ułożyliśmy zdań z
be allowed to
, ponieważ ten zwrot rzadko
zastępuje
can
. Nie umieściliśmy w niej czasownika
could
w teraźniejszości, ponieważ
could
jest w zasadzie formą
przeszłą
.
CAN/COULD/BE ABLE TO
w poszczególnych czasach
zdania oznajmujące
zdania pytając
e
zdania przeczące
P
R
E
S
E
N
T
I
you
he
she
it
we
they
can
swim
play
work
draw
can
can’t
I
you
he
she
it
we
they
swim
play
work
draw
I
you
he
she
it
we
they
can’t
cannot
swim
play
work
draw
I
am
swim
play
work
draw
am
I
swim
play
work
draw
I
am no
t
swim
play
work
draw
S
I
M
P
L
E
he
she
it
is
able to
is
isn’t
he
she
it
able to
he
she
it
is not
isn’t
able to
we
you
they
are
aren’t
we
you
they
we
you
they
are not
aren’t
are
P
A
S
T
I
you
he
she
it
we
they
could
swim
play
work
draw
could
couldn’t
I
you
he
she
it
we
they
swim
play
work
draw
I
you
he
she
it
we
they
could not
couldn’t
swim
play
work
draw
S
I
M
P
L
E
I
he
she
it
was
swim
play
work
draw
was
wasn’t
I
he
she
it
swim
play
work
draw
I
he
she
it
was not
wasn’t
swim
play
work
draw
able to
able to
able to
we
you
they
were
were
weren’t
we
you
they
we
you
they
were not
weren’t
P r
es
ent
I
we
you
they
have
swim
play
work
draw
have
haven’t
I
we
you
they
swim
play
work
draw
I
we
you
they
have not
haven’t
swim
play
work
draw
been able to
been able to
been able to
Pe
rfe
ct
he
she
it
has
has
hasn’t
he
she
it
he
she
it
has not
hasn’t
Pa
st
I
you
he
she
it
we
they
swim
play
work
draw
I
you
he
she
it
we
they
swim
play
work
draw
I
you
he
she
it
we
they
swim
play
work
draw
Pe
rfe
ct
had been able to
had
hadn’t
been able to
had not been able to
hadn’t been able to
Fu
tu
re
I
we
shall
lub
will
swim
play
work
draw
shall
shan’t
lub
will
won’t
I
we
swim
play
work
draw
I
we
shall not
shan’t
lub
will not
won’t
swim
play
work
draw
Si
m
ple
be able to
be able to
be able to
he
she
it
you
they
he
she
it
you
they
he
she
it
you
they
will
will
won’t
will not
won’t
Fu
tu
re
I
we
shall
lub
will
swim
play
work
draw
shall
shan’t
lub
will
won’t
I
we
swim
play
work
draw
I
we
shall not
shan’t
lub
will not
won’t
swim
play
work
draw
have been
able to
have been
able to
have been
able to
Pe
rfe
ct
he
she
it
you
they
he
she
it
you
they
he
she
it
you
they
will
will
won’t
will not
won’t
tab 25
[ Pobierz całość w formacie PDF ]
zanotowane.pl doc.pisz.pl pdf.pisz.pl charloteee.keep.pl
2.1 Can
i
could
–
móc
Can
i
could
są ze sobą powiązane gramatycznie i znaczeniowo. Czasownika
can
możemy
używać tylko
w czasie
Present Simple
. Czasownika
could
używamy zarówno wtedy, gdy
mówimy
o teraźniejszości
,
jak i wtedy, gdy mówimy
o przeszłości
.
2.1.1
Różne
znaczenia
czasownika
can
Could
jako jego odpowiednik w
przeszłości
Can
ma wiele znaczeń
. W zdaniu:
I
can drive
a car.
Potrafię prowadzić samochód
,
can
znaczy
umieć
.
Jeśli umiejętność dotyczy przeszłości
,
can
zamienimy na
could
, jak w zdaniu:
I
could
drive a car when I was 17.
Potrafiłam prowadzić samochód, kiedy miałam
17 lat.
Pytając:
Can you ski?
Czy umiesz jeździć na nartach?,
też pytamy o
umiejętność
. Na takie
pytanie możemy uzyskać odpowiedź twierdzącą:
Yes, I can
, lub przeczącą:
No, I can’t.
Zdanie:
I can ski but I cannot skate.
Potrafię jeździć na nartach, ale nie potrafię jeździć na
łyżwach
,
też informuje o umiejętnościach.
Jeśli jednak
ktoś wchodząc do kuchni powie:
I
can smell
something burning.
Czuję, że coś się pali
,
zrozumiemy, że
właśnie czuje
zapach spalenizny. A pytanie:
Can
you
see
that beautiful bird in the tree?
znaczy
:
Czy widzisz
(właśnie w tej chwili)
tego pięknego ptaka na drzewie?
Gdy mówimy o odbieraniu wrażeń zmysłami
,
układamy zdania z czasownikami takimi
jak
:
see
-
widzieć,
hear
-
słyszeć,
smell
–
wyczuwać węchem,
taste
–
smakować, i są to
zdania w czasach
Simple
. Aby
poinformować
, że
czynność
trwa
właśnie w tej chwili
,
przed
tymi czasownikami umieszczamy
can
. Tak jest w zdaniach:
He
can see
strange lights in the sky.
On widzi dziwne światła na niebie.
He
could see
strange lights in the sky.
Widział (obserwował) dziwne światła na
niebie.
Speak up please, I
can’t hear
you.
Mów głośniej, proszę, nie słyszę cię
.
I
couldn’t hear
what she was saying.
Nie słyszałem, co mówiła.
Now I
can understand
you.
Teraz cię rozumiem.
Then I
could understand
him.
Wtedy go rozumiałam.
Can
w teraźniejszości
,
a
could
w
przeszłości
,
mogą wyrażać różne rodzaje
możliwości
:
zdania z
can
mówiące o
możliwościach
zdania z
could
mówiące o
możliwościach
‘I
can
help you,’ he said.
‘Mogę ci pomóc’,
powiedział
.
He
said
that he
could
help.
Powiedział, że
może mi pomóc.
She
can’t
come to work
today
.
Ona nie może
przyjść dziś do pracy.
She
couldn’t
come to work
yesterday
.
Ona
nie mogła przyjść do pracy wczoraj.
We
were
worried because he
could
reject
our offer.
Martwiliśmy się, ponieważ on
mógł odrzucić naszą ofertę
.
tab 21
Couldn’t
they do it
then
?
Czy nie mogli
tego zrobić wtedy?
Can
w teraźniejszości
,
a
could
w przeszłości, mogą wyrażać
zezwolenie
:
You
can
use my computer, if you want to.
Możesz korzystać z mojego komputera,
jeśli chcesz.
Fortunately, I
could
use his computer.
Na szczęście mogłem korzystać z jego
komputera.
2.1.2 Can
i
could
w teraźnieszości
podobieństwa
i
różnice
Jeśli dziecko pyta mamę:
Can I have some chocolate?
Czy mogę dostać trochę czekolady?
,
pyta o
zezwolenie
,
podobnie jak w pytaniu:
Can I come in?
Czy mogę wejść?
Pytanie o zezwolenie
z użyciem
can
jest bardzo bezpośrednie i jest przydatne w sytuacjach
codziennych,
nieformalnych
.
Jeśli jednak okoliczności wymagają od nas użycia
formy grzecznościowej
, zamiast
can
użyjemy
could
, jak w przykładach:
Could
I come in?
Czy mógłbym wejść?
Could I ask you a few questions?
Czy mógłbym zadać ci kilka pytań?
Could I be of any help?
Czy mógłbym jakoś pomóc?
Na każde z powyższych pytań możemy oczekiwać podobnych odpowiedzi. Twierdzącej:
Yes, (of course) you can, l
ub przeczącej:
No, (I’m sorry) you can’t.
Pytając
o zezwolenie
możemy zatem użyć
could
.
Jeśli jednak nasze zdanie
wyraża zezwolenie
lub
zakaz
dotyczący
teraźniejszości
, użyjemy
can
:
You can stay here.
Możesz tu zostać
.
(pozwalam ci)
You can’t touch anything.
Nie możesz niczego dotykać
.
(nie pozwalam ci)
Użycie
could
w tych zdaniach
zmieniłoby ich sens
.
Mówiliśmy, że
can
może wyrażać
możliwość.
Spójrzmy na zdania:
I can tell you about it.
Mogę ci o tym powiedzieć
. (być może chcę to zrobić)
Rock climbing can be dangerous.
Wspinanie się po skałach może być niebezpieczne
.
(istnieje taka potencjalna możliwość)
It can happen to anyone.
To może się przydarzyć każdemu
.
(jest to prawdopodobne)
Jeśli w takich zdaniach czasownik
can
zastąpimy czasownikiem
could
, to tak, jakbyśmy
wyraz
może
zastąpili wyrazem
mógłby
, jak w przykładach:
zdania z
can
i
could,
które mówią o
możliwościach
w
teraźniejszych
:
zdania z
can
mówiące o
możliwościach
zdania z
could
mówiące o
możliwościach
I
can’t
accept such behaviour.
Nie
mogę
akceptować takiego zachowania
.
I
couldn’t
accept such behaviour.
Nie
mógłbym
akceptować takiego zachowania
.
(to stwierdzenie jest mniej zdecydowane)
Can’t
they do it
now
?
Czy oni nie mogą tego
zrobić teraz?
We
are
worried because he
can
reject our
offer.
Martwimy się, ponieważ on może
odrzucić naszą ofertę
.
I think it
could
happen.
Myślę, że to
mogłoby
się zdarzyć.
( to zdanie zawiera w sobie
więcej wahania niż zdanie z
can
)
tab 22
Aby powiedzieć o
możliwościach
,
które potencjalnie
istniały w
przeszłości
,
użyjemy:
could
,
have
i
trzecią formę
czasownika
. Takie zdania układamy w rozdziale
2.11 Modalne z have i trzecią formą czasownika
.
W powyższych zdaniach mówiący wyrazili swoje
osobiste opinie
. Takie
opinie
mogą mieć
też
formę zdań przeczących
:
It
can’t
happen.
To nie może się zdarzyć
,
lub nieco mniej zdecydowane:
It
couldn’t
happen.
To nie mogłoby się zdarzyć.
This
can’t
be true.
To nie może być prawda.
(nie wierzę, że to prawda)
They
can’t
own a car.
Niemożliwe, żeby mieli samochód
. (wiem, że są bardzo biedni)
I know that you
couldn’t
say something like that.
Wiem, że nie mógłbyś powiedzieć
czegoś takiego
.
(to nie w twoim stylu)
W tych zdaniach
can’t
i
couldn’t
znaczy, że
naszym zdaniem
, coś
jest
niemożliwe
lub
nieprawdopodobne
.
Gdy nasze
opinie
dotyczą wydarzeń z
przeszłości
,
po
can’t
lub
couldn’t
użyjemy
have
i
trzecią formę
czasownika
. Takie zdania układamy w rozdziale
2.11 Modalne z have
i
trzecią formą czasownika
.
2.1.3
Zastępowanie czasowników
can
i
could
formami
be
able
to
i
be
allowed
to
Can
może mówić o przyszłości
, jak w zdaniu:
I
can
do it
tomorrow
.
Mogę to zrobić jutro.
Są jednak sytuacje
,
w których
nie możemy użyć
can
lub
could
.
Can
i
could
, tak jak wszystkie czasowniki modalne,
nie mają bezokolicznika
. Nie możemy
umieścić przed nimi
to
, jak na przykład przed zwykłym czasownikiem
play
:
to
play – bawić
się.
Nie możemy dodać do nich końcówki –
ing
, żeby ułożyć zdanie w czasie
Continuous
lub
żeby utworzyć
rzeczownik
(jak w przypadku zwykłego czasownika
play
: play
ing
).
Can
i
could
nie mają też
trzeciej formy
(jak
played
- trzecia forma czasownika
play
).
Can
i
could
w zdaniu mogą być tylko orzeczeniem i możemy ich używać tylko w czasach
Present Simple
i
Past Simple
.
Oto przykłady zdań, których nie ułożymy po angielsku używając
can
lub
could
:
1. Chciałbym
umieć
jeździć konno.
2.
Umiejętność
grania w tenisa jest dla mnie ważna
3. Czasami musisz
móc
odpocząć.
(muszą ci na to pozwolić)
4. Mój pies uwielbia, gdy mu
pozwalają
leżeć na kanapie.
5. Przez ostatnie dwa dni ona
nie może
wychodzić z domu.
6. Kiedy
będziesz mógł
zacząć u nas pracować?
I think it
can
happen.
Myślę, że to
może
się
zdarzyć.
Te zdania ułożymy używając zwrotów
,
które mają podobne do
can
i
could
znaczenia
.
Są nimi
:
be able to
– być zdolnym, być w stanie, i
be allowed to
– mieć zezwolenie:
1. I would like
to be able
to ride a horse.
Chciałbym umieć jeździć konno
.
2.
Being
able to play tennis is important for me.
Umiejętność grania w tenisa jest
dla mnie ważna.
3. Sometimes you
must be allowed to
rest.
Czasami musisz móc odpocząć
.
4. My dog
loves being allowed to
lie on the sofa.
Mój pies uwielbia, kiedy mu
pozwalają leżeć na kanapie.
5. For the last two days she
hasn’t been able to
leave home.
Przez ostatnie dwa dni
ona nie może wychodzić z domu
.
(
Present Perfect
)
6. When
will
you
be able to
start working for us?
Kiedy będziesz mógł zacząć u nas
pracować?
(
Future Simple
)
Przyjrzyjmy się teraz kilku zdaniom w czasie
Past Simple
:
She
could
meet him yesterday.
Mogła się z nim spotkać wczoraj.
Z tego wyrwanego z kontekstu zdania dowiadujemy się o
możliwości
, która albo została, albo
nie została zrealizowana.
Ułóżmy to zdanie używając
be able to
:
She
was able to
meet him.
Była w stanie (mogła) się z nim spotkać.
Z tego zdania wynika jednoznacznie, że czynność
została zrealizowana
.
Porównajmy jeszcze inne zdania:
zdania w
Past Simple
z
could
zdania w
Past Simple
z
be able to
They
could
finish it by noon.
Mogli to
skończyć do południa.
They
were able
to
finish it by noon.
Mogli
(byli w stanie) skończyć to do południa.
Was
he
able
to
contact with you?
Czy był w
stanie się z tobą skontaktować?
tab 23
Gdy mówimy o czynności
dokonanej
,
wybierzemy
was
(
were
)
able to
,
gdy zaś mówimy o
możliwościach
w przeszłości
,
wybierzemy
could
.
Zdania przeczące z
couldn’t
i
wasn’t
(
weren’t
)
able to
mają takie same znaczenia:
They
couldn’t
finish it.
Nie mogli tego skończyć.
They
weren’t able to
finish it.
Nie byli w stanie tego skończyć.
I
couldn’t
read when I was five
. Nie umiałem czytać, kiedy miałem pięć lat.
I
wasn’t able to
read when I was five
. Nie byłem w stanie czytać, kiedy miałem pięć
lat.
Mówiąc o
umiejętnościach
dotyczących teraźniejszości, zamiast
can
możemy użyć
be able
to
. Użycie
can
w takich zdaniach wydaje się jednak
bardziej naturalne
:
mówimy o
umiejętnościach
:
zdania w
Present Simple
z
can
zdania w
Present Simple
z
be able to
I
can
hold my breath for one minute.
Mogę
wstrzymać oddech przez minutę.
I
am able
to
hold my breath for one minute.
Jestem w stanie wstrzymać oddech przez
minutę.
He
can’t
run so fast.
On nie potrafi tak
szybko biegać.
He
isn’t able
to
run so fast.
On nie jest w
stanie tak szybko biegać.
What
are
you
able
to
do with it?
Co jesteś w
stanie z tym zrobić?
tab 24
Could
he contact with you?
Czy mógł się z
tobą skontaktować?
What
can
you do with it?
Co możesz z tym
zrobić?
Popatrzmy jeszcze na tabelkę, która ilustruje
jak
can
,
could
i
be able to
są używane w
różnych czasach
. W tabelce nie ułożyliśmy zdań z
be allowed to
, ponieważ ten zwrot rzadko
zastępuje
can
. Nie umieściliśmy w niej czasownika
could
w teraźniejszości, ponieważ
could
jest w zasadzie formą
przeszłą
.
CAN/COULD/BE ABLE TO
w poszczególnych czasach
zdania oznajmujące
zdania pytając
e
zdania przeczące
P
R
E
S
E
N
T
I
you
he
she
it
we
they
can
swim
play
work
draw
can
can’t
I
you
he
she
it
we
they
swim
play
work
draw
I
you
he
she
it
we
they
can’t
cannot
swim
play
work
draw
I
am
swim
play
work
draw
am
I
swim
play
work
draw
I
am no
t
swim
play
work
draw
S
I
M
P
L
E
he
she
it
is
able to
is
isn’t
he
she
it
able to
he
she
it
is not
isn’t
able to
we
you
they
are
aren’t
we
you
they
we
you
they
are not
aren’t
are
P
A
S
T
I
you
he
she
it
we
they
could
swim
play
work
draw
could
couldn’t
I
you
he
she
it
we
they
swim
play
work
draw
I
you
he
she
it
we
they
could not
couldn’t
swim
play
work
draw
S
I
M
P
L
E
I
he
she
it
was
swim
play
work
draw
was
wasn’t
I
he
she
it
swim
play
work
draw
I
he
she
it
was not
wasn’t
swim
play
work
draw
able to
able to
able to
we
you
they
were
were
weren’t
we
you
they
we
you
they
were not
weren’t
P r
es
ent
I
we
you
they
have
swim
play
work
draw
have
haven’t
I
we
you
they
swim
play
work
draw
I
we
you
they
have not
haven’t
swim
play
work
draw
been able to
been able to
been able to
Pe
rfe
ct
he
she
it
has
has
hasn’t
he
she
it
he
she
it
has not
hasn’t
Pa
st
I
you
he
she
it
we
they
swim
play
work
draw
I
you
he
she
it
we
they
swim
play
work
draw
I
you
he
she
it
we
they
swim
play
work
draw
Pe
rfe
ct
had been able to
had
hadn’t
been able to
had not been able to
hadn’t been able to
Fu
tu
re
I
we
shall
lub
will
swim
play
work
draw
shall
shan’t
lub
will
won’t
I
we
swim
play
work
draw
I
we
shall not
shan’t
lub
will not
won’t
swim
play
work
draw
Si
m
ple
be able to
be able to
be able to
he
she
it
you
they
he
she
it
you
they
he
she
it
you
they
will
will
won’t
will not
won’t
Fu
tu
re
I
we
shall
lub
will
swim
play
work
draw
shall
shan’t
lub
will
won’t
I
we
swim
play
work
draw
I
we
shall not
shan’t
lub
will not
won’t
swim
play
work
draw
have been
able to
have been
able to
have been
able to
Pe
rfe
ct
he
she
it
you
they
he
she
it
you
they
he
she
it
you
they
will
will
won’t
will not
won’t
tab 25
[ Pobierz całość w formacie PDF ]