3, historia sztuki, architektura, tezy polska
[ Pobierz całość w formacie PDF ]
TEZA nr.3
Bartłomiej Berecci i jego warsztat. Dzieła i ich wpływ na sztukę Polską.
Po roku 1500 przybywa z Węgier na Wawel kilkuosobowy wasztat architektoniczno-
rzeźbiarski, złożony głównie z Florendczyków i zakłada pracownię. Kieruje tym
Warsztatem Franciszek Florendczyk, po jego śmierci 1516 roku zespół znacznie się
powiększa. Następca Florendczyka zostaje Bartłomiej Berecci.
Bartłomiej Berecci pochodził z Pontassieve koło Florencji, stał na czele warsztatu do
swojej śmierci do roku 1537. Jest twórcą wybitnym, skupiającym w okół siebie
wykwalifikowany warsztat artystyczny o wysokim poziomie.
Kraków. 1- zamek i dziedziniec, 2-Kapica Zygmuntowska, 3- Kaplica Padniewskiego
1. Dzieziniec pałacu Wawelskiego- Krużganki
Berecci kontunował dzieło Florentczyka (po śmierci Berecciego kontunuacją zajęli się jego
współpracownicy): krużganki okalacjące obszerny dziedziniec zamkowy- najpiękniejszy
renesansowy dziedziniec w Europie Środkowej. Krużganki sa trzykondygnacyjne opinając
od dziedzińca skrzydła zachodnie, północne i wschodnie, powstały w trakcie przebudowy
zamku w latach 1507-1536, prowadzonej do 1516 roku pod kierunkiem Franciszka
Florendczyka a w latach 1530-1536 pod kierunkiem Bartłomieja Berecciego.projekt
pochodzi od Florentczyka, następcy kontunowali ten zamysł. Krużganki, tworząc główne
połaczenie komunikacyjne gmachu, służyły celom reprezentacyjnym, towarzyskim
umożliwiając dworowi asystowanie przy uroczystościach i turniejach.
TEZA nr.3
Bartłomiej Berecci i jego warsztat. Dzieła i ich wpływ na sztukę Polską.
Kraków, dzieciniec Zamku Królewskiego na Wawelu.
Rozpięte na ścianach skrzydeł zamku, trzypietrowe z arkadami na dwóch niższych
kondygnacjach, porządkują dziedziniec przestrzennie i odzabiają go. Wraz z nimi
przeszczepione zostają na grunt polski zasady estetyczne i użytkowe, które starali się
wiązać ze sobą w jedność teoretycy sztuki i architekci włoscy ówczesnej epoki. Koncepcja
krużkanówk wywodzi się od rowiązań późnego Quattrocenta, wywarła duży wpływ na
architekturę rezydencjonalną w Polsce.
Dwie kondygnacje arkad wyrażają renesansowe dążenie do harmonijnej i rytmicznej
kompozycji w której występuja na przemian, ukształtowane w łagodnych formach nowego
stylu, partie jasno owietlone i zacienione.
Na rozwiązanie górnej kondygnacji silnie oddziaływały wymogi klimatu i zwyczajów.
Kruzganki biegną wzdłuż paradnych komnat, wyższych niż pokoje dolne- podczas gdy w
pałacach włoskich kondygnacja reprezentacyjna zajmowała pierwsze pietro. Mają za
zdadnie podpieranie okapu stromego dachu. Wprowadzając wysmukłe kolumny, twórca
zrezygnował z arkad, na rzecz harmonijności powiązania się z dolnymi pietrami
wprowadził przewiązane trzony slupów w połowie wysokości pierścieniem, aby
przyhamować ich pięcie sie ku górze a na głowice ułożył dzbanuszki- ozdobne nasadniki.
Ten układ znacznie odbiega od wzorców włoskich, co stwarza, iż krużganki waweslkie
mają swoją, rodzimą odrębność.
TEZA nr.3
Bartłomiej Berecci i jego warsztat. Dzieła i ich wpływ na sztukę Polską.
Wawel, schemat krużganków.
Wawel, krużganek.
TEZA nr.3
Bartłomiej Berecci i jego warsztat. Dzieła i ich wpływ na sztukę Polską.
Wawel, dzbanuszek wieńczący najwyższą kondygnację krużganka.
2. Portale we wnetrzu Zamku wawelskiego.
W czasie zasadniczej przebudowy zamku wawelskiego oprawiono otwory przejściowe
na galerie krużgankowe i między komnatami w kamienne portale ze starannie kutą
dekoracją. Dwa wybrane dla przykładu z ponad dwudziestu najozdobniejszych,
powstałych przeważnie w latach 1527-1530. Zwane są gotycko-renesansowymi, z
względu na połączenie dwóch stylowych nurtów:
A) gotycki:tradycyjna forma odrzwi, laskowania wyrastające, pękami z kryształowych
baz i zarysowujące na nadprożach złożone linearne wzory geometryczne oraz ostro
cięte azurowe motywy gałęziowe i sznurowe.
B) renesansowy: klasyczne pasy ornamentalne w gzymsach: wole oczy, perełki, ząbki i
liście akantu, rozetki, głowy puttów, rogi obfitości, niektóre laski zarysowują kształt
półkola. Za twórcę NAJPRAWODPODOBNIEJ uważa się Berecciego, mniej Benedykta
Sandomierzanina.
Zamek na Wawelu, portal.
TEZA nr.3
Bartłomiej Berecci i jego warsztat. Dzieła i ich wpływ na sztukę Polską.
Zamek na Wawelu, ozdobne portale.
3. Kaplica Zygmunowska (krótko, rozwinięcie w kolejnych tezach)
Berecci wzniósł w latach 1517-1533, przy udziale całe swojego warsztatu kaplice
grobową, króla Zygmunta I, wspartą o południową nawę katedry. Bereccgi zrealizował
zrealizował w niej ulubiony we włoskim środowisku temat architektoniczny budowli
centralnej.
KALENDARIUM Etapy powstawania kaplicy Zygmunowskiej:
1518-1520- PRACE MURARSKIE I KAMIENIARSKIE
1521-1523- PRZYGOTOWANIE PŁYT PŁASKORZEŹBIONYCHOKŁADZIN WNĘTRZA
1524- MONTAŻ PŁYT, KAPLICA GOTOWA DO GZYMSU, PROWIZORYCZNY DACH
1524-1525 PRZYGOTOWANIE TAMBURU I KOPUŁY
1526- MONTAŻ TAMBURU I KOPUŁY
1529-1530- ODKUWANIE PŁASKORZEŹBIONYCH TOND I POSĄGÓW W NISZACH W
TYM FIGURY KRÓLA.
Kaplica Zygmuntowska, wnętrze.
[ Pobierz całość w formacie PDF ]
zanotowane.pl doc.pisz.pl pdf.pisz.pl charloteee.keep.pl
TEZA nr.3
Bartłomiej Berecci i jego warsztat. Dzieła i ich wpływ na sztukę Polską.
Po roku 1500 przybywa z Węgier na Wawel kilkuosobowy wasztat architektoniczno-
rzeźbiarski, złożony głównie z Florendczyków i zakłada pracownię. Kieruje tym
Warsztatem Franciszek Florendczyk, po jego śmierci 1516 roku zespół znacznie się
powiększa. Następca Florendczyka zostaje Bartłomiej Berecci.
Bartłomiej Berecci pochodził z Pontassieve koło Florencji, stał na czele warsztatu do
swojej śmierci do roku 1537. Jest twórcą wybitnym, skupiającym w okół siebie
wykwalifikowany warsztat artystyczny o wysokim poziomie.
Kraków. 1- zamek i dziedziniec, 2-Kapica Zygmuntowska, 3- Kaplica Padniewskiego
1. Dzieziniec pałacu Wawelskiego- Krużganki
Berecci kontunował dzieło Florentczyka (po śmierci Berecciego kontunuacją zajęli się jego
współpracownicy): krużganki okalacjące obszerny dziedziniec zamkowy- najpiękniejszy
renesansowy dziedziniec w Europie Środkowej. Krużganki sa trzykondygnacyjne opinając
od dziedzińca skrzydła zachodnie, północne i wschodnie, powstały w trakcie przebudowy
zamku w latach 1507-1536, prowadzonej do 1516 roku pod kierunkiem Franciszka
Florendczyka a w latach 1530-1536 pod kierunkiem Bartłomieja Berecciego.projekt
pochodzi od Florentczyka, następcy kontunowali ten zamysł. Krużganki, tworząc główne
połaczenie komunikacyjne gmachu, służyły celom reprezentacyjnym, towarzyskim
umożliwiając dworowi asystowanie przy uroczystościach i turniejach.
TEZA nr.3
Bartłomiej Berecci i jego warsztat. Dzieła i ich wpływ na sztukę Polską.
Kraków, dzieciniec Zamku Królewskiego na Wawelu.
Rozpięte na ścianach skrzydeł zamku, trzypietrowe z arkadami na dwóch niższych
kondygnacjach, porządkują dziedziniec przestrzennie i odzabiają go. Wraz z nimi
przeszczepione zostają na grunt polski zasady estetyczne i użytkowe, które starali się
wiązać ze sobą w jedność teoretycy sztuki i architekci włoscy ówczesnej epoki. Koncepcja
krużkanówk wywodzi się od rowiązań późnego Quattrocenta, wywarła duży wpływ na
architekturę rezydencjonalną w Polsce.
Dwie kondygnacje arkad wyrażają renesansowe dążenie do harmonijnej i rytmicznej
kompozycji w której występuja na przemian, ukształtowane w łagodnych formach nowego
stylu, partie jasno owietlone i zacienione.
Na rozwiązanie górnej kondygnacji silnie oddziaływały wymogi klimatu i zwyczajów.
Kruzganki biegną wzdłuż paradnych komnat, wyższych niż pokoje dolne- podczas gdy w
pałacach włoskich kondygnacja reprezentacyjna zajmowała pierwsze pietro. Mają za
zdadnie podpieranie okapu stromego dachu. Wprowadzając wysmukłe kolumny, twórca
zrezygnował z arkad, na rzecz harmonijności powiązania się z dolnymi pietrami
wprowadził przewiązane trzony slupów w połowie wysokości pierścieniem, aby
przyhamować ich pięcie sie ku górze a na głowice ułożył dzbanuszki- ozdobne nasadniki.
Ten układ znacznie odbiega od wzorców włoskich, co stwarza, iż krużganki waweslkie
mają swoją, rodzimą odrębność.
TEZA nr.3
Bartłomiej Berecci i jego warsztat. Dzieła i ich wpływ na sztukę Polską.
Wawel, schemat krużganków.
Wawel, krużganek.
TEZA nr.3
Bartłomiej Berecci i jego warsztat. Dzieła i ich wpływ na sztukę Polską.
Wawel, dzbanuszek wieńczący najwyższą kondygnację krużganka.
2. Portale we wnetrzu Zamku wawelskiego.
W czasie zasadniczej przebudowy zamku wawelskiego oprawiono otwory przejściowe
na galerie krużgankowe i między komnatami w kamienne portale ze starannie kutą
dekoracją. Dwa wybrane dla przykładu z ponad dwudziestu najozdobniejszych,
powstałych przeważnie w latach 1527-1530. Zwane są gotycko-renesansowymi, z
względu na połączenie dwóch stylowych nurtów:
A) gotycki:tradycyjna forma odrzwi, laskowania wyrastające, pękami z kryształowych
baz i zarysowujące na nadprożach złożone linearne wzory geometryczne oraz ostro
cięte azurowe motywy gałęziowe i sznurowe.
B) renesansowy: klasyczne pasy ornamentalne w gzymsach: wole oczy, perełki, ząbki i
liście akantu, rozetki, głowy puttów, rogi obfitości, niektóre laski zarysowują kształt
półkola. Za twórcę NAJPRAWODPODOBNIEJ uważa się Berecciego, mniej Benedykta
Sandomierzanina.
Zamek na Wawelu, portal.
TEZA nr.3
Bartłomiej Berecci i jego warsztat. Dzieła i ich wpływ na sztukę Polską.
Zamek na Wawelu, ozdobne portale.
3. Kaplica Zygmunowska (krótko, rozwinięcie w kolejnych tezach)
Berecci wzniósł w latach 1517-1533, przy udziale całe swojego warsztatu kaplice
grobową, króla Zygmunta I, wspartą o południową nawę katedry. Bereccgi zrealizował
zrealizował w niej ulubiony we włoskim środowisku temat architektoniczny budowli
centralnej.
KALENDARIUM Etapy powstawania kaplicy Zygmunowskiej:
1518-1520- PRACE MURARSKIE I KAMIENIARSKIE
1521-1523- PRZYGOTOWANIE PŁYT PŁASKORZEŹBIONYCHOKŁADZIN WNĘTRZA
1524- MONTAŻ PŁYT, KAPLICA GOTOWA DO GZYMSU, PROWIZORYCZNY DACH
1524-1525 PRZYGOTOWANIE TAMBURU I KOPUŁY
1526- MONTAŻ TAMBURU I KOPUŁY
1529-1530- ODKUWANIE PŁASKORZEŹBIONYCH TOND I POSĄGÓW W NISZACH W
TYM FIGURY KRÓLA.
Kaplica Zygmuntowska, wnętrze.
[ Pobierz całość w formacie PDF ]