227 Wytyczne wspólnotowe dotyczące pomocy państwa w celu ratowania i restrukturyzacji zagrożonych ...
[ Pobierz całość w formacie PDF ]
C 244/2
PL
Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej
1.10.2004
KOMUNIKAT KOMISJI
WYTYCZNE WSPÓLNOTOWE DOTYCZĄCE POMOCY PAŃSTWA W CELU RATOWANIA I
RESTRUKTURYZACJI ZAGROŻONYCH PRZEDSIĘBIORSTW
(2004/C 244/02)
(Tekst mający znaczenie dla EOG)
1.
WPROWADZENIE
6. Wytyczne z 1999 r. zawierały zróżnicowanie między
pomocą na ratowanie a pomocą na restrukturyzację;
pomoc w celu ratowania była definiowana jako czasowe
wsparcie w celu utrzymania płynności finansowej niewy-
dolnego przedsiębiorstwa w czasie koniecznym na opra-
cowanie planu restrukturyzacji i/lub likwidacji. W zasa-
dzie środki na restrukturyzację finansowane przez pomoc
państwa nie mogłybyć podjęte w czasie trwania tej fazy.
Jednakże takie sztywne rozróżnienie między ratowaniem
a restrukturyzacją stałosię przyczyną pewnych trudności.
Przedsiębiorstwa zagrożone mogą już w fazie ratowania
potrzebować, aby podjęto niektóre pilne środki struktu-
ralne, w celu zatrzymania lub zmniejszenia pogarszania
się sytuacji finansowej. Niniejsze wytyczne rozszerzają
więc pojęcie „pomocy w celu ratowania”, aby umożliwić
beneficjentowi podjęcie pilnych środków, nawet środków
o charakterze strukturalnym, jak na przykład natychmias-
towe zamknięcie zakładu lub inna forma rezygnacji z
działalności przynoszących straty. Uwzględniając pilny
charakter takiej pomocy, Państwa Członkowskie powinny
mieć możliwość wyboru procedury uproszczonej w celu
uzyskania zatwierdzenia.
1. Komisja przyjęła pierwotne wspólnotowe wytyczne
dotyczące pomocy państwa w celu ratowania i restruktu-
ryzacji zagrożonych przedsiębiorstw w 1994 r (
1
).
W 1997 r. Komisja dodała szczególne zasady dla
rolnictwa (
2
). Nowa wersja wytycznych została przyjęta w
1999 r. (
3
) i traci moc 9 października 2004 r.
2. W niniejszej wersji wytycznych, która oparta jest na
wersjach wcześniejszych, Komisja chce dokonać pewnych
zmian i wyjaśnień ze względu na kilka czynników.
3. Po pierwsze, biorąc pod uwagę, że w konkluzjach Rady
Europejskiej w Sztokholmie w dniach 23 i 24 marca
2001 r. i w Barcelonie w dniach 15 i 16 marca 2002 r.
wezwano Państwa Członkowskie do dalszego zmniej-
szania pomocy państwa, w wartości procentowej PKB,
przy równoczesnym przekierowaniu jej w stronę interesu
wspólnego, obejmującego horyzontalne cele, takie jak
spójność, w takiej sytuacji ściślejsza kontrola zakłóceń
wynikających z dopuszczenia pomocy wydaje się być
zagwarantowana. Jest to również zgodne z konkluzjami
Rady Europejskiej w Lizbonie w dniach 23 i 24 marca
2000 r. zakładającymi wzrost konkurencyjności gospo-
darki europejskiej.
4. Opuszczanie rynku przez przedsiębiorstwa nieefektywne
jest zjawiskiem normalnym. Sytuacja, w której zagrożone
przedsiębiorstwo jest wspomagane przez państwo, nie
możebyć normą. Pomoc w celu ratowania i restruktury-
zacji była w przeszłości źródłem jednych z najbardziej
kontrowersyjnych przypadków pomocy państwa i należy
do rodzajów pomocy państwa powodujących największe
zakłócenia. W związku z powyższym, ogólna zasada
zakazująca pomocy państwa ustanowiona w Traktacie
powinna pozostać regułą, a odstępstwa od niej powinny
być ograniczone.
7. W odniesieniu do pomocy restrukturyzacyjnej wytyczne
z 1999 r. kontynuują wymagania wytycznych z 1994 r.,
dotyczące znaczącego wkładu od beneficjenta przy
restrukturyzacji. W ramach niniejszego przeglądu,
właściwym jest jeszcze mocniejsze podkreślenie, że
wymieniony wkład musi być rzeczywisty i nieobjęty
pomocą.Wkład beneficjenta ma podwójne zadanie: z
jednej strony będzie pokazywał, że rynki (właściciele,
wierzyciele) wierzą wmożliwość odzyskania rentowności
w rozsądnym czasie. Z drugiej strony, będzie to zapew-
niało, że pomoc na restrukturyzację jest ograniczona do
minimum niezbędnego dla przywrócenia rentowności,
przy równoczesnym ograniczeniu zakłócenia konku-
rencji. Zgodnie z powyższym, Komisja będzie również
wymagała środków wyrównawczych, aby zminimali-
zować wpływ pomocy na konkurentów.
5. Zasada „pierwszy i ostatni raz” zostaje wzmocniona, aby
uniknąć sytuacji, w których wielokrotna pomoc w celu
ratowania lub restrukturyzacji byłaby stosowana w celu
sztucznego utrzymywania przedsiębiorstwa na rynku.
(
1
) Dz.U. C 368 z 23.12.1994, str. 12.
(
2
) Dz.U. C 283 z 19.9.1997, str. 2. Patrz również: przypis odnoszący
się do tytułu Rozdziału5.
(
3
) Dz.U. C 288 z 9.10.1999, str. 2.
1.10.2004
PL
Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej
C 244/3
8. Zapewnianie przedsiębiorstwom zagrożonym pomocy w
celu ratowania lub restrukturyzacji można traktować jako
zgodne z prawem tylko pod pewnymi warunkami.
Pomoc możebyć uzasadniona na przykład ze względów
polityki społecznej lub regionalnej, z powodu koniecz-
ności uwzględnienia korzystnej roli pełnionej przez małe
i średnie przedsiębiorstwa (MŚP) w gospodarce lub, w
drodze wyjątku, z potrzeby utrzymania konkurencyjności
na rynku, kiedy zniknięcie przedsiębiorstw mogłoby
prowadzić do monopolu lub wyraźnego oligopolu. Z
drugiej strony, nie byłoby uzasadnione sztuczne utrzymy-
wanie przy życiu przedsiębiorstwa w sektorze posia-
dającym długoterminową i strukturalną nadprodukcję, jak
również przedsiębiorstwa, które może przetrwać tylko w
wyniku powtarzających się interwencji państwa.
za zagrożone, w szczególności gdy występują typowe
oznaki, takie jak rosnące straty, malejący obrót, zwięk-
szanie się zapasów, nadwyżki produkcji, zmniejszający
się przepływ środków finansowych, rosnące zadłużenie,
rosnące kwoty odsetek i zmniejszająca się lub zerowa
wartość aktywów netto. W niektórych poważnych przy-
padkach, przedsiębiorstwo możejuż znajdować się w
sytuacji niewypłacalności lub być przedmiotem zbioro-
wego postępowania upadłościowego prowadzonego
zgodnie z prawem krajowym. W tej ostatniej sytuacji,
niniejsze wytyczne stosuje się do każdej pomocy przy-
znanej w kontekście takiej procedury, która prowadzi do
utrzymania przedsiębiorstwa na rynku. W każdym przy-
padku przedsiębiorstwo zagrożone kwalifikuje się do
pomocy tylko wtedy, gdy ewidentnie nie może odzyskać
płynności dzięki środkom własnym lub środkom uzys-
kanym od właścicieli/akcjonariuszy lub ze źródeł rynko-
wych.
2.
DEFINICJE I ZAKRES WYTYCZNYCH ORAZ ZWIĄZKI Z
INNYMI AKTAMI DOTYCZĄCYMI POMOCY PAŃSTWA
2.1.
POJĘCIE „PRZEDSIĘBIORSTWA ZAGROŻONEGO”
12. W rozumieniu niniejszych wytycznych nowoutworzone
przedsiębiorstwo nie kwalifikuje się do pomocy na rato-
wanie lub restrukturyzację nawet wtedy, gdy jego pierw-
otna sytuacja finansowa jest niepewna. Dotyczy to na
przykład sytuacji, gdy nowe przedsiębiorstwo powstaje z
likwidacji poprzedniego lub nawet tylko przejmuje jego
aktywa. Przedsiębiorstwo zasadniczo uznaje się za
nowoutworzone w okresie pierwszych 3 lat po rozpo-
częciu działalności w danej dziedzinie. Dopiero po
upływie tego okresu przedsiębiorstwo może otrzymać
pomoc na ratowanie lub restrukturyzację, pod warun-
kiem, że:
9. Nie istnieje definicja wspólnotowa „przedsiębiorstwa
zagrożonego”. Jednakże dla celów niniejszych wytycz-
nych, Komisja uważa przedsiębiorstwo za zagrożone,
jeżeli ani przy pomocy środków własnych, ani środków,
które mogłoby uzyskać od właścicieli/akcjonariuszy lub
wierzycieli, nie jest ono w stanie powstrzymać strat, które
bez zewnętrznej interwencji władz publicznych prawie
na pewno doprowadzą to przedsiębiorstwo do zniknięcia
z rynku w perspektywie krótko- lub średnioterminowej.
10. Dla celów niniejszych wytycznych, z zasady i niezależnie
od wielkości przedsiębiorstwa, jest ono w szczególności
uznane za zagrożone w następujących okolicznościach:
a) w przypadku spółki z ograniczoną odpowiedzial-
nością (
1
), jeżeli ponad połowa jej zarejestrowanego
kapitału została utracona (
2
), w tym ponad jedna
czwarta tego kapitału w okresie poprzedzających 12
miesięcy, lub
a) kwalifikuje się jako przedsiębiorstwo zagrożone w
rozumieniu niniejszych wytycznych, oraz
b) nie stanowi części większej grupy kapitałowej (
4
), z
wyjątkiem warunków ustanowionych w pkt 13.
b) w przypadku spółki, której przynajmniej niektórzy
członkowie są w sposób nieograniczony odpowie-
dzialni za długi spółki (
3
), jeżeli ponad połowa jej
kapitału według sprawozdania finansowego została
utracona, w tym ponad jedna czwarta w okresie
poprzedzających 12 miesięcy, lub
13. Przedsiębiorstwo należące lub przejęte przez większą
grupę kapitałową w normalnych warunkach nie kwalifi-
kuje się do pomocy w celu ratowania lub restrukturyzacji,
z wyjątkiem sytuacji, w której można wykazać, że trud-
ności przedsiębiorstwa są wewnętrzne i nie są wynikiem
arbitralnej alokacji kosztów w ramach grupy oraz żete
trudności są zbyt poważne, aby mogłybyć przezwy-
ciężone przez samą grupę. W przypadku, gdy zagrożone
przedsiębiorstwo tworzy podmiot zależny, podmiot ten
będzie, wraz z kontrolującym go zagrożonym przedsię-
biorstwem, uważany za grupę imoże otrzymać pomoc
zgodnie z warunkami ustanowionymi w niniejszym
punkcie.
c) niezależnie od rodzaju spółki, jeżeli spełnia ona
kryteria w prawie krajowym w zakresie podlegania
zbiorowej procedurze upadłościowej.
11. Nawet gdy nie zachodzi żadna z okoliczności wymienio-
nych w pkt 10, przedsiębiorstwo może nadal być uznane
(
1
) Odnosi się to w szczególności do rodzajów spółek wymienionych w
art. 1 ust. 1 akapit pierwszy dyrektywy Rady (WE) 78/660/EWG
(Dz.U. L 222 z 14.8.1978, str. 11), ostatnio zmienionej dyrektywą
2003/51/WE Parlamentu Europejskiego i Rady (Dz.U. L 178 z
17.7.2003, str. 16).
(
2
) Analogicznie do przepisów art. 17 dyrektywy Rady 77/91/EEC
(Dz.U. L 26 z 30.1.1977, str. 1), ostatnio zmienionej Aktem Przy-
stąpienia z 2003 r.
(
3
) Odnosi się to w szczególności do rodzajów spółek wymienionych w
art. 1 ust. 1 akapit drugi dyrektywy Rady (WE) 78/660/ EWG.
(
4
) Aby ustalić, czy przedsiębiorstwo jest niezależne czy jest częścią
grupy, uwzględnione będą kryteria ustanowione w załączniku 1 do
rozporządzenia Komisji (WE) nr 68/2001 (Dz.U. L 10 z 13.1.2001,
str. 20) zmienionego rozporządzeniem (WE) nr 363/2004 (Dz.U. L
63 z 28.2.2004, str. 20).
C 244/4
PL
Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej
1.10.2004
2.2.
DEFINICJA POMOCY W CELU RATOWANIA I
RESTRUKTURYZACJI
17. Natomiast restrukturyzacja będzie się opierała na wyko-
nalnym, spójnym i dalekosiężnym planie, którego celem
jest przywrócenie długoterminowej rentowności przedsię-
biorstwa. Restrukturyzacja zazwyczaj składa się z jednego
lub kilku następujących elementów: reorganizacja i racjo-
nalizacja działalności przedsiębiorstwa dla zwiększenia
skuteczności, zazwyczaj zakładające wycofanie się z
działalności przynoszącej straty, restrukturyzację
istniejącej działalności, która może na nowo stać się
konkurencyjna i, ewentualnie, dywersyfikację w kierunku
nowych i rentownych rodzajów działalności. Restruktury-
zacja finansowa (zastrzyk kapitału, umorzenie długów)
powinna zazwyczaj towarzyszyć restrukturyzacji
fizycznej. Operacje restrukturyzacyjne w rozumieniu
niniejszych wytycznych nie mogą jednak być ograniczone
do pomocy finansowej, która wyrówna straty bez
usunięcia przyczyn tych strat.
14. Pomoc w celu ratowania i w celu restrukturyzacji są
objęte tym samym zestawem wytycznych, ponieważ w
obu przypadkach władze publiczne mają do czynienia z
przedsiębiorstwem zagrożonym, a ratowanie i restruktu-
ryzacja są często dwoma elementami jednego przedsięw-
zięcia, nawet jeżeli dotyczą one różnych działań.
15. Pomoc w celu ratowania jest z natury swojej wsparciem
czasowym i odwracalnym. Jej podstawowym celem jest
sprawienie, aby można było zachować płynność
finansową niewydolnego przedsiębiorstwa na czas
konieczny dla opracowania planu restrukturyzacji i/lub
likwidacji. Ogólna zasada zakłada, że pomoc w celu rato-
wania jest czasowym wsparciem dla przedsiębiorstw,
których sytuacja finansowa znacznie pogorszyłas ę,co
znajduje odzwierciedlenie w poważnym braku płynności
finansowej lub technicznej niewypłacalności. Takie
czasowe wsparcie powinno pozwolić na przeanalizo-
wanie okoliczności, które przyczyniłysię do napotkanych
trudności oraz na opracowanie odpowiedniego planu,
aby rozwiązać wymienione problemy. Pomoc w celu
ratowania musi ponadto być ograniczona do koniecznego
minimum. Innymi słowy, pomoc w celu ratowania
oferuje przedsiębiorstwom zagrożonym krótkotrwałe
„wytchnienie”, trwające nie dłużej niż sześć miesięcy.
Pomoc musi się składać ze zwrotnego wsparcia płynności
finansowej i mieć formę gwarancji kredytowych lub
pożyczek o stopie procentowej przynajmniej porówny-
walnej do pożyczek dla przedsiębiorstw w dobrej sytuacji
finansowej i w szczególności do stawek referencyjnych
przyjętych przez Komisję. Środki strukturalne, które nie
wymagają natychmiastowego działania, takie jak nieodw-
racalne i automatyczne uczestnictwo państwa w środkach
własnych przedsiębiorstwa, nie mogą być finansowane w
ramach pomocy w celu ratowania.
2.3.
ZAKRES
18. Niniejsze wytyczne stosuje się do przedsiębiorstw we
wszystkich sektorach działalności, z wyjątkiem sektora
węgla (
1
) i stali (
2
), bez uszczerbku dla szczególnych zasad
odnoszących się do przedsiębiorstw zagrożonych w
danym sektorze (
3
). Z wyjątkiem pkt 79 (
4
), niniejsze
wytyczne stosuje się do sektora rybołówstwa i akwakul-
tury, pod warunkiem zgodności ze szczególnymi zasa-
dami ustanowionymi w wytycznych w sprawie analizy
pomocy państwa dla rybołówstwa i akwakultury (
5
).
Rozdział 5 zawiera pewne dodatkowe zasady dla
rolnictwa.
2.4.
ZGODNOŚĆ ZE WSPÓLNYM RYNKIEM
19. Artykuł 87 ust. 2 i 3 Traktatu przewidują możliwość
uznania pomocy z art. 87 ust. 1 za zgodną ze wspólnym
rynkiem. Poza przypadkami pomocy przewidzianymi w
art. 87 ust. 2, w szczególności pomocy mającej na celu
naprawienie szkód spowodowanych klęskami żywioło-
wymi lub innymi zdarzeniami nadzwyczajnymi, o
których nie jest tutaj mowa, jedyną podstawą prawną,na
której pomoc dla przedsiębiorstw zagrożonych możebyć
uznana za dopuszczalną, jest art. 87 ust. 3 lit. c). Zgodnie
z tym przepisem Komisja ma prawo zezwolić na „pomoc
przeznaczoną na ułatwianie rozwoju niektórych działań
gospodarczych (…), o ile [ta pomoc] nie zmienia
warunków wymiany handlowej w zakresie sprzecznym
ze wspólnym interesem”. Ten przypadek może mieć
miejsce w szczególności wtedy, gdy pomoc jest
potrzebna, aby wyrównać różnice spowodowane przez
wady rynku lub aby zapewnić spójność gospodarczą i
społeczną.
16. Od momentu, w którym plan restrukturyzacji lub likwi-
dacji, dla którego wnioskowano o pomoc, został ustano-
wiony i jest wdrażany, każda kolejna pomoc jest uzna-
wana za pomoc w celu restrukturyzacji. Środki, które
mają zostać wdrożone natychmiastowo, aby
powstrzymać powiększanie się strat, wraz ze środkami
strukturalnymi (np. natychmiastowe wycofanie się z
działalności przynoszącej stratę), mogą zostać podjęte w
ramach pomocy w celu restrukturyzacji, przy zachowaniu
warunków wymienionych w sekcji 3.1 dla pomocy indy-
widualnej i sekcji 4.3 dla systemów pomocy. Z wyjątkiem
sytuacji, w których stosuje się procedurę uproszczoną
ustanowioną w sekcji 3.1.2 Państwo Członkowskie będzie
musiało wykazać, że opisane środki strukturalne muszą
zostać podjęte natychmiastowo. W normalnych warun-
kach pomoc w celu ratowania nie możebyć przyznana
dla restrukturyzacji finansowej.
(
1
) Artykuł 3 rozporządzenia Rady (WE) nr 1407/2002 (Dz.U. L 205 z
2.8.2002, str. 1), zmienionego Aktem Przystąpienia z 2003 r.
(
2
) Punkt 19 Komunikatu Komisji dotyczącego niektórych aspektów
traktowania przypadków konkurencji wynikających z wygaśnięcia
Traktatu EWWiS (Dz.U. C 152 z 26.6.2002, str. 5). Punkt 1 Komu-
nikatu Komisji w sprawie pomocy w celu ratowanie i w celu
restrukturyzację oraz pomocy w celu zamknięcie w sektorze
stalowym (Dz.U. C 70 z 19.3.2002, str. 21). Odpowiednie środki
przyjęte w kontekście wielosektorowych ram wspólnotowych dla
pomocy regionalnej dla dużych inwestycji (Dz.U. C 70 z 19.3.2002,
str. 8).
(
3
) Szczególne zasady tego rodzaju istnieją w sektorze lotnictwa (Dz.U.
C 350 z 10.12.1994, str. 5).
(
4
) Tzn. przyznanie pomocy MŚP, które nie spełniają warunków usta-
nowionych w pkt 79, może jednak być zwolnione z obowiązku
indywidualnego zgłoszenia.
(
5
) Dz.U. C 19 z 20.1.2001, str. 7.
1.10.2004
PL
Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej
C 244/5
20. Ponieważ samo dalsze istnienie przedsiębiorstwa zagrożo-
nego jest niepewne, takie przedsiębiorstwo nie możebyć
uznawane za narzędzie służące celom polityki publicznej
aż do czasu zapewnienia jego rentowności. Komisja
uznaje więc, że pomoc dla przedsiębiorstw zagrożonych
może mieć pozytywny wpływ na rozwój działalności
gospodarczej bez zmieniania warunków wymiany hand-
lowej w zakresie sprzecznym z interesem Wspólnoty
tylko wtedy, gdy warunki ustalone w niniejszych wytycz-
nych są spełnione. Jeżeli przedsiębiorstwa, które mają
otrzymać pomoc w celu ratowania lub restrukturyzacji,
mają siedzibę w regionach wspieranych, Komisja weźmie
pod uwagę względy regionalne, o których mowa w art.
87 ust. 3 lit. a) i c) Traktatu, zgodnie z tym, co opisano
w pkt 55 i 56.
3.1.
POMOC W CELU RATOWANIA
3.1.1. W a r u n k i
25. Aby otrzymać zatwierdzenie Komisji pomoc w celu rato-
wania zdefiniowana w pkt 15 musi:
a) polegać na wsparciu płynności finansowej w postaci
gwarancji kredytowych lub pożyczek (
3
); w obu przy-
padkach, pożyczka musi zostać przyznana przy zasto-
sowaniu stopy procentowej co najmniej porówny-
walnej do stóp procentowych stosowanych przy
pożyczkach dla przedsiębiorstw w dobrej sytuacji
finansowej i w szczególności zgodnie ze stawkami
referencyjnymi przyjętymi przez Komisję; kżda
pożyczka musi zostać zwrócona i każda gwarancja
musi się zakończyć w okresie nie dłuższym niż sześć
miesięcy po wypłacie przedsiębiorstwu pierwszej raty;
21. Komisja będzie przykładać szczególną uwagę do potrzeby
zapobiegania stosowaniu niniejszych wytycznych w celu
ominięcia przepisów ustanowionych w istniejących
ramach i wytycznych.
22. Na ocenę pomocy w celu ratowania lub restrukturyzacji
nie powinny wpływać zmiany własności przedsiębior-
stwa, któremu udzielana jest pomoc.
b) być uzasadniona przez poważne trudności społeczne i
nie może powodować efektów ubocznych wpływają-
cych na pozostałePaństwa Członkowskie;
2.5.
ODBIORCY POMOCY UPRZEDNIO PRZYZNANEJ
BEZPRAWNIE
c) zawierać plan restrukturyzacji lub plan likwidacji lub
dowód, żepożyczka zostałacałkowicie zwrócona
i/lub gwarancja zakończona, w postaci notyfikacji od
przedsiębiorstwa poprzez dane Państwo Członkowskie
do Komisji, w terminie nie dłuższym niż sześć
miesięcy po zezwoleniu na zastosowanie środka
pomocy w celu ratowania; w przypadku pomocy,
która nie zostałazgłoszona, Państwo Członkowskie
musi przekazać plan restrukturyzacji lub plan likwi-
dacji lub dowód, żepożyczka zostałacałkowicie
zwrócona i/lub gwarancja zakończona, w terminie nie
dłuższym niż sześć miesięcy po pierwszym zastoso-
waniu środka pomocy w celu ratowania;
23. Jeżeli uprzednio danemu przedsiębiorstwu zagrożonemu
przyznano bezprawną pomoc i w odniesieniu do niej
Komisja wydała negatywną decyzję wraz ze zleceniem
windykacji, a windykacja nie miała miejsca zgodnie z art.
14 rozporządzenia Rady (WE) nr 659/1999 z 22 marca
1999 r. ustanawiającego szczegółowe zasady stosowania
art. 93 Traktatu WE (
1
), ocena pomocy w celu ratowania
lub restrukturyzacji, która ma być przyznana dla tego
samego przedsiębiorstwa uwzględnia, po pierwsze,
skumulowane skutki poprzedniej pomocy i nowej
pomocy, oraz, po drugie, fakt, iż poprzednia pomoc nie
została zwrócona (
2
).
d) być ograniczona do kwoty potrzebnej, aby utrzymać
działalność przedsiębiorstwa w okresie, w którym
pomoc jest dozwolona; taka kwota może zawierać
pomoc na pilne środki strukturalne, zgodnie z pkt 16;
potrzebna kwota powinna zostać obliczona na
podstawie potrzeb płynności przedsiębiorstwa wyni-
kających ze strat; w celu określenia tej kwoty należy
uwzględnić wynik zastosowania wzoru zamieszczo-
nego w Załączniku; każda pomoc przekraczająca
wynik tego obliczenia musi zostać należycie wyjaś-
niona;
3.
OGÓLNE WARUNKI ZEZWOLENIA NA POMOC W CELU
RATOWANIA
I/LUB
RESTRUKTURYZACJI
INDYWI-
e) przestrzegać warunku podanego w sekcji 3.3
(„pierwszy i ostatni raz”).
DUALNIE ZGŁASZANĄ KOMISJI
24. Niniejszy rozdział dotyczy wyłącznie środków pomoco-
wych, które są indywidualnie zgłaszane Komisji. Przy
spełnieniu niektórych warunków, Komisja może wyrazić
zgodę na systemy pomocy w celu ratowania lub restruk-
turyzacji: wymienione warunki są podane w rozdziale 4.
(
3
) Wyjątek jest możliwy w przypadku pomocy na ratowanie w
sektorze bankowości, której celem jest umożliwienie danej instytucji
kredytowej dalszego prowadzenia działalności bankowej zgodnie z
obowiązującym prawodawstwem (dyrektywa 2000/12/WE Parla-
mentu Europejskiego i Rady Dz.U. L 126 z 26.5.2000, str. 1). W
każdym przypadku pomoc przyznana w innej postaci niż gwarancje
kredytowe lub pożyczki spełniające warunki opisane w lit. a)
powinna spełnić ogólne zasady dotyczące pomocy w celu ratowania
i nie możeskładać się ze strukturalnych środków finansowych
odnoszących się do środków własnych banku. Każda pomoc przy-
znana w innej postaci niż gwarancje kredytowe lub pożyczki
spełniające warunki opisane w lit. a) będzie uwzględniona w razie
analizowania środków wyrównawczych w ramach planu restruktu-
ryzacji zgodnie z pkt 38 do 42.
(
1
) Dz.U. L 83 z 27.3.1999, str. 1. Rozporządzenie ostatnio zmienione
Aktem Przystąpienia z 2003 r.
(
2
) Sprawa C-355/95 P, Textilwerke Deggendorf przeciwko Komisji,
Zb. Orz 1997, str. I-2549.
C 244/6
PL
Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej
1.10.2004
26. Jeżeli Państwo Członkowskie złożyło plan restrukturyzacji
w czasie sześciu miesięcy od daty zezwolenia lub w przy-
padku pomocy, która nie zostałazgłoszona, od daty
wdrożenia środka, ostateczny termin na zwrot pożyczki
lub na zakończenie gwarancji jest przedłużony aż do
momentu, gdy Komisja podejmie decyzję w sprawie
planu, o ile Komisja nie zadecyduje, że takie przedłużenie
jest nieuzasadnione.
innych producentów, którzy działają bez pomocy, i na
inne Państwa Członkowskie. Ogólna zasada powinna
zatem stanowić, że zezwala się na przyznanie pomocy w
celu restrukturyzacji tylko w okolicznościach, w których
można wykazać, że nie jest to niezgodne z interesem
Wspólnoty. Będzie to możliwe tylko wtedy, gdy zostaną
spełnione ścisłe kryteria i jeżeli będzie istniała pewność,
że wszystkie zakłócenia konkurencji zrównoważą się
poprzez korzyści płynące z dalszego istnienia przedsię-
biorstwa (na przykład, kiedy wyraźnie widać, żew
wyniku redukcji miejsc pracy wynikających z zaprzes-
tania działalności przez dane przedsiębiorstwo w
połączeniu z konsekwencjami dla jego dostawców,
miałoby miejsce nasilenie problemów zatrudnienia lub
wyraźna sytuacja oligopolistyczna), oraz jeżeli zasadniczo
istnieją odpowiednie środki wyrównawcze dla konku-
rentów.
27. Bez uszczerbku dla art. 23 rozporządzenia (WE)
nr 659/1999 i bez uszczerbku dla możliwości wniesienia
sprawy przez Trybunał Sprawiedliwości zgodnie z art. 88
ust. 2 akapit drugi Traktatu, Komisja rozpocznie proce-
durę zgodnie z art. 88 ust. 2 Traktatu, jeżeli Państwo
Członkowskie nie przekaże:
a) wiarygodnego i uzasadnionego planu restrukturyzacji
lub planu likwidacji, lub
b) dowodu, żepożyczka zostałacałkowicie zwrócona
i/lub gwarancja została zakończona przed wygaśnię-
ciem sześciomiesięcznego terminu.
3.2.2. W a r u n k i z e z w o l e n i a n a p o m o c
28. W każdym przypadku Komisja rozpocznie procedurę,
bez uszczerbku dla art. 23 rozporządzenia (WE)
nr 659/1999 i bez uszczerbku dla możliwości wniesienia
sprawy przez Trybunał Sprawiedliwości zgodnie z art. 88
ust. 2 akapit drugi Traktatu, jeżeli uzna, żepożyczka lub
gwarancja zostały źle wykorzystane lub że, po wygaś-
nięciu sześciomiesięcznego terminu, brak zwrotu pomocy
nie możebyć dalej uznawany za uzasadniony.
32. Uwzględniając szczególne przepisy dla regionów wspiera-
nych, MŚP i sektora rolnego (por. pkt 55, 56, 57, 59 oraz
rozdział 5), Komisja zatwierdzi pomoc jedynie wtedy,
gdy spełnione są następujące warunki:
29. Fakt zatwierdzenia pomocy w celu ratowania nie znaczy,
że pomoc związana z planem restrukturyzacyjnym
zostanie na pewno w przyszłości zatwierdzona; taka
pomoc będzie oceniana oddzielnie według jej własnych
cech.
Kwalifikowanie się przedsiębiorstwa
33. Przedsiębiorstwo musi kwalifikować się jako przedsiębior-
stwo zagrożone w rozumieniu niniejszych wytycznych
(por. pkt 9 do 13).
3.1.2. P r o c e d u r a u p r o s z c z o n a
Przywrócenie długoterminowej rentowności
30. Komisja dołoży wszelkich starań, aby w ciągu jednego
miesiąca została podjęta decyzja w sprawie pomocy w
celu ratowania, która wypełnia wszystkie warunki wymie-
nione w sekcji 3.1.1 i następujące łączne wymagania:
34. Przyznanie pomocy musi być uwarunkowane wdroże-
niem planu restrukturyzacji, który musi zostać zatwier-
dzony przez Komisję we wszystkich przypadkach
pomocy indywidualnej, z wyjątkiem MŚP, zgodnie z
sekcją 3.2.5.
a) zainteresowane przedsiębiorstwo spełnia na co
najmniej jedno z trzech kryteriów wymienionych w
pkt 10;
35. Plan restrukturyzacji, którego okres trwania musi być
możliwie najkrótszy, musi przywrócić długoterminową
rentowność przedsiębiorstwa w rozsądnych ramach
czasowych i na podstawie realistycznych założeń co do
przyszłych warunków działania. Pomoc w celu restruktu-
ryzacji musi zatem być połączona z trwałym planem
restrukturyzacji, do którego zainteresowane Państwo
Członkowskie się zobowiązuje. Plan należyłożyć
Komisji, podając wszystkie istotne szczegóły i zawierając
w szczególności badanie rynku. Lepsza rentowność musi
wynikać przede wszystkim ze środków wewnętrznych
zawartych w planie restrukturyzacji; możesię opierać o
takie czynniki zewnętrzne jak zmiany cen i zmiany
popytu, na które przedsiębiorstwo nie ma większego
wpływu, tylko jeżeli uczynione założenia rynkowe są
ogólnie uznane. Restrukturyzacja musi zakładać zaprzes-
tanie wykonywania działalności, która nawet po restruk-
turyzacji przynosiłaby straty.
b) pomoc na ratowanie jest ograniczona do kwoty wyni-
kającej z zastosowania wzoru zamieszczonego w
Załączniku i nie przekracza 10 mln EUR.
3.2.
POMOC W CELU RESTRUKTURYZACJI
3.2.1. P o d s t a w o w a z a s a d a
31. Pomoc w celu restrukturyzacji wywołuje szczególne
zagrożenia dla konkurencji, ponieważ może niesprawied-
liwie przesunąć ciężar dostosowania strukturalnego i
związane z tym problemy społeczne i gospodarcze na
[ Pobierz całość w formacie PDF ]
zanotowane.pl doc.pisz.pl pdf.pisz.pl charloteee.keep.pl
C 244/2
PL
Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej
1.10.2004
KOMUNIKAT KOMISJI
WYTYCZNE WSPÓLNOTOWE DOTYCZĄCE POMOCY PAŃSTWA W CELU RATOWANIA I
RESTRUKTURYZACJI ZAGROŻONYCH PRZEDSIĘBIORSTW
(2004/C 244/02)
(Tekst mający znaczenie dla EOG)
1.
WPROWADZENIE
6. Wytyczne z 1999 r. zawierały zróżnicowanie między
pomocą na ratowanie a pomocą na restrukturyzację;
pomoc w celu ratowania była definiowana jako czasowe
wsparcie w celu utrzymania płynności finansowej niewy-
dolnego przedsiębiorstwa w czasie koniecznym na opra-
cowanie planu restrukturyzacji i/lub likwidacji. W zasa-
dzie środki na restrukturyzację finansowane przez pomoc
państwa nie mogłybyć podjęte w czasie trwania tej fazy.
Jednakże takie sztywne rozróżnienie między ratowaniem
a restrukturyzacją stałosię przyczyną pewnych trudności.
Przedsiębiorstwa zagrożone mogą już w fazie ratowania
potrzebować, aby podjęto niektóre pilne środki struktu-
ralne, w celu zatrzymania lub zmniejszenia pogarszania
się sytuacji finansowej. Niniejsze wytyczne rozszerzają
więc pojęcie „pomocy w celu ratowania”, aby umożliwić
beneficjentowi podjęcie pilnych środków, nawet środków
o charakterze strukturalnym, jak na przykład natychmias-
towe zamknięcie zakładu lub inna forma rezygnacji z
działalności przynoszących straty. Uwzględniając pilny
charakter takiej pomocy, Państwa Członkowskie powinny
mieć możliwość wyboru procedury uproszczonej w celu
uzyskania zatwierdzenia.
1. Komisja przyjęła pierwotne wspólnotowe wytyczne
dotyczące pomocy państwa w celu ratowania i restruktu-
ryzacji zagrożonych przedsiębiorstw w 1994 r (
1
).
W 1997 r. Komisja dodała szczególne zasady dla
rolnictwa (
2
). Nowa wersja wytycznych została przyjęta w
1999 r. (
3
) i traci moc 9 października 2004 r.
2. W niniejszej wersji wytycznych, która oparta jest na
wersjach wcześniejszych, Komisja chce dokonać pewnych
zmian i wyjaśnień ze względu na kilka czynników.
3. Po pierwsze, biorąc pod uwagę, że w konkluzjach Rady
Europejskiej w Sztokholmie w dniach 23 i 24 marca
2001 r. i w Barcelonie w dniach 15 i 16 marca 2002 r.
wezwano Państwa Członkowskie do dalszego zmniej-
szania pomocy państwa, w wartości procentowej PKB,
przy równoczesnym przekierowaniu jej w stronę interesu
wspólnego, obejmującego horyzontalne cele, takie jak
spójność, w takiej sytuacji ściślejsza kontrola zakłóceń
wynikających z dopuszczenia pomocy wydaje się być
zagwarantowana. Jest to również zgodne z konkluzjami
Rady Europejskiej w Lizbonie w dniach 23 i 24 marca
2000 r. zakładającymi wzrost konkurencyjności gospo-
darki europejskiej.
4. Opuszczanie rynku przez przedsiębiorstwa nieefektywne
jest zjawiskiem normalnym. Sytuacja, w której zagrożone
przedsiębiorstwo jest wspomagane przez państwo, nie
możebyć normą. Pomoc w celu ratowania i restruktury-
zacji była w przeszłości źródłem jednych z najbardziej
kontrowersyjnych przypadków pomocy państwa i należy
do rodzajów pomocy państwa powodujących największe
zakłócenia. W związku z powyższym, ogólna zasada
zakazująca pomocy państwa ustanowiona w Traktacie
powinna pozostać regułą, a odstępstwa od niej powinny
być ograniczone.
7. W odniesieniu do pomocy restrukturyzacyjnej wytyczne
z 1999 r. kontynuują wymagania wytycznych z 1994 r.,
dotyczące znaczącego wkładu od beneficjenta przy
restrukturyzacji. W ramach niniejszego przeglądu,
właściwym jest jeszcze mocniejsze podkreślenie, że
wymieniony wkład musi być rzeczywisty i nieobjęty
pomocą.Wkład beneficjenta ma podwójne zadanie: z
jednej strony będzie pokazywał, że rynki (właściciele,
wierzyciele) wierzą wmożliwość odzyskania rentowności
w rozsądnym czasie. Z drugiej strony, będzie to zapew-
niało, że pomoc na restrukturyzację jest ograniczona do
minimum niezbędnego dla przywrócenia rentowności,
przy równoczesnym ograniczeniu zakłócenia konku-
rencji. Zgodnie z powyższym, Komisja będzie również
wymagała środków wyrównawczych, aby zminimali-
zować wpływ pomocy na konkurentów.
5. Zasada „pierwszy i ostatni raz” zostaje wzmocniona, aby
uniknąć sytuacji, w których wielokrotna pomoc w celu
ratowania lub restrukturyzacji byłaby stosowana w celu
sztucznego utrzymywania przedsiębiorstwa na rynku.
(
1
) Dz.U. C 368 z 23.12.1994, str. 12.
(
2
) Dz.U. C 283 z 19.9.1997, str. 2. Patrz również: przypis odnoszący
się do tytułu Rozdziału5.
(
3
) Dz.U. C 288 z 9.10.1999, str. 2.
1.10.2004
PL
Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej
C 244/3
8. Zapewnianie przedsiębiorstwom zagrożonym pomocy w
celu ratowania lub restrukturyzacji można traktować jako
zgodne z prawem tylko pod pewnymi warunkami.
Pomoc możebyć uzasadniona na przykład ze względów
polityki społecznej lub regionalnej, z powodu koniecz-
ności uwzględnienia korzystnej roli pełnionej przez małe
i średnie przedsiębiorstwa (MŚP) w gospodarce lub, w
drodze wyjątku, z potrzeby utrzymania konkurencyjności
na rynku, kiedy zniknięcie przedsiębiorstw mogłoby
prowadzić do monopolu lub wyraźnego oligopolu. Z
drugiej strony, nie byłoby uzasadnione sztuczne utrzymy-
wanie przy życiu przedsiębiorstwa w sektorze posia-
dającym długoterminową i strukturalną nadprodukcję, jak
również przedsiębiorstwa, które może przetrwać tylko w
wyniku powtarzających się interwencji państwa.
za zagrożone, w szczególności gdy występują typowe
oznaki, takie jak rosnące straty, malejący obrót, zwięk-
szanie się zapasów, nadwyżki produkcji, zmniejszający
się przepływ środków finansowych, rosnące zadłużenie,
rosnące kwoty odsetek i zmniejszająca się lub zerowa
wartość aktywów netto. W niektórych poważnych przy-
padkach, przedsiębiorstwo możejuż znajdować się w
sytuacji niewypłacalności lub być przedmiotem zbioro-
wego postępowania upadłościowego prowadzonego
zgodnie z prawem krajowym. W tej ostatniej sytuacji,
niniejsze wytyczne stosuje się do każdej pomocy przy-
znanej w kontekście takiej procedury, która prowadzi do
utrzymania przedsiębiorstwa na rynku. W każdym przy-
padku przedsiębiorstwo zagrożone kwalifikuje się do
pomocy tylko wtedy, gdy ewidentnie nie może odzyskać
płynności dzięki środkom własnym lub środkom uzys-
kanym od właścicieli/akcjonariuszy lub ze źródeł rynko-
wych.
2.
DEFINICJE I ZAKRES WYTYCZNYCH ORAZ ZWIĄZKI Z
INNYMI AKTAMI DOTYCZĄCYMI POMOCY PAŃSTWA
2.1.
POJĘCIE „PRZEDSIĘBIORSTWA ZAGROŻONEGO”
12. W rozumieniu niniejszych wytycznych nowoutworzone
przedsiębiorstwo nie kwalifikuje się do pomocy na rato-
wanie lub restrukturyzację nawet wtedy, gdy jego pierw-
otna sytuacja finansowa jest niepewna. Dotyczy to na
przykład sytuacji, gdy nowe przedsiębiorstwo powstaje z
likwidacji poprzedniego lub nawet tylko przejmuje jego
aktywa. Przedsiębiorstwo zasadniczo uznaje się za
nowoutworzone w okresie pierwszych 3 lat po rozpo-
częciu działalności w danej dziedzinie. Dopiero po
upływie tego okresu przedsiębiorstwo może otrzymać
pomoc na ratowanie lub restrukturyzację, pod warun-
kiem, że:
9. Nie istnieje definicja wspólnotowa „przedsiębiorstwa
zagrożonego”. Jednakże dla celów niniejszych wytycz-
nych, Komisja uważa przedsiębiorstwo za zagrożone,
jeżeli ani przy pomocy środków własnych, ani środków,
które mogłoby uzyskać od właścicieli/akcjonariuszy lub
wierzycieli, nie jest ono w stanie powstrzymać strat, które
bez zewnętrznej interwencji władz publicznych prawie
na pewno doprowadzą to przedsiębiorstwo do zniknięcia
z rynku w perspektywie krótko- lub średnioterminowej.
10. Dla celów niniejszych wytycznych, z zasady i niezależnie
od wielkości przedsiębiorstwa, jest ono w szczególności
uznane za zagrożone w następujących okolicznościach:
a) w przypadku spółki z ograniczoną odpowiedzial-
nością (
1
), jeżeli ponad połowa jej zarejestrowanego
kapitału została utracona (
2
), w tym ponad jedna
czwarta tego kapitału w okresie poprzedzających 12
miesięcy, lub
a) kwalifikuje się jako przedsiębiorstwo zagrożone w
rozumieniu niniejszych wytycznych, oraz
b) nie stanowi części większej grupy kapitałowej (
4
), z
wyjątkiem warunków ustanowionych w pkt 13.
b) w przypadku spółki, której przynajmniej niektórzy
członkowie są w sposób nieograniczony odpowie-
dzialni za długi spółki (
3
), jeżeli ponad połowa jej
kapitału według sprawozdania finansowego została
utracona, w tym ponad jedna czwarta w okresie
poprzedzających 12 miesięcy, lub
13. Przedsiębiorstwo należące lub przejęte przez większą
grupę kapitałową w normalnych warunkach nie kwalifi-
kuje się do pomocy w celu ratowania lub restrukturyzacji,
z wyjątkiem sytuacji, w której można wykazać, że trud-
ności przedsiębiorstwa są wewnętrzne i nie są wynikiem
arbitralnej alokacji kosztów w ramach grupy oraz żete
trudności są zbyt poważne, aby mogłybyć przezwy-
ciężone przez samą grupę. W przypadku, gdy zagrożone
przedsiębiorstwo tworzy podmiot zależny, podmiot ten
będzie, wraz z kontrolującym go zagrożonym przedsię-
biorstwem, uważany za grupę imoże otrzymać pomoc
zgodnie z warunkami ustanowionymi w niniejszym
punkcie.
c) niezależnie od rodzaju spółki, jeżeli spełnia ona
kryteria w prawie krajowym w zakresie podlegania
zbiorowej procedurze upadłościowej.
11. Nawet gdy nie zachodzi żadna z okoliczności wymienio-
nych w pkt 10, przedsiębiorstwo może nadal być uznane
(
1
) Odnosi się to w szczególności do rodzajów spółek wymienionych w
art. 1 ust. 1 akapit pierwszy dyrektywy Rady (WE) 78/660/EWG
(Dz.U. L 222 z 14.8.1978, str. 11), ostatnio zmienionej dyrektywą
2003/51/WE Parlamentu Europejskiego i Rady (Dz.U. L 178 z
17.7.2003, str. 16).
(
2
) Analogicznie do przepisów art. 17 dyrektywy Rady 77/91/EEC
(Dz.U. L 26 z 30.1.1977, str. 1), ostatnio zmienionej Aktem Przy-
stąpienia z 2003 r.
(
3
) Odnosi się to w szczególności do rodzajów spółek wymienionych w
art. 1 ust. 1 akapit drugi dyrektywy Rady (WE) 78/660/ EWG.
(
4
) Aby ustalić, czy przedsiębiorstwo jest niezależne czy jest częścią
grupy, uwzględnione będą kryteria ustanowione w załączniku 1 do
rozporządzenia Komisji (WE) nr 68/2001 (Dz.U. L 10 z 13.1.2001,
str. 20) zmienionego rozporządzeniem (WE) nr 363/2004 (Dz.U. L
63 z 28.2.2004, str. 20).
C 244/4
PL
Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej
1.10.2004
2.2.
DEFINICJA POMOCY W CELU RATOWANIA I
RESTRUKTURYZACJI
17. Natomiast restrukturyzacja będzie się opierała na wyko-
nalnym, spójnym i dalekosiężnym planie, którego celem
jest przywrócenie długoterminowej rentowności przedsię-
biorstwa. Restrukturyzacja zazwyczaj składa się z jednego
lub kilku następujących elementów: reorganizacja i racjo-
nalizacja działalności przedsiębiorstwa dla zwiększenia
skuteczności, zazwyczaj zakładające wycofanie się z
działalności przynoszącej straty, restrukturyzację
istniejącej działalności, która może na nowo stać się
konkurencyjna i, ewentualnie, dywersyfikację w kierunku
nowych i rentownych rodzajów działalności. Restruktury-
zacja finansowa (zastrzyk kapitału, umorzenie długów)
powinna zazwyczaj towarzyszyć restrukturyzacji
fizycznej. Operacje restrukturyzacyjne w rozumieniu
niniejszych wytycznych nie mogą jednak być ograniczone
do pomocy finansowej, która wyrówna straty bez
usunięcia przyczyn tych strat.
14. Pomoc w celu ratowania i w celu restrukturyzacji są
objęte tym samym zestawem wytycznych, ponieważ w
obu przypadkach władze publiczne mają do czynienia z
przedsiębiorstwem zagrożonym, a ratowanie i restruktu-
ryzacja są często dwoma elementami jednego przedsięw-
zięcia, nawet jeżeli dotyczą one różnych działań.
15. Pomoc w celu ratowania jest z natury swojej wsparciem
czasowym i odwracalnym. Jej podstawowym celem jest
sprawienie, aby można było zachować płynność
finansową niewydolnego przedsiębiorstwa na czas
konieczny dla opracowania planu restrukturyzacji i/lub
likwidacji. Ogólna zasada zakłada, że pomoc w celu rato-
wania jest czasowym wsparciem dla przedsiębiorstw,
których sytuacja finansowa znacznie pogorszyłas ę,co
znajduje odzwierciedlenie w poważnym braku płynności
finansowej lub technicznej niewypłacalności. Takie
czasowe wsparcie powinno pozwolić na przeanalizo-
wanie okoliczności, które przyczyniłysię do napotkanych
trudności oraz na opracowanie odpowiedniego planu,
aby rozwiązać wymienione problemy. Pomoc w celu
ratowania musi ponadto być ograniczona do koniecznego
minimum. Innymi słowy, pomoc w celu ratowania
oferuje przedsiębiorstwom zagrożonym krótkotrwałe
„wytchnienie”, trwające nie dłużej niż sześć miesięcy.
Pomoc musi się składać ze zwrotnego wsparcia płynności
finansowej i mieć formę gwarancji kredytowych lub
pożyczek o stopie procentowej przynajmniej porówny-
walnej do pożyczek dla przedsiębiorstw w dobrej sytuacji
finansowej i w szczególności do stawek referencyjnych
przyjętych przez Komisję. Środki strukturalne, które nie
wymagają natychmiastowego działania, takie jak nieodw-
racalne i automatyczne uczestnictwo państwa w środkach
własnych przedsiębiorstwa, nie mogą być finansowane w
ramach pomocy w celu ratowania.
2.3.
ZAKRES
18. Niniejsze wytyczne stosuje się do przedsiębiorstw we
wszystkich sektorach działalności, z wyjątkiem sektora
węgla (
1
) i stali (
2
), bez uszczerbku dla szczególnych zasad
odnoszących się do przedsiębiorstw zagrożonych w
danym sektorze (
3
). Z wyjątkiem pkt 79 (
4
), niniejsze
wytyczne stosuje się do sektora rybołówstwa i akwakul-
tury, pod warunkiem zgodności ze szczególnymi zasa-
dami ustanowionymi w wytycznych w sprawie analizy
pomocy państwa dla rybołówstwa i akwakultury (
5
).
Rozdział 5 zawiera pewne dodatkowe zasady dla
rolnictwa.
2.4.
ZGODNOŚĆ ZE WSPÓLNYM RYNKIEM
19. Artykuł 87 ust. 2 i 3 Traktatu przewidują możliwość
uznania pomocy z art. 87 ust. 1 za zgodną ze wspólnym
rynkiem. Poza przypadkami pomocy przewidzianymi w
art. 87 ust. 2, w szczególności pomocy mającej na celu
naprawienie szkód spowodowanych klęskami żywioło-
wymi lub innymi zdarzeniami nadzwyczajnymi, o
których nie jest tutaj mowa, jedyną podstawą prawną,na
której pomoc dla przedsiębiorstw zagrożonych możebyć
uznana za dopuszczalną, jest art. 87 ust. 3 lit. c). Zgodnie
z tym przepisem Komisja ma prawo zezwolić na „pomoc
przeznaczoną na ułatwianie rozwoju niektórych działań
gospodarczych (…), o ile [ta pomoc] nie zmienia
warunków wymiany handlowej w zakresie sprzecznym
ze wspólnym interesem”. Ten przypadek może mieć
miejsce w szczególności wtedy, gdy pomoc jest
potrzebna, aby wyrównać różnice spowodowane przez
wady rynku lub aby zapewnić spójność gospodarczą i
społeczną.
16. Od momentu, w którym plan restrukturyzacji lub likwi-
dacji, dla którego wnioskowano o pomoc, został ustano-
wiony i jest wdrażany, każda kolejna pomoc jest uzna-
wana za pomoc w celu restrukturyzacji. Środki, które
mają zostać wdrożone natychmiastowo, aby
powstrzymać powiększanie się strat, wraz ze środkami
strukturalnymi (np. natychmiastowe wycofanie się z
działalności przynoszącej stratę), mogą zostać podjęte w
ramach pomocy w celu restrukturyzacji, przy zachowaniu
warunków wymienionych w sekcji 3.1 dla pomocy indy-
widualnej i sekcji 4.3 dla systemów pomocy. Z wyjątkiem
sytuacji, w których stosuje się procedurę uproszczoną
ustanowioną w sekcji 3.1.2 Państwo Członkowskie będzie
musiało wykazać, że opisane środki strukturalne muszą
zostać podjęte natychmiastowo. W normalnych warun-
kach pomoc w celu ratowania nie możebyć przyznana
dla restrukturyzacji finansowej.
(
1
) Artykuł 3 rozporządzenia Rady (WE) nr 1407/2002 (Dz.U. L 205 z
2.8.2002, str. 1), zmienionego Aktem Przystąpienia z 2003 r.
(
2
) Punkt 19 Komunikatu Komisji dotyczącego niektórych aspektów
traktowania przypadków konkurencji wynikających z wygaśnięcia
Traktatu EWWiS (Dz.U. C 152 z 26.6.2002, str. 5). Punkt 1 Komu-
nikatu Komisji w sprawie pomocy w celu ratowanie i w celu
restrukturyzację oraz pomocy w celu zamknięcie w sektorze
stalowym (Dz.U. C 70 z 19.3.2002, str. 21). Odpowiednie środki
przyjęte w kontekście wielosektorowych ram wspólnotowych dla
pomocy regionalnej dla dużych inwestycji (Dz.U. C 70 z 19.3.2002,
str. 8).
(
3
) Szczególne zasady tego rodzaju istnieją w sektorze lotnictwa (Dz.U.
C 350 z 10.12.1994, str. 5).
(
4
) Tzn. przyznanie pomocy MŚP, które nie spełniają warunków usta-
nowionych w pkt 79, może jednak być zwolnione z obowiązku
indywidualnego zgłoszenia.
(
5
) Dz.U. C 19 z 20.1.2001, str. 7.
1.10.2004
PL
Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej
C 244/5
20. Ponieważ samo dalsze istnienie przedsiębiorstwa zagrożo-
nego jest niepewne, takie przedsiębiorstwo nie możebyć
uznawane za narzędzie służące celom polityki publicznej
aż do czasu zapewnienia jego rentowności. Komisja
uznaje więc, że pomoc dla przedsiębiorstw zagrożonych
może mieć pozytywny wpływ na rozwój działalności
gospodarczej bez zmieniania warunków wymiany hand-
lowej w zakresie sprzecznym z interesem Wspólnoty
tylko wtedy, gdy warunki ustalone w niniejszych wytycz-
nych są spełnione. Jeżeli przedsiębiorstwa, które mają
otrzymać pomoc w celu ratowania lub restrukturyzacji,
mają siedzibę w regionach wspieranych, Komisja weźmie
pod uwagę względy regionalne, o których mowa w art.
87 ust. 3 lit. a) i c) Traktatu, zgodnie z tym, co opisano
w pkt 55 i 56.
3.1.
POMOC W CELU RATOWANIA
3.1.1. W a r u n k i
25. Aby otrzymać zatwierdzenie Komisji pomoc w celu rato-
wania zdefiniowana w pkt 15 musi:
a) polegać na wsparciu płynności finansowej w postaci
gwarancji kredytowych lub pożyczek (
3
); w obu przy-
padkach, pożyczka musi zostać przyznana przy zasto-
sowaniu stopy procentowej co najmniej porówny-
walnej do stóp procentowych stosowanych przy
pożyczkach dla przedsiębiorstw w dobrej sytuacji
finansowej i w szczególności zgodnie ze stawkami
referencyjnymi przyjętymi przez Komisję; kżda
pożyczka musi zostać zwrócona i każda gwarancja
musi się zakończyć w okresie nie dłuższym niż sześć
miesięcy po wypłacie przedsiębiorstwu pierwszej raty;
21. Komisja będzie przykładać szczególną uwagę do potrzeby
zapobiegania stosowaniu niniejszych wytycznych w celu
ominięcia przepisów ustanowionych w istniejących
ramach i wytycznych.
22. Na ocenę pomocy w celu ratowania lub restrukturyzacji
nie powinny wpływać zmiany własności przedsiębior-
stwa, któremu udzielana jest pomoc.
b) być uzasadniona przez poważne trudności społeczne i
nie może powodować efektów ubocznych wpływają-
cych na pozostałePaństwa Członkowskie;
2.5.
ODBIORCY POMOCY UPRZEDNIO PRZYZNANEJ
BEZPRAWNIE
c) zawierać plan restrukturyzacji lub plan likwidacji lub
dowód, żepożyczka zostałacałkowicie zwrócona
i/lub gwarancja zakończona, w postaci notyfikacji od
przedsiębiorstwa poprzez dane Państwo Członkowskie
do Komisji, w terminie nie dłuższym niż sześć
miesięcy po zezwoleniu na zastosowanie środka
pomocy w celu ratowania; w przypadku pomocy,
która nie zostałazgłoszona, Państwo Członkowskie
musi przekazać plan restrukturyzacji lub plan likwi-
dacji lub dowód, żepożyczka zostałacałkowicie
zwrócona i/lub gwarancja zakończona, w terminie nie
dłuższym niż sześć miesięcy po pierwszym zastoso-
waniu środka pomocy w celu ratowania;
23. Jeżeli uprzednio danemu przedsiębiorstwu zagrożonemu
przyznano bezprawną pomoc i w odniesieniu do niej
Komisja wydała negatywną decyzję wraz ze zleceniem
windykacji, a windykacja nie miała miejsca zgodnie z art.
14 rozporządzenia Rady (WE) nr 659/1999 z 22 marca
1999 r. ustanawiającego szczegółowe zasady stosowania
art. 93 Traktatu WE (
1
), ocena pomocy w celu ratowania
lub restrukturyzacji, która ma być przyznana dla tego
samego przedsiębiorstwa uwzględnia, po pierwsze,
skumulowane skutki poprzedniej pomocy i nowej
pomocy, oraz, po drugie, fakt, iż poprzednia pomoc nie
została zwrócona (
2
).
d) być ograniczona do kwoty potrzebnej, aby utrzymać
działalność przedsiębiorstwa w okresie, w którym
pomoc jest dozwolona; taka kwota może zawierać
pomoc na pilne środki strukturalne, zgodnie z pkt 16;
potrzebna kwota powinna zostać obliczona na
podstawie potrzeb płynności przedsiębiorstwa wyni-
kających ze strat; w celu określenia tej kwoty należy
uwzględnić wynik zastosowania wzoru zamieszczo-
nego w Załączniku; każda pomoc przekraczająca
wynik tego obliczenia musi zostać należycie wyjaś-
niona;
3.
OGÓLNE WARUNKI ZEZWOLENIA NA POMOC W CELU
RATOWANIA
I/LUB
RESTRUKTURYZACJI
INDYWI-
e) przestrzegać warunku podanego w sekcji 3.3
(„pierwszy i ostatni raz”).
DUALNIE ZGŁASZANĄ KOMISJI
24. Niniejszy rozdział dotyczy wyłącznie środków pomoco-
wych, które są indywidualnie zgłaszane Komisji. Przy
spełnieniu niektórych warunków, Komisja może wyrazić
zgodę na systemy pomocy w celu ratowania lub restruk-
turyzacji: wymienione warunki są podane w rozdziale 4.
(
3
) Wyjątek jest możliwy w przypadku pomocy na ratowanie w
sektorze bankowości, której celem jest umożliwienie danej instytucji
kredytowej dalszego prowadzenia działalności bankowej zgodnie z
obowiązującym prawodawstwem (dyrektywa 2000/12/WE Parla-
mentu Europejskiego i Rady Dz.U. L 126 z 26.5.2000, str. 1). W
każdym przypadku pomoc przyznana w innej postaci niż gwarancje
kredytowe lub pożyczki spełniające warunki opisane w lit. a)
powinna spełnić ogólne zasady dotyczące pomocy w celu ratowania
i nie możeskładać się ze strukturalnych środków finansowych
odnoszących się do środków własnych banku. Każda pomoc przy-
znana w innej postaci niż gwarancje kredytowe lub pożyczki
spełniające warunki opisane w lit. a) będzie uwzględniona w razie
analizowania środków wyrównawczych w ramach planu restruktu-
ryzacji zgodnie z pkt 38 do 42.
(
1
) Dz.U. L 83 z 27.3.1999, str. 1. Rozporządzenie ostatnio zmienione
Aktem Przystąpienia z 2003 r.
(
2
) Sprawa C-355/95 P, Textilwerke Deggendorf przeciwko Komisji,
Zb. Orz 1997, str. I-2549.
C 244/6
PL
Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej
1.10.2004
26. Jeżeli Państwo Członkowskie złożyło plan restrukturyzacji
w czasie sześciu miesięcy od daty zezwolenia lub w przy-
padku pomocy, która nie zostałazgłoszona, od daty
wdrożenia środka, ostateczny termin na zwrot pożyczki
lub na zakończenie gwarancji jest przedłużony aż do
momentu, gdy Komisja podejmie decyzję w sprawie
planu, o ile Komisja nie zadecyduje, że takie przedłużenie
jest nieuzasadnione.
innych producentów, którzy działają bez pomocy, i na
inne Państwa Członkowskie. Ogólna zasada powinna
zatem stanowić, że zezwala się na przyznanie pomocy w
celu restrukturyzacji tylko w okolicznościach, w których
można wykazać, że nie jest to niezgodne z interesem
Wspólnoty. Będzie to możliwe tylko wtedy, gdy zostaną
spełnione ścisłe kryteria i jeżeli będzie istniała pewność,
że wszystkie zakłócenia konkurencji zrównoważą się
poprzez korzyści płynące z dalszego istnienia przedsię-
biorstwa (na przykład, kiedy wyraźnie widać, żew
wyniku redukcji miejsc pracy wynikających z zaprzes-
tania działalności przez dane przedsiębiorstwo w
połączeniu z konsekwencjami dla jego dostawców,
miałoby miejsce nasilenie problemów zatrudnienia lub
wyraźna sytuacja oligopolistyczna), oraz jeżeli zasadniczo
istnieją odpowiednie środki wyrównawcze dla konku-
rentów.
27. Bez uszczerbku dla art. 23 rozporządzenia (WE)
nr 659/1999 i bez uszczerbku dla możliwości wniesienia
sprawy przez Trybunał Sprawiedliwości zgodnie z art. 88
ust. 2 akapit drugi Traktatu, Komisja rozpocznie proce-
durę zgodnie z art. 88 ust. 2 Traktatu, jeżeli Państwo
Członkowskie nie przekaże:
a) wiarygodnego i uzasadnionego planu restrukturyzacji
lub planu likwidacji, lub
b) dowodu, żepożyczka zostałacałkowicie zwrócona
i/lub gwarancja została zakończona przed wygaśnię-
ciem sześciomiesięcznego terminu.
3.2.2. W a r u n k i z e z w o l e n i a n a p o m o c
28. W każdym przypadku Komisja rozpocznie procedurę,
bez uszczerbku dla art. 23 rozporządzenia (WE)
nr 659/1999 i bez uszczerbku dla możliwości wniesienia
sprawy przez Trybunał Sprawiedliwości zgodnie z art. 88
ust. 2 akapit drugi Traktatu, jeżeli uzna, żepożyczka lub
gwarancja zostały źle wykorzystane lub że, po wygaś-
nięciu sześciomiesięcznego terminu, brak zwrotu pomocy
nie możebyć dalej uznawany za uzasadniony.
32. Uwzględniając szczególne przepisy dla regionów wspiera-
nych, MŚP i sektora rolnego (por. pkt 55, 56, 57, 59 oraz
rozdział 5), Komisja zatwierdzi pomoc jedynie wtedy,
gdy spełnione są następujące warunki:
29. Fakt zatwierdzenia pomocy w celu ratowania nie znaczy,
że pomoc związana z planem restrukturyzacyjnym
zostanie na pewno w przyszłości zatwierdzona; taka
pomoc będzie oceniana oddzielnie według jej własnych
cech.
Kwalifikowanie się przedsiębiorstwa
33. Przedsiębiorstwo musi kwalifikować się jako przedsiębior-
stwo zagrożone w rozumieniu niniejszych wytycznych
(por. pkt 9 do 13).
3.1.2. P r o c e d u r a u p r o s z c z o n a
Przywrócenie długoterminowej rentowności
30. Komisja dołoży wszelkich starań, aby w ciągu jednego
miesiąca została podjęta decyzja w sprawie pomocy w
celu ratowania, która wypełnia wszystkie warunki wymie-
nione w sekcji 3.1.1 i następujące łączne wymagania:
34. Przyznanie pomocy musi być uwarunkowane wdroże-
niem planu restrukturyzacji, który musi zostać zatwier-
dzony przez Komisję we wszystkich przypadkach
pomocy indywidualnej, z wyjątkiem MŚP, zgodnie z
sekcją 3.2.5.
a) zainteresowane przedsiębiorstwo spełnia na co
najmniej jedno z trzech kryteriów wymienionych w
pkt 10;
35. Plan restrukturyzacji, którego okres trwania musi być
możliwie najkrótszy, musi przywrócić długoterminową
rentowność przedsiębiorstwa w rozsądnych ramach
czasowych i na podstawie realistycznych założeń co do
przyszłych warunków działania. Pomoc w celu restruktu-
ryzacji musi zatem być połączona z trwałym planem
restrukturyzacji, do którego zainteresowane Państwo
Członkowskie się zobowiązuje. Plan należyłożyć
Komisji, podając wszystkie istotne szczegóły i zawierając
w szczególności badanie rynku. Lepsza rentowność musi
wynikać przede wszystkim ze środków wewnętrznych
zawartych w planie restrukturyzacji; możesię opierać o
takie czynniki zewnętrzne jak zmiany cen i zmiany
popytu, na które przedsiębiorstwo nie ma większego
wpływu, tylko jeżeli uczynione założenia rynkowe są
ogólnie uznane. Restrukturyzacja musi zakładać zaprzes-
tanie wykonywania działalności, która nawet po restruk-
turyzacji przynosiłaby straty.
b) pomoc na ratowanie jest ograniczona do kwoty wyni-
kającej z zastosowania wzoru zamieszczonego w
Załączniku i nie przekracza 10 mln EUR.
3.2.
POMOC W CELU RESTRUKTURYZACJI
3.2.1. P o d s t a w o w a z a s a d a
31. Pomoc w celu restrukturyzacji wywołuje szczególne
zagrożenia dla konkurencji, ponieważ może niesprawied-
liwie przesunąć ciężar dostosowania strukturalnego i
związane z tym problemy społeczne i gospodarcze na
[ Pobierz całość w formacie PDF ]