2005 grudzień, Chemia matura, matury poziom podstawowy, klucze pp chemia
[ Pobierz całość w formacie PDF ]
Model odpowiedzi i schemat oceniania arkusza I
Zdający otrzymuje punkty tylko za poprawne rozwiązania, precyzyjnie odpowiadające
poleceniom zawartym w zadaniach.
• Gdy do jednego polecenia zdający poda dwie odpowiedzi (z których jedna jest
prawidłowa, druga nieprawidłowa), to nie otrzymuje punktów za żadną z nich.
• Jeżeli polecenie brzmi:
Napisz równanie reakcji...
, to w odpowiedzi zdający powinien
napisać równanie reakcji chemicznej, a nie jej schemat.
• Dobór współczynników w równaniach reakcji chemicznych może różnić się od
zalecanego (np. mogą być zwielokrotnione), ale bilans musi być prawidłowy.
Niewłaściwy dobór lub brak współczynników powoduje utratę 1 punktu.
• W rozwiązaniach zadań rachunkowych błędny zapis jednostek/jednostki lub jej brak przy
ostatecznym wyniku liczbowym powoduje utratę 1 punktu.
• Za poprawne obliczenia będące konsekwencją zastosowania niepoprawnej metody
zdający nie otrzymuje punktów.
• Całkowicie poprawne rozwiązanie zadań rachunkowych, uwzględniające inny tok
rozumowania niż podany w modelu, oceniane jest pełną liczbą punktów.
• Za poprawne spostrzeżenia i wnioski będące konsekwencją niewłaściwie
zaprojektowanego doświadczenia zdający nie otrzymuje punktów.
Nr
zad.
punktacja
Przewidywany model odpowiedzi
za czyn
-
ność
suma-
ryczna
- za podanie liczby masowej izotopu:
210
1
210
Po
Po-210
izotop o liczbie masowej 210
A - 210
1.
1
- za podanie symbolu izotopu:
Pb
1
2.
- za podanie liczby masowej:
214
i liczby atomowej:
82
(zapis: 214 u – należy uznać za błędny)
1
2
lub podanie symbolu pierwiastka:
Pb
214
82
3.
- za podanie liczby protonów:
26
i liczby elektronów:
23
1
1
- za obliczenie różnicy elektroujemności:
0
- za określenie rodzaju wiązania
1
1
kowalencyjne niespolaryzowane
kowalencyjne
atomowe niespolaryzowane
atomowe
4.
2
5.
- za metodę obliczenia
- wynik z jednostką: 80%
1
1
2
1
metoda: 1. obliczenie masy molowej bromku wapnia: M = 200g/mol
(lub masy cząsteczkowej 200 u)
2. obliczenie zawartości procentowej bromu
%
Br
=
160
g
⋅
100
%
200
g
wynik: 80%
metoda: 1.ustalenie stosunku masowego mBr: mCa = 4:1
2. obliczenie zawartości procentowej bromu
% ⋅
Br
=
4
100
%
5
wynik: 80%
- za uzupełnienie zdań
I: KCl
II: nienasycony
III: ogrzać
IV: ochłodzić
6.
4 uzup.– 2 p
3, 2 uzup. 1 p
1, 0 uzup.– 0 p
2
- za sporządzenie wykresu
50
40
37
7.
30
3
20
273 293 313 333 353
temperatura, K
1
1
1
313
oznaczenie osi (opis osi i jednostek)
szkic wykresu (naniesienie punktów i połączenie ich linią)
- za oszacowanie wartości rozpuszczalności: około 37g/100g wody
lub 37g
(można uznać za poprawne każde oszacowanie wynikające
z wykonanego wykresu i dokładności przyjętej skali)
2
rozpuszczalność,
g / 100g wody
a) -za podanie wzoru odczynnika
np. AgNO
3
lub CH
3
COOAg lub AgCH
3
COO
lub Pb(NO
3
)
2
lub (CH
3
COO)
2
Pb lub Pb(CH
3
COO)
2
b) - za napisanie równania reakcji w formie jonowej skróconej
Ag
+
+ Cl
–
→ AgCl
lub Pb
2+
+ 2Cl
-
→ PbCl
2
(można uznać zapis pełny jonowy z wykreślonymi jonami
powtarzającymi się po obu stronach równania)
1
8.
1
2
- za wskazanie kolejności wydzielania
w pierwszej kolejności piasek
następnie chlorek sodu
- za podanie zastosowanych metod
sączenie lub sedymentacja i dekantacja lub dekantacja
odparowanie wody lub krystalizacja chlorku sodu
1
9.
2 x 1
3
10.
- za podanie numeru doświadczenia
i wskazanie
czynnika
I, stężenie kwasu
1
1
- za przedstawienie bilansu elektronowego
2N
–III
– 6e
–
→ N
2
0
x2,
O
2
0
+ 4e
–
→ 2O
–II
x3
lub 2N
–III
→ N
2
0
+ 6e
–
x2,
O
2
0
+ 4e
–
→ 2O
–II
x3
lub N
–III
→ N
0
+ 3e
–
x2,
O
0
+ 2e
–
→ O
–II
x3
lub N
–III
– 3e
–
→ N
0
x2,
O
0
+ 2e
–
→ O
–II
x3
- za dobranie współczynników:
4
NH
3
+
3
O
2
→
2
N
2
+
6
H
2
O
1
11.
2
1
12.
- za wskazanie
utleniacz: S, reduktor: Zn
1
1
13.
- za wybór
dwóch
metod i zapisanie odpowiednich równań reakcji
metoda I: H
2
S + 2KOH → K
2
S + 2H
2
O
metoda II: H
2
S + K
2
O → K
2
S + H
2
O
metoda III: H
2
S + 2K → K
2
S + H
2
2 x 1
2
14.
- za podanie numerów probówek
II i IV
1
1
15.
- za wskazanie numeru probówki
II
1
1
16.
- za uzupełnienie
pH
<
7
1
1
17.
- za uzupełnienie brakujących reagentów i współczynników
stechiometrycznych
4
Al +
3O
2
→ 2Al
2
O
3
2
K +
2H
2
O
→
2
KOH +
H
2
SO
3
+
H
2
O
→ H
2
SO
4
3 x1
3
- za wybór i zakwalifikowanie do odpowiednich grup
1. kwasy beztlenowe: HCl, H
2
S, HBr
2. mocne kwasy tlenowe: HNO
3
, H
2
SO
4
3. wodorotlenki rozpuszczalne w wodzie: KOH, Ba(OH)
2
18.
3 x 1
3
19. - za odp.
D
1
1
20. - za odp.
D
1
1
3
21.
- za równanie fermentacji alkoholowej
C
6
H
12
O
6
drożdże
2C
2
H
5
OH + 2CO
2
- za równanie rozkładu wapienia
CaCO
3
→
T
CaO + CO
2
1
1
2
zapisy określające warunki zachodzenia reakcji nie są wymagane
22. - za odp.
A
1
1
- za metodę obliczenia
- za wynik z jednostką: V = 336 dm
3
1
1
23.
metoda: 1.ustalenie stosunku molowego nO
2
: nCO
2
[6 : 4 lub 3 : 2 lub 1,5: 1 lub 1,5]
2. obliczenie liczby moli tlenu n = 15 moli
wynik 3. obliczenie objętości tlenu: V = 336 dm
3
2
metoda: 1. interpretacja równania: 6 ⋅ 22,4 dm
3
O
2
- 4 mole CO
2
X dm
3
O
2
– 10 moli CO
2
wynik: 2. obliczenie objętości tlenu: V = 336 dm
3
- za narysowanie wzoru półstrukturalnego
- za podanie nazwy systematycznej
1
1
CH
2
=CHCH
2
CH
3
but-1-en (1-buten)
CH
3
CH=CHCH
3
but-2-en (2-buten)
CH
3
CH=CH
2
CH
3
2-metylopropen
(metylopropen)
CH
2
CH
2
CH
2
CH
2
lub
cyklobutan
24.
2
CH
2
CH
2
CH
CH
3
lub
CH
3
metylocyklopropoan
uwaga: należy przyznać punkt za poprawnie ułożoną nazwę
systematyczną w przypadku, jeśli zdający ułoży poprawnie wzór
innego węglowodoru:
np. CH
3
-CH
2
-CH(CH
3
)-CH
3
(wzór 0 pkt)
2-metylobutan (nazwa 1 pkt)
uwaga: wyjątkowo, jeśli zdający ułoży poprawnie wzór strukturalny
zamiast półstrukturalnego – należy przyznać 1 pkt
25.
CH
3
CH
2
COOCH
2
CH
2
CH
3
+ H
2
O
lub CH
3
CH
2
CH
2
OH + CH
3
CH
2
COOH →
CH
3
CH
2
COOCH
2
CH
2
CH
3
+ H
2
O
H
2
SO
4
stęż
1
1
1
3
- za podanie funkcji H
2
SO
4(stęż)
katalizator lub substancja przyspieszająca reakcję lub pochłania
(odciąga, wiąże) wodę lub zwiększa wydajność reakcji
26.
1
1
4
- za równania reakcji
1: CH
3
CH
2
CHO + H
2
→ CH
3
CH
2
CH
2
OH
2: CH
3
CH
2
CHO + Ag
2
O → CH
3
CH
2
COOH + 2Ag
3: CH
3
CH
2
CH
2
OH + CH
3
CH
2
COOH
27.
- za podanie nazwy grupy związków organicznych
aldehydy lub alkanale
1
1
28. - za odp.
B
1
1
- za wskazanie reakcji
I, II, IV
29.
1
1
30. - za odp.
B
1
1
5
[ Pobierz całość w formacie PDF ]
zanotowane.pl doc.pisz.pl pdf.pisz.pl charloteee.keep.pl
Model odpowiedzi i schemat oceniania arkusza I
Zdający otrzymuje punkty tylko za poprawne rozwiązania, precyzyjnie odpowiadające
poleceniom zawartym w zadaniach.
• Gdy do jednego polecenia zdający poda dwie odpowiedzi (z których jedna jest
prawidłowa, druga nieprawidłowa), to nie otrzymuje punktów za żadną z nich.
• Jeżeli polecenie brzmi:
Napisz równanie reakcji...
, to w odpowiedzi zdający powinien
napisać równanie reakcji chemicznej, a nie jej schemat.
• Dobór współczynników w równaniach reakcji chemicznych może różnić się od
zalecanego (np. mogą być zwielokrotnione), ale bilans musi być prawidłowy.
Niewłaściwy dobór lub brak współczynników powoduje utratę 1 punktu.
• W rozwiązaniach zadań rachunkowych błędny zapis jednostek/jednostki lub jej brak przy
ostatecznym wyniku liczbowym powoduje utratę 1 punktu.
• Za poprawne obliczenia będące konsekwencją zastosowania niepoprawnej metody
zdający nie otrzymuje punktów.
• Całkowicie poprawne rozwiązanie zadań rachunkowych, uwzględniające inny tok
rozumowania niż podany w modelu, oceniane jest pełną liczbą punktów.
• Za poprawne spostrzeżenia i wnioski będące konsekwencją niewłaściwie
zaprojektowanego doświadczenia zdający nie otrzymuje punktów.
Nr
zad.
punktacja
Przewidywany model odpowiedzi
za czyn
-
ność
suma-
ryczna
- za podanie liczby masowej izotopu:
210
1
210
Po
Po-210
izotop o liczbie masowej 210
A - 210
1.
1
- za podanie symbolu izotopu:
Pb
1
2.
- za podanie liczby masowej:
214
i liczby atomowej:
82
(zapis: 214 u – należy uznać za błędny)
1
2
lub podanie symbolu pierwiastka:
Pb
214
82
3.
- za podanie liczby protonów:
26
i liczby elektronów:
23
1
1
- za obliczenie różnicy elektroujemności:
0
- za określenie rodzaju wiązania
1
1
kowalencyjne niespolaryzowane
kowalencyjne
atomowe niespolaryzowane
atomowe
4.
2
5.
- za metodę obliczenia
- wynik z jednostką: 80%
1
1
2
1
metoda: 1. obliczenie masy molowej bromku wapnia: M = 200g/mol
(lub masy cząsteczkowej 200 u)
2. obliczenie zawartości procentowej bromu
%
Br
=
160
g
⋅
100
%
200
g
wynik: 80%
metoda: 1.ustalenie stosunku masowego mBr: mCa = 4:1
2. obliczenie zawartości procentowej bromu
% ⋅
Br
=
4
100
%
5
wynik: 80%
- za uzupełnienie zdań
I: KCl
II: nienasycony
III: ogrzać
IV: ochłodzić
6.
4 uzup.– 2 p
3, 2 uzup. 1 p
1, 0 uzup.– 0 p
2
- za sporządzenie wykresu
50
40
37
7.
30
3
20
273 293 313 333 353
temperatura, K
1
1
1
313
oznaczenie osi (opis osi i jednostek)
szkic wykresu (naniesienie punktów i połączenie ich linią)
- za oszacowanie wartości rozpuszczalności: około 37g/100g wody
lub 37g
(można uznać za poprawne każde oszacowanie wynikające
z wykonanego wykresu i dokładności przyjętej skali)
2
rozpuszczalność,
g / 100g wody
a) -za podanie wzoru odczynnika
np. AgNO
3
lub CH
3
COOAg lub AgCH
3
COO
lub Pb(NO
3
)
2
lub (CH
3
COO)
2
Pb lub Pb(CH
3
COO)
2
b) - za napisanie równania reakcji w formie jonowej skróconej
Ag
+
+ Cl
–
→ AgCl
lub Pb
2+
+ 2Cl
-
→ PbCl
2
(można uznać zapis pełny jonowy z wykreślonymi jonami
powtarzającymi się po obu stronach równania)
1
8.
1
2
- za wskazanie kolejności wydzielania
w pierwszej kolejności piasek
następnie chlorek sodu
- za podanie zastosowanych metod
sączenie lub sedymentacja i dekantacja lub dekantacja
odparowanie wody lub krystalizacja chlorku sodu
1
9.
2 x 1
3
10.
- za podanie numeru doświadczenia
i wskazanie
czynnika
I, stężenie kwasu
1
1
- za przedstawienie bilansu elektronowego
2N
–III
– 6e
–
→ N
2
0
x2,
O
2
0
+ 4e
–
→ 2O
–II
x3
lub 2N
–III
→ N
2
0
+ 6e
–
x2,
O
2
0
+ 4e
–
→ 2O
–II
x3
lub N
–III
→ N
0
+ 3e
–
x2,
O
0
+ 2e
–
→ O
–II
x3
lub N
–III
– 3e
–
→ N
0
x2,
O
0
+ 2e
–
→ O
–II
x3
- za dobranie współczynników:
4
NH
3
+
3
O
2
→
2
N
2
+
6
H
2
O
1
11.
2
1
12.
- za wskazanie
utleniacz: S, reduktor: Zn
1
1
13.
- za wybór
dwóch
metod i zapisanie odpowiednich równań reakcji
metoda I: H
2
S + 2KOH → K
2
S + 2H
2
O
metoda II: H
2
S + K
2
O → K
2
S + H
2
O
metoda III: H
2
S + 2K → K
2
S + H
2
2 x 1
2
14.
- za podanie numerów probówek
II i IV
1
1
15.
- za wskazanie numeru probówki
II
1
1
16.
- za uzupełnienie
pH
<
7
1
1
17.
- za uzupełnienie brakujących reagentów i współczynników
stechiometrycznych
4
Al +
3O
2
→ 2Al
2
O
3
2
K +
2H
2
O
→
2
KOH +
H
2
SO
3
+
H
2
O
→ H
2
SO
4
3 x1
3
- za wybór i zakwalifikowanie do odpowiednich grup
1. kwasy beztlenowe: HCl, H
2
S, HBr
2. mocne kwasy tlenowe: HNO
3
, H
2
SO
4
3. wodorotlenki rozpuszczalne w wodzie: KOH, Ba(OH)
2
18.
3 x 1
3
19. - za odp.
D
1
1
20. - za odp.
D
1
1
3
21.
- za równanie fermentacji alkoholowej
C
6
H
12
O
6
drożdże
2C
2
H
5
OH + 2CO
2
- za równanie rozkładu wapienia
CaCO
3
→
T
CaO + CO
2
1
1
2
zapisy określające warunki zachodzenia reakcji nie są wymagane
22. - za odp.
A
1
1
- za metodę obliczenia
- za wynik z jednostką: V = 336 dm
3
1
1
23.
metoda: 1.ustalenie stosunku molowego nO
2
: nCO
2
[6 : 4 lub 3 : 2 lub 1,5: 1 lub 1,5]
2. obliczenie liczby moli tlenu n = 15 moli
wynik 3. obliczenie objętości tlenu: V = 336 dm
3
2
metoda: 1. interpretacja równania: 6 ⋅ 22,4 dm
3
O
2
- 4 mole CO
2
X dm
3
O
2
– 10 moli CO
2
wynik: 2. obliczenie objętości tlenu: V = 336 dm
3
- za narysowanie wzoru półstrukturalnego
- za podanie nazwy systematycznej
1
1
CH
2
=CHCH
2
CH
3
but-1-en (1-buten)
CH
3
CH=CHCH
3
but-2-en (2-buten)
CH
3
CH=CH
2
CH
3
2-metylopropen
(metylopropen)
CH
2
CH
2
CH
2
CH
2
lub
cyklobutan
24.
2
CH
2
CH
2
CH
CH
3
lub
CH
3
metylocyklopropoan
uwaga: należy przyznać punkt za poprawnie ułożoną nazwę
systematyczną w przypadku, jeśli zdający ułoży poprawnie wzór
innego węglowodoru:
np. CH
3
-CH
2
-CH(CH
3
)-CH
3
(wzór 0 pkt)
2-metylobutan (nazwa 1 pkt)
uwaga: wyjątkowo, jeśli zdający ułoży poprawnie wzór strukturalny
zamiast półstrukturalnego – należy przyznać 1 pkt
25.
CH
3
CH
2
COOCH
2
CH
2
CH
3
+ H
2
O
lub CH
3
CH
2
CH
2
OH + CH
3
CH
2
COOH →
CH
3
CH
2
COOCH
2
CH
2
CH
3
+ H
2
O
H
2
SO
4
stęż
1
1
1
3
- za podanie funkcji H
2
SO
4(stęż)
katalizator lub substancja przyspieszająca reakcję lub pochłania
(odciąga, wiąże) wodę lub zwiększa wydajność reakcji
26.
1
1
4
- za równania reakcji
1: CH
3
CH
2
CHO + H
2
→ CH
3
CH
2
CH
2
OH
2: CH
3
CH
2
CHO + Ag
2
O → CH
3
CH
2
COOH + 2Ag
3: CH
3
CH
2
CH
2
OH + CH
3
CH
2
COOH
27.
- za podanie nazwy grupy związków organicznych
aldehydy lub alkanale
1
1
28. - za odp.
B
1
1
- za wskazanie reakcji
I, II, IV
29.
1
1
30. - za odp.
B
1
1
5
[ Pobierz całość w formacie PDF ]