2007 IPN - propaganda PRL, IPN POLSKA - PUBLIKACJE 1
[ Pobierz całość w formacie PDF ]
PROPAGANDA
POLSKI LUDOWEJ
MATERIAŁY DLA NAUCZYCIELA
ŁÓDŹ 2007
Wprowadzenie, słownik pojęć: Paweł Kowalski
Biogramy: Artur Ossowski
Schemat instytucji propagandowych i cenzury: Grzegorz Nawrot
Wybór i opracowanie materiałów: Paweł Kowalski, Izabella Modzelewska-Rysak, Grzegorz Nawrot,
Artur Ossowski, Leszek Rysak
Scenariusze lekcji: Paweł Kowalski, Grzegorz Nawrot, Artur Ossowski
Konsultacja dydaktyczna: Leszek Rysak
Redakcja: Sylwia Dorcz
Projekt grafi czny: Krzysztof Findziński
Redakcja techniczna: Andrzej Broniak
Skład: Firma Dywiz Łódź
Druk: Drukarnia Gutenberg , Łódź, ul. Lodowa 106a
Plakat na okładce
Materiałów dla ucznia
: Eryk Lipiński, „Słuchał, słuchał bibisyna,
aż mu spuchła łepetyna”, pochodzi ze zbiorów Muzeum Tradycji Niepodległościowych w Łodzi;
zdjęcie na okładce
Materiałów dla nauczyciela
: wiec poparcia dla polityki partii, zorganizowany
w Szczecinie po protestach robotniczych w czerwcu 1976 r. (fot. PAP), pochodzi ze zbiorów
Archiwum Dokumentacji Mechanicznej; zdjęcie na okładce teczki: wiec poparcia dla polityki partii
w Kielcach, w czasie tzw. wydarzeń marcowych 1968 r. (fot. PAP), pochodzi ze zbiorów Archiwum
Dokumentacji Mechanicznej.
© Copyright by Instytut Pamięci Narodowej
Komisja Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu
ISBN 978-83-60464-58-8
SPIS TREŚCI
Omówienie zawartości pakietu . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 4
Scenariusze lekcji . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 5
Jak można ćwiczyć
umiejętności uczniów związane z krytyką źródła historycznego . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 12
Przykładowe ćwiczenia do pracy ze źródłami ikonografi cznymi . . . . . . . . . . . . . . . . . . 17
Przykładowe tematy esejów . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 19
Bibliografi a dla nauczyciela . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 20
OMÓWIENIE ZAWARTOŚCI PAKIETU
Oddziałowe Biuro Edukacji Publicznej Instytutu Pamięci Narodowej w Łodzi oddaje w Państwa
ręce tekę edukacyjną
Propaganda Polski Ludowej
. Celem autorów wydawnictwa było zebranie
tekstów źródłowych i materiałów ikonografi cznych reprezentatywnych dla propagandy Polski Ludowej
w różnych okresach jej funkcjonowania. Uważamy, że przybliżenie tzw. frontu walki ideologicznej
w państwie komunistycznym jest ważne dla zrozumienia zasad funkcjonowania państwa totalitarnego
i sposobów zniewolenia przez nie społeczeństwa. Działania podejmowane w tej dziedzinie przez władze
komunistyczne miały szeroki i różnorodny charakter. Obowiązek realizacji tych zadań spoczywał
na wszystkich instytucjach rządowych i partyjnych. Jak zauważył Łukasz Kamiński: „
Nie było bo-
wiem chyba w PRL instytucji lub organizacji (poza Kościołami i grupami opozycyjnymi), które choćby
w niewielkim stopniu nie uczestniczyły w realizowaniu propagandy PZPR.
” Nadzorował je pion ide-
ologiczno-propagandowy KC PZPR, który ulegał licznym przekształceniom organizacyjnym, i jego
agendy terenowe, a także sekretarze KC. W sytuacji, gdy prawie każdy przejaw życia miał podtekst
polityczny, narzędziami indoktrynacji stały się: edukacja, sztuka, nauka, sport, a jej polem działania:
szkoły, uniwersytety, teatry, galerie, stadiony itp.
Zamieszczone w tece edukacyjnej materiały prezentują różne typy i formy propagandy: propagandę
funkcjonującą w sferze słowa oraz propagandę wizualną, propagandę sukcesu i propagandę piętnującą
wrogów socjalistycznego państwa.
Te k a e d u k a c y jn a s kłada się z materiałów i pomocy edukacyjnych, które z powodzeniem można
wykorzystać na lekcjach języka polskiego, historii i wiedzy o społeczeństwie. Będą one pomocne przy
realizacji tematów z zakresu teorii języka, roli mediów w społeczeństwie, a także historii Polski Ludo-
wej i dziejów dwudziestowiecznego totalitaryzmu.
Na dołączonej do niniejszej publikacji płycie znajdą Państwo
Galerię propagandy
, zawierającą boga-
ty wybór propagandy wizualnej wraz z komentarzem historycznym oraz teksty źródłowe zamieszczone
w zeszycie dla ucznia.
4
SCENARIUSZE LEKCJI HISTORII DLA UCZNIÓW
SZKÓŁ PONADGIMNAZJALNYCH
Lekcja pierwsza
A
RTUR
O
SSOWSKI
„Osły i karły” – metody propagandowe
aparatu komunistycznego w walce
z opozycją polityczną
i zbrojnym podziemiem niepodległościowym
Cele lekcji
Po zakończeniu lekcji uczeń powinien umieć:
• przedstawić znaczenie zbrojnych formacji niepodległościowych dla istnienia Polskiego Państwa
Podziemnego,
• wyjaśnić przyczyny pozostania części żołnierzy AK i NSZ w podziemiu po zakończeniu drugiej
wojny światowej,
• wskazać rolę PSL w referendum i wyborach do Sejmu Ustawodawczego RP,
• omówić metody propagandowe władz komunistycznych wobec opozycji politycznej i zbrojnego
podziemia.
Kluczowe pojęcia
• Polskie Państwo Podziemne, Armia Krajowa, Narodowe Siły Zbrojne, podziemie antykomunistycz-
ne, reakcja, amnestia, bandy, cenzura, propaganda, Urząd Bezpieczeństwa Publicznego;
• Polskie Stronnictwo Ludowe, Tymczasowy Rząd Jedności Narodowej, Polska Partia Robotnicza,
referendum, Blok Demokratyczny, wybory do Sejmu Ustawodawczego Rzeczypospolitej Polskiej,
reforma rolna, kułak.
Metody i formy pracy
• praca w grupach,
• dyskusja,
• pracazeźródłem.
Środki dydaktyczne
• wprowadzenie,
• tekstyźródłowe,
• biogramy,
• satyry z gazet i czasopism,
• plakatypropagandowe,
• fotografi e,
• schematy funkcjonowania komunistycznego aparatu propagandy i cenzury.
Czas realizacji
• 1 godzina lekcyjna (45 minut).
5
[ Pobierz całość w formacie PDF ]
zanotowane.pl doc.pisz.pl pdf.pisz.pl charloteee.keep.pl
PROPAGANDA
POLSKI LUDOWEJ
MATERIAŁY DLA NAUCZYCIELA
ŁÓDŹ 2007
Wprowadzenie, słownik pojęć: Paweł Kowalski
Biogramy: Artur Ossowski
Schemat instytucji propagandowych i cenzury: Grzegorz Nawrot
Wybór i opracowanie materiałów: Paweł Kowalski, Izabella Modzelewska-Rysak, Grzegorz Nawrot,
Artur Ossowski, Leszek Rysak
Scenariusze lekcji: Paweł Kowalski, Grzegorz Nawrot, Artur Ossowski
Konsultacja dydaktyczna: Leszek Rysak
Redakcja: Sylwia Dorcz
Projekt grafi czny: Krzysztof Findziński
Redakcja techniczna: Andrzej Broniak
Skład: Firma Dywiz Łódź
Druk: Drukarnia Gutenberg , Łódź, ul. Lodowa 106a
Plakat na okładce
Materiałów dla ucznia
: Eryk Lipiński, „Słuchał, słuchał bibisyna,
aż mu spuchła łepetyna”, pochodzi ze zbiorów Muzeum Tradycji Niepodległościowych w Łodzi;
zdjęcie na okładce
Materiałów dla nauczyciela
: wiec poparcia dla polityki partii, zorganizowany
w Szczecinie po protestach robotniczych w czerwcu 1976 r. (fot. PAP), pochodzi ze zbiorów
Archiwum Dokumentacji Mechanicznej; zdjęcie na okładce teczki: wiec poparcia dla polityki partii
w Kielcach, w czasie tzw. wydarzeń marcowych 1968 r. (fot. PAP), pochodzi ze zbiorów Archiwum
Dokumentacji Mechanicznej.
© Copyright by Instytut Pamięci Narodowej
Komisja Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu
ISBN 978-83-60464-58-8
SPIS TREŚCI
Omówienie zawartości pakietu . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 4
Scenariusze lekcji . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 5
Jak można ćwiczyć
umiejętności uczniów związane z krytyką źródła historycznego . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 12
Przykładowe ćwiczenia do pracy ze źródłami ikonografi cznymi . . . . . . . . . . . . . . . . . . 17
Przykładowe tematy esejów . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 19
Bibliografi a dla nauczyciela . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 20
OMÓWIENIE ZAWARTOŚCI PAKIETU
Oddziałowe Biuro Edukacji Publicznej Instytutu Pamięci Narodowej w Łodzi oddaje w Państwa
ręce tekę edukacyjną
Propaganda Polski Ludowej
. Celem autorów wydawnictwa było zebranie
tekstów źródłowych i materiałów ikonografi cznych reprezentatywnych dla propagandy Polski Ludowej
w różnych okresach jej funkcjonowania. Uważamy, że przybliżenie tzw. frontu walki ideologicznej
w państwie komunistycznym jest ważne dla zrozumienia zasad funkcjonowania państwa totalitarnego
i sposobów zniewolenia przez nie społeczeństwa. Działania podejmowane w tej dziedzinie przez władze
komunistyczne miały szeroki i różnorodny charakter. Obowiązek realizacji tych zadań spoczywał
na wszystkich instytucjach rządowych i partyjnych. Jak zauważył Łukasz Kamiński: „
Nie było bo-
wiem chyba w PRL instytucji lub organizacji (poza Kościołami i grupami opozycyjnymi), które choćby
w niewielkim stopniu nie uczestniczyły w realizowaniu propagandy PZPR.
” Nadzorował je pion ide-
ologiczno-propagandowy KC PZPR, który ulegał licznym przekształceniom organizacyjnym, i jego
agendy terenowe, a także sekretarze KC. W sytuacji, gdy prawie każdy przejaw życia miał podtekst
polityczny, narzędziami indoktrynacji stały się: edukacja, sztuka, nauka, sport, a jej polem działania:
szkoły, uniwersytety, teatry, galerie, stadiony itp.
Zamieszczone w tece edukacyjnej materiały prezentują różne typy i formy propagandy: propagandę
funkcjonującą w sferze słowa oraz propagandę wizualną, propagandę sukcesu i propagandę piętnującą
wrogów socjalistycznego państwa.
Te k a e d u k a c y jn a s kłada się z materiałów i pomocy edukacyjnych, które z powodzeniem można
wykorzystać na lekcjach języka polskiego, historii i wiedzy o społeczeństwie. Będą one pomocne przy
realizacji tematów z zakresu teorii języka, roli mediów w społeczeństwie, a także historii Polski Ludo-
wej i dziejów dwudziestowiecznego totalitaryzmu.
Na dołączonej do niniejszej publikacji płycie znajdą Państwo
Galerię propagandy
, zawierającą boga-
ty wybór propagandy wizualnej wraz z komentarzem historycznym oraz teksty źródłowe zamieszczone
w zeszycie dla ucznia.
4
SCENARIUSZE LEKCJI HISTORII DLA UCZNIÓW
SZKÓŁ PONADGIMNAZJALNYCH
Lekcja pierwsza
A
RTUR
O
SSOWSKI
„Osły i karły” – metody propagandowe
aparatu komunistycznego w walce
z opozycją polityczną
i zbrojnym podziemiem niepodległościowym
Cele lekcji
Po zakończeniu lekcji uczeń powinien umieć:
• przedstawić znaczenie zbrojnych formacji niepodległościowych dla istnienia Polskiego Państwa
Podziemnego,
• wyjaśnić przyczyny pozostania części żołnierzy AK i NSZ w podziemiu po zakończeniu drugiej
wojny światowej,
• wskazać rolę PSL w referendum i wyborach do Sejmu Ustawodawczego RP,
• omówić metody propagandowe władz komunistycznych wobec opozycji politycznej i zbrojnego
podziemia.
Kluczowe pojęcia
• Polskie Państwo Podziemne, Armia Krajowa, Narodowe Siły Zbrojne, podziemie antykomunistycz-
ne, reakcja, amnestia, bandy, cenzura, propaganda, Urząd Bezpieczeństwa Publicznego;
• Polskie Stronnictwo Ludowe, Tymczasowy Rząd Jedności Narodowej, Polska Partia Robotnicza,
referendum, Blok Demokratyczny, wybory do Sejmu Ustawodawczego Rzeczypospolitej Polskiej,
reforma rolna, kułak.
Metody i formy pracy
• praca w grupach,
• dyskusja,
• pracazeźródłem.
Środki dydaktyczne
• wprowadzenie,
• tekstyźródłowe,
• biogramy,
• satyry z gazet i czasopism,
• plakatypropagandowe,
• fotografi e,
• schematy funkcjonowania komunistycznego aparatu propagandy i cenzury.
Czas realizacji
• 1 godzina lekcyjna (45 minut).
5
[ Pobierz całość w formacie PDF ]