2007 IPN ludzie gdańskiej bezpieki, IPN POLSKA - PUBLIKACJE 1
[ Pobierz całość w formacie PDF ]
„
Serca dla Partii bij¹ce
”
Ludzie gdañskiej bezpieki
1945-1990
KATALOG WYSTAWY
INSTYTUTU PAMIĘCI NARODOWEJ W GDAŃSKU
Gdańsk 2007
Wystawę przygotowało
Oddziałowe Biuro Edukacji Publicznej IPN w Gdańsku
Informowanie społeczeństwa o strukturach, ob-
sadzie personalnej i metodach działania organów
bezpieczeństwa komunistycznego państwa to
jedno z istotniejszych ustawowych zadań IPN.
Stąd dzięki działalności IPN funkcjonariusze apa-
ratu represji przestają być anonimowi.
Dotychczas ukazały się dwa tomy odtwarzające
obsadę kadrową UB/SB w latach 1944-1975,
niebawem ukaże się tom obejmujący okres 1975-
1990. Wszystkie oddziały terenowe IPN przy-
gotowują wystawy w ramach ogólnopolskiego
cyklu „Twarze bezpieki”. Ponadto nakładem IPN
w Krakowie, Wrocławiu i Łodzi opublikowano
pierwsze informatory personalne z biogramami
i fotograiami funkcjonariuszy UB/SB.
Niniejsze wydawnictwo jest wprowadzeniem do
wystawy „Serca dla Partii bijące. Ludzie gdańskiej
bezpieki 1945-1990”, przygotowanej przez gdań-
ski oddział IPN.
Wystawa zawiera zdjęcia i życiorysy najważniej-
szych przedstawicieli kadry kierowniczej UB/SB
województwa gdańskiego w latach 1945-1990.
Przedstawia także struktury powiatowe bezpieki.
Szczegółowe biogramy funkcjonariuszy sporzą-
dzono na podstawie akt personalnych funkcjo-
nariuszy UB/SB ze zbiorów archiwów IPN oraz
przechowywanych w tych archiwach rozkazów
personalnych i awansowych.
Kolejnym krokiem ze strony gdańskiego oddziału
IPN będzie opracowanie i wydanie informatora
personalnego zawierającego wiadomości o or-
ganizacji, strukturze i obsadzie najważniejszych
stanowisk gdańskiej bezpieki.
Realizacja wystawy
Kamil Rutecki
Informacje, konsultacje i kwerendy archiwalne
dr Sławomir Cenckiewicz
dr Igor Hałagida
dr Janusz Marszalec
dr Piotr Niwiński
dr Piotr Semków
Justyna Skowronek
Marcin Węgliński
Projekt graiczny
Anna Paciorek-Grabowska
Joanna Piekarska-Norek
Udostępnienie materiałów archiwalnych
Biuro Archiwizacji i Udostępniania Dokumentów IPN w Warszawie, Bydgoszczy, Gdańsku, Krakowie i Wrocławiu
Podziękowania dla pracowników OBEP IPN Wrocław: dr. Krzysztofa Szwagrzyka,
dr. Tomasza Balbusa i Pawła Piotrowskiego za udostępnienie opracowania historycznego
dot. MBP i MSW z wystawy „Wrocławskie twarze bezpieki”
Szczególne wyrazy podziękowania dla p. naczelnik Marzeny Kruk
i pracowników OBUiAD IPN w Gdańsku za pomoc w realizacji wystawy
szefowie / kierownicy
Wojewódzki Urząd Bezpieczeństwa Publicznego
– Wojewódzki Urząd d/s Bezpieczeństwa Publicznego w Gdańsku
Grzegorz
Korczyñski
(Stefan Jan Kilanowicz)
s. Szczepana
ur. 17 VI 1915 w Warszawie
Stopień
Nazwisko i imię Imię ojca
służbowy
Czas pełnienia funkcji
Korczyński Grzegorz
(Kilanowicz Stefan Jan)
Szczepan płk 4 IV 1945-7 VI 1945
Krakowski Józef
Ignacy mjr/płk p.o. 8 VI 1945-4 IX 1945
Korczyński Grzegorz
(Kilanowicz Stefan Jan)
Szczepan płk 5 IX 1945-21 III 1946
1937-1939 Uczestniczy w zaciągu komunistycznym podczas wojny domowej
w Hiszpanii.
1939-1941 Internowany we Francji, od 1941 działa w zbrojnej konspiracji komunistycznej
(KPF).
1942 Organizuje zgrupowanie partyzanckie Gwardii Ludowej na
Lubelszczyźnie. Jego podkomendni dokonali mordów i grabieży
na ukrywających się Żydach, m.in. w Ludmiłówce i w Grabówce.
1944 Komendant Wojewódzki MO w Lublinie.
1944-1945 Komendant Wojewódzki MO w Warszawie.
4 IV 1945-7 VI 1945
Szef Grupy Operacyjnej i pierwszy szef WUBP w Gdańsku. Według
protokołów obrad KC PPR z maja 1945 postulował eksterminację
resztek ludności niemieckiej, z wykorzystaniem pieców
krematoryjnych.
1945 Oddelegowany do pracy w Rządowej Komisji Walki z Bandytyzmem.
Zajmuje się zwalczaniem podziemia niepodległościowego na
Lubelszczyźnie. W tym czasie jego współpracownicy z czasów GL
na Lubelszczyźnie – teraz już oicerowie wojska, MO i UB – likwidują
świadków zbrodni Korczyńskiego.
5 IX 1945–21 III 1946
Szef WUBP w Gdańsku.
1945 Wybrany na członka Komitetu Centralnego PPR.
1946-1948 Pełnomocnik Ministra Bezpieczeństwa Publicznego
ds. Operacyjnych.
1947 Zastępca dowódcy ds. bezpieczeństwa w Grupie Operacyjnej „Wisła”.
1948 Usunięty z KC PPR, odwołany z MBP.
1949 Przeniesiony do rezerwy. Dyrektor administracyjny Centrali
Handlowej Przemysłu Drzewnego.
1950 Aresztowany przez grupę operacyjną Biura Specjalnego MBP.
1954 Skazany za zbrodnie wojenne na ukrywających się Żydach na
dożywotnie więzienie. Wyrokiem Sądu Najwyższego zamienione na
15 lat więzienia.
1956 Zwolniony z więzienia.
1958-1965 Szef Zarządu II Sztabu Generalnego WP (wywiadu wojskowego).
1959 Wybrany do KC PZPR (ponownie w 1964 i 1968).
1961 Poseł na Sejm PRL (przez 3 kadencje).
1965-1971 Szef Głównego Inspektoratu Obrony Terytorialnej i wiceminister
Obrony Narodowej.
XII 1970 Dowodzi oddziałami wojska, pacyikującymi protesty robotnicze
na Wybrzeżu.
1971 Odwołany z MON, ambasador nadzwyczajny PRL w Algierii.
22 X 1971 Zmarł w Algierii w niewyjaśnionych okolicznościach.
(Johann)
Jurkowski (Jungman)
Daniel
ppłk 15 III 1948-15 VIII 1950
Józef
(Dawid)
Radoszewski Tadeusz
Wacław mjr p.o. 1 VIII 1950-29 VI 1951
ppłk 1 III 1947-14 III 1948
Awanse
:
major,
podpułkownik,
pułkownik
(stopnie te podawał
sam Korczyński);
potwierdzone rozkazem:
1947 generał brygady
1957 generał dywizji
1968 generał broni
Cieślak Marian
Władysław ppłk 20 V 1951-31 VIII 1953
Matejewski Ryszard
Stanisław ppłk 1 IX 1953-30 VI 1954
Żmijewski Henryk
Antoni ppłk 16 VIII 1954-24 V 1955
Małkiewicz Kazimierz
Karol mjr 25 V 1955-14 IX 1956
Koton Eljasz
Zygmunt płk 15 IX 1956-16 XI 1956
4
5
Mrozek Józef
Andrzej ppłk 22 III 1946-28 II 1947
Jastrzębski (Ritter) Artur
Jan
Józef Mrozek
s. Andrzeja
ur. 4 VII 1908 w Brzozowie
Artur Jastrzêbski
(Ritter)
s. Jana (Johanna)
ur. 12 V 1906 w Żyrardowie
1945-1946 Dyrektor Gabinetu Ministra BP.
22 III 1946-28 II 1947
Szef WUBP w Gdańsku.
1947-1948 Szef WUBP w Szczecinie.
1948-1950 Szef WUBP w Poznaniu.
1950 Zwolniony,
w dyspozycji KC PZPR.
1932-1933 Przebywa w Związku Sowieckim, gdzie kończy Szkołę
Wojskowo-Polityczną Sekcji Polskiej Międzynarodówki
Komunistycznej w Bakowce pod Moskwą. Prawdopodobnie
w tym czasie rozpoczyna współpracę z OGPU/NKWD.
1941 Na polecenie NKWD przedostaje się do Warszawy jako
Niemiec, wykorzystując niemieckie pochodzenie ojca.
1942 Uzyskuje niemieckie obywatelstwo i zostaje członkiem
Schutzabteilung (SA)
1943 Bierze udział we wprowadzeniu agentów sowieckich do
organizacji niepodległościowej Ruch „Miecz i Pług”, którzy
inspirują likwidację jej przywódców.
1945-1946 Naczelnik Wydziału II Departamentu I MBP.
1946-1947 Wicedyrektor Departamentu I MBP.
1 III 1947-14 III 1948
Szef WUBP w Gdańsku.
1948 Dyrektor Departamentu I MBP.
1948-1950 Szef WUBP w Lublinie.
1950 Zwolniony. Inspektor w Ministerstwie Państwowych
Gospodarstw Rolnych.
1957-1960 Zastępca Szefa Zarządu II Sztabu Generalnego WP
(wywiadu wojskowego).
1960-1964 Zastępca Dowódcy ds. Politycznych Warszawskiego
Okręgu Wojskowego.
1964-1968 Attaché wojskowy w Ambasadzie PRL w Rzymie.
1968-1972 Zastępca Głównego Inspektora Obrony Terytorialnej.
1972 Odwołany.
Awanse:
1946 podpułkownik
1948 pułkownik
Awanse:
major,
podpułkownik (1946),
generał brygady WP.
6
7
Józef Jurkowski
(Jungmann)
s. Daniela (Dawida)
ur. 30 III 1913
Tadeusz
Radoszewski
s. Wacława,
ur. 31 X 1905
1944 Oicer do zleceń specjalnych Resortu BP.
1944-1945 Zwolniony i przeniesiony do WP.
1945 Powtórnie przyjęty do organów BP, szef grupy
operacyjnej BP na Górny Śląsk.
1945-1948 Kierownik WUBP w Bydgoszczy.
15 III 1948-15 VIII 1950
Szef WUBP w Gdańsku.
1950-1951 W dyspozycji wiceministra BP Mieczysława
Mietkowskiego.
1951-1955 St. inspektor w Inspektoracie Ministra BP.
1955 Kierownik WUds.BP w Katowicach.
1955-1956 Dyrektor V Departamentu Komitetu ds. BP.
1956 W jednostce wojskowej 2000.
1956-1958 W dyspozycji Departamentu Kadr MSW.
1958 Zwolniony.
1946 Zastępca szefa PUBP w Pszczynie; zastępca szefa PUBP
w Nysie.
1947 Zastępca szefa PUBP w Opolu, jednocześnie p.o. szefa
PUBP w Opolu.
1948 W dyspozycji MBP.
2 VIII 1948-30 IV 1952
Zastępca szefa WUBP w Gdańsku.
1 VIII 1950-29 VI 1951
P.o. szefa WUBP w Gdańsku.
1952-1954 Zastępca szefa WUBP we Wrocławiu.
1954 Wicedyrektor Biura Socjalnego MBP.
1954-1955 Wicedyrektor Departamentu Spraw Socjalnych i Kultury
MSW.
1955 Zastępca dyrektora i p.o. dyrektora Zarządu Spraw
Socjalnych i Kultury MSW.
1955-1958 Zastępca dyrektora Zarządu Spraw Socjalnych i Kultury
MSW.
1958-1964 Szef Wydziału Socjalnego Centralnego Zarządu Służby
Zdrowia MSW.
1964 Zwolniony.
Awanse:
1945 major
1946 podpułkownik
1951 pułkownik
Awanse:
1946 chorąży
1947 podporucznik
1948 porucznik
1948 kapitan
1950 major
8
9
[ Pobierz całość w formacie PDF ]
zanotowane.pl doc.pisz.pl pdf.pisz.pl charloteee.keep.pl
„
Serca dla Partii bij¹ce
”
Ludzie gdañskiej bezpieki
1945-1990
KATALOG WYSTAWY
INSTYTUTU PAMIĘCI NARODOWEJ W GDAŃSKU
Gdańsk 2007
Wystawę przygotowało
Oddziałowe Biuro Edukacji Publicznej IPN w Gdańsku
Informowanie społeczeństwa o strukturach, ob-
sadzie personalnej i metodach działania organów
bezpieczeństwa komunistycznego państwa to
jedno z istotniejszych ustawowych zadań IPN.
Stąd dzięki działalności IPN funkcjonariusze apa-
ratu represji przestają być anonimowi.
Dotychczas ukazały się dwa tomy odtwarzające
obsadę kadrową UB/SB w latach 1944-1975,
niebawem ukaże się tom obejmujący okres 1975-
1990. Wszystkie oddziały terenowe IPN przy-
gotowują wystawy w ramach ogólnopolskiego
cyklu „Twarze bezpieki”. Ponadto nakładem IPN
w Krakowie, Wrocławiu i Łodzi opublikowano
pierwsze informatory personalne z biogramami
i fotograiami funkcjonariuszy UB/SB.
Niniejsze wydawnictwo jest wprowadzeniem do
wystawy „Serca dla Partii bijące. Ludzie gdańskiej
bezpieki 1945-1990”, przygotowanej przez gdań-
ski oddział IPN.
Wystawa zawiera zdjęcia i życiorysy najważniej-
szych przedstawicieli kadry kierowniczej UB/SB
województwa gdańskiego w latach 1945-1990.
Przedstawia także struktury powiatowe bezpieki.
Szczegółowe biogramy funkcjonariuszy sporzą-
dzono na podstawie akt personalnych funkcjo-
nariuszy UB/SB ze zbiorów archiwów IPN oraz
przechowywanych w tych archiwach rozkazów
personalnych i awansowych.
Kolejnym krokiem ze strony gdańskiego oddziału
IPN będzie opracowanie i wydanie informatora
personalnego zawierającego wiadomości o or-
ganizacji, strukturze i obsadzie najważniejszych
stanowisk gdańskiej bezpieki.
Realizacja wystawy
Kamil Rutecki
Informacje, konsultacje i kwerendy archiwalne
dr Sławomir Cenckiewicz
dr Igor Hałagida
dr Janusz Marszalec
dr Piotr Niwiński
dr Piotr Semków
Justyna Skowronek
Marcin Węgliński
Projekt graiczny
Anna Paciorek-Grabowska
Joanna Piekarska-Norek
Udostępnienie materiałów archiwalnych
Biuro Archiwizacji i Udostępniania Dokumentów IPN w Warszawie, Bydgoszczy, Gdańsku, Krakowie i Wrocławiu
Podziękowania dla pracowników OBEP IPN Wrocław: dr. Krzysztofa Szwagrzyka,
dr. Tomasza Balbusa i Pawła Piotrowskiego za udostępnienie opracowania historycznego
dot. MBP i MSW z wystawy „Wrocławskie twarze bezpieki”
Szczególne wyrazy podziękowania dla p. naczelnik Marzeny Kruk
i pracowników OBUiAD IPN w Gdańsku za pomoc w realizacji wystawy
szefowie / kierownicy
Wojewódzki Urząd Bezpieczeństwa Publicznego
– Wojewódzki Urząd d/s Bezpieczeństwa Publicznego w Gdańsku
Grzegorz
Korczyñski
(Stefan Jan Kilanowicz)
s. Szczepana
ur. 17 VI 1915 w Warszawie
Stopień
Nazwisko i imię Imię ojca
służbowy
Czas pełnienia funkcji
Korczyński Grzegorz
(Kilanowicz Stefan Jan)
Szczepan płk 4 IV 1945-7 VI 1945
Krakowski Józef
Ignacy mjr/płk p.o. 8 VI 1945-4 IX 1945
Korczyński Grzegorz
(Kilanowicz Stefan Jan)
Szczepan płk 5 IX 1945-21 III 1946
1937-1939 Uczestniczy w zaciągu komunistycznym podczas wojny domowej
w Hiszpanii.
1939-1941 Internowany we Francji, od 1941 działa w zbrojnej konspiracji komunistycznej
(KPF).
1942 Organizuje zgrupowanie partyzanckie Gwardii Ludowej na
Lubelszczyźnie. Jego podkomendni dokonali mordów i grabieży
na ukrywających się Żydach, m.in. w Ludmiłówce i w Grabówce.
1944 Komendant Wojewódzki MO w Lublinie.
1944-1945 Komendant Wojewódzki MO w Warszawie.
4 IV 1945-7 VI 1945
Szef Grupy Operacyjnej i pierwszy szef WUBP w Gdańsku. Według
protokołów obrad KC PPR z maja 1945 postulował eksterminację
resztek ludności niemieckiej, z wykorzystaniem pieców
krematoryjnych.
1945 Oddelegowany do pracy w Rządowej Komisji Walki z Bandytyzmem.
Zajmuje się zwalczaniem podziemia niepodległościowego na
Lubelszczyźnie. W tym czasie jego współpracownicy z czasów GL
na Lubelszczyźnie – teraz już oicerowie wojska, MO i UB – likwidują
świadków zbrodni Korczyńskiego.
5 IX 1945–21 III 1946
Szef WUBP w Gdańsku.
1945 Wybrany na członka Komitetu Centralnego PPR.
1946-1948 Pełnomocnik Ministra Bezpieczeństwa Publicznego
ds. Operacyjnych.
1947 Zastępca dowódcy ds. bezpieczeństwa w Grupie Operacyjnej „Wisła”.
1948 Usunięty z KC PPR, odwołany z MBP.
1949 Przeniesiony do rezerwy. Dyrektor administracyjny Centrali
Handlowej Przemysłu Drzewnego.
1950 Aresztowany przez grupę operacyjną Biura Specjalnego MBP.
1954 Skazany za zbrodnie wojenne na ukrywających się Żydach na
dożywotnie więzienie. Wyrokiem Sądu Najwyższego zamienione na
15 lat więzienia.
1956 Zwolniony z więzienia.
1958-1965 Szef Zarządu II Sztabu Generalnego WP (wywiadu wojskowego).
1959 Wybrany do KC PZPR (ponownie w 1964 i 1968).
1961 Poseł na Sejm PRL (przez 3 kadencje).
1965-1971 Szef Głównego Inspektoratu Obrony Terytorialnej i wiceminister
Obrony Narodowej.
XII 1970 Dowodzi oddziałami wojska, pacyikującymi protesty robotnicze
na Wybrzeżu.
1971 Odwołany z MON, ambasador nadzwyczajny PRL w Algierii.
22 X 1971 Zmarł w Algierii w niewyjaśnionych okolicznościach.
(Johann)
Jurkowski (Jungman)
Daniel
ppłk 15 III 1948-15 VIII 1950
Józef
(Dawid)
Radoszewski Tadeusz
Wacław mjr p.o. 1 VIII 1950-29 VI 1951
ppłk 1 III 1947-14 III 1948
Awanse
:
major,
podpułkownik,
pułkownik
(stopnie te podawał
sam Korczyński);
potwierdzone rozkazem:
1947 generał brygady
1957 generał dywizji
1968 generał broni
Cieślak Marian
Władysław ppłk 20 V 1951-31 VIII 1953
Matejewski Ryszard
Stanisław ppłk 1 IX 1953-30 VI 1954
Żmijewski Henryk
Antoni ppłk 16 VIII 1954-24 V 1955
Małkiewicz Kazimierz
Karol mjr 25 V 1955-14 IX 1956
Koton Eljasz
Zygmunt płk 15 IX 1956-16 XI 1956
4
5
Mrozek Józef
Andrzej ppłk 22 III 1946-28 II 1947
Jastrzębski (Ritter) Artur
Jan
Józef Mrozek
s. Andrzeja
ur. 4 VII 1908 w Brzozowie
Artur Jastrzêbski
(Ritter)
s. Jana (Johanna)
ur. 12 V 1906 w Żyrardowie
1945-1946 Dyrektor Gabinetu Ministra BP.
22 III 1946-28 II 1947
Szef WUBP w Gdańsku.
1947-1948 Szef WUBP w Szczecinie.
1948-1950 Szef WUBP w Poznaniu.
1950 Zwolniony,
w dyspozycji KC PZPR.
1932-1933 Przebywa w Związku Sowieckim, gdzie kończy Szkołę
Wojskowo-Polityczną Sekcji Polskiej Międzynarodówki
Komunistycznej w Bakowce pod Moskwą. Prawdopodobnie
w tym czasie rozpoczyna współpracę z OGPU/NKWD.
1941 Na polecenie NKWD przedostaje się do Warszawy jako
Niemiec, wykorzystując niemieckie pochodzenie ojca.
1942 Uzyskuje niemieckie obywatelstwo i zostaje członkiem
Schutzabteilung (SA)
1943 Bierze udział we wprowadzeniu agentów sowieckich do
organizacji niepodległościowej Ruch „Miecz i Pług”, którzy
inspirują likwidację jej przywódców.
1945-1946 Naczelnik Wydziału II Departamentu I MBP.
1946-1947 Wicedyrektor Departamentu I MBP.
1 III 1947-14 III 1948
Szef WUBP w Gdańsku.
1948 Dyrektor Departamentu I MBP.
1948-1950 Szef WUBP w Lublinie.
1950 Zwolniony. Inspektor w Ministerstwie Państwowych
Gospodarstw Rolnych.
1957-1960 Zastępca Szefa Zarządu II Sztabu Generalnego WP
(wywiadu wojskowego).
1960-1964 Zastępca Dowódcy ds. Politycznych Warszawskiego
Okręgu Wojskowego.
1964-1968 Attaché wojskowy w Ambasadzie PRL w Rzymie.
1968-1972 Zastępca Głównego Inspektora Obrony Terytorialnej.
1972 Odwołany.
Awanse:
1946 podpułkownik
1948 pułkownik
Awanse:
major,
podpułkownik (1946),
generał brygady WP.
6
7
Józef Jurkowski
(Jungmann)
s. Daniela (Dawida)
ur. 30 III 1913
Tadeusz
Radoszewski
s. Wacława,
ur. 31 X 1905
1944 Oicer do zleceń specjalnych Resortu BP.
1944-1945 Zwolniony i przeniesiony do WP.
1945 Powtórnie przyjęty do organów BP, szef grupy
operacyjnej BP na Górny Śląsk.
1945-1948 Kierownik WUBP w Bydgoszczy.
15 III 1948-15 VIII 1950
Szef WUBP w Gdańsku.
1950-1951 W dyspozycji wiceministra BP Mieczysława
Mietkowskiego.
1951-1955 St. inspektor w Inspektoracie Ministra BP.
1955 Kierownik WUds.BP w Katowicach.
1955-1956 Dyrektor V Departamentu Komitetu ds. BP.
1956 W jednostce wojskowej 2000.
1956-1958 W dyspozycji Departamentu Kadr MSW.
1958 Zwolniony.
1946 Zastępca szefa PUBP w Pszczynie; zastępca szefa PUBP
w Nysie.
1947 Zastępca szefa PUBP w Opolu, jednocześnie p.o. szefa
PUBP w Opolu.
1948 W dyspozycji MBP.
2 VIII 1948-30 IV 1952
Zastępca szefa WUBP w Gdańsku.
1 VIII 1950-29 VI 1951
P.o. szefa WUBP w Gdańsku.
1952-1954 Zastępca szefa WUBP we Wrocławiu.
1954 Wicedyrektor Biura Socjalnego MBP.
1954-1955 Wicedyrektor Departamentu Spraw Socjalnych i Kultury
MSW.
1955 Zastępca dyrektora i p.o. dyrektora Zarządu Spraw
Socjalnych i Kultury MSW.
1955-1958 Zastępca dyrektora Zarządu Spraw Socjalnych i Kultury
MSW.
1958-1964 Szef Wydziału Socjalnego Centralnego Zarządu Służby
Zdrowia MSW.
1964 Zwolniony.
Awanse:
1945 major
1946 podpułkownik
1951 pułkownik
Awanse:
1946 chorąży
1947 podporucznik
1948 porucznik
1948 kapitan
1950 major
8
9
[ Pobierz całość w formacie PDF ]