2008 09 Cafe Tirana,
[ Pobierz całość w formacie PDF ]
przy
KAWIE
WRZESIEŃ
Albania to kwintesencja Bałkanów. Mieszają się tutaj kultury
i smaki Turcji, Grecji, Bułgarii, krajów dawnej Jugosławii,
a nawet południowej Italii. To wymarzone miejsce dla
wielbicieli greckiego frappe, mocnego włoskiego espresso
oraz pasjonatów tradycyjnej tureckiej kawy.
Caffe Tirana
Ten piękny, malowniczy, górzysty kraj położony nad
Adriatykiem i Morzem Jońskim jest zdecydowanie
nieodpowiednim miejscem wypoczynku dla wielbicieli
luksusowych i leniwych wakacji. Poza wygodnymi ho-
telami z basenami i prywatnymi plażami czeka tu na
podróżnych wiele niespodziewanych przygód. Codzien-
ne zmagania z przeciwnościami losu, takimi jak braki
w dostawach wody czy prądu, mogą nadać wyprawie do
Albanii smaku prawdziwej przygody. Podróż pociągiem
pozbawionym drzwi i szyb w oknach czy pokonanie kil-
kunastokilometrowej trasy dwudziestoletnią taksówką,
po niewyasfaltowanych drogach, stanowią wyzwanie
nawet dla wielbicieli mocnych wrażeń.
Jednak wszelkie niedogodności z nawiązką rekom-
pensują urok, uczciwość i gościnność mieszkańców,
romantyczne piaszczyste lub kamieniste plaże, gorące
morze Riwiery Albańskiej oraz nietknięte cywilizacją
dzikie laguny i wysokie, pełne malowniczych widoków
góry przełęczy Llogora. Nie bez przyczyny wśród tury-
stów funkcjonuje powiedzenie: „Wyjeżdżając do Albanii,
spodziewaj się wszystkiego, co najgorsze, a będziesz mile
zaskoczony, jak niewiele złych przeczuć się spełniło”.
Specjały albańskiej kuchni
Obecnie turyści odwiedzają głównie ośrodki zlokalizowa-
ne wzdłuż ciągnącej się przez 15 km piaszczystej plaży
Durrës, modnego kurortu położonego 35 km od stolicy
Albanii – Tirany. To jedno z najstarszych miast albań-
skich. Jego historia sięga 627 r. p.n.e., ale w krótkim
czasie zatraciło ono swój pierwotny charakter, stając się
największym centrum turystycznego biznesu. Miasto
to oferuje turystom perfekcyjnie zagospodarowane (choć
często bardzo zaśmiecone) plaże, luksusowe hotele oraz
ogromną liczbę restauracji, kawiarenek, barów i tawern.
Lokale gastronomiczne serwują tu głównie dania kuchni
bałkańskiej i włoskiej, są one jednak zupełnie inaczej
Kawiarenka na plaży Durrës
W kawiarenkach zazwyczaj przebywają mężczyźni, kobiety w tych miejscach widywane
są niezwykle rzadko
142
www.cukiernictwo.elamed.pl
NR 9/08
przy
KAWIE
PROCES PARZENIA KAWY PO TURECKU
Tradycyjną kawę po turecku przygotowuje się w spe-
cjalnych tygielkach zwanych
briki
. Mogą one być wy-
konane z miedzi, aluminium lub stali nierdzewnej.
Proces parzenia przeprowadza się w następujący
sposób: do
briki
nalewamy ilość wody niezbędną
do przyrządzenia odpowiedniej ilości kawy (np.
na cztery filiżanki). Wsypujemy po jednej łyżeczce
kawy na filiżankę oraz odpowiednią ilość cukru.
Stawiamy
briki
na średni płomień, mieszamy do
rozpuszczenia cukru i kawy i doprowadzamy wol-
no do stanu wrzenia.
W momencie gdy kawa podnosi się do szyjki
briki
,
zestawiamy naczynie na minutę z ognia. Gdy kawa
opadnie, powtarzamy dwukrotnie tę operację, do-
prowadzając wywar do wrzenia.
Kawa rozlewana jest do filiżanek i serwowana ze
szklaneczką zimnej wody. Kawę po turecku nale-
ży pić wolno, delektując się, bez konieczności po-
wtórnego mieszania.
Stare
briki
do parzenia kawy po turecku można kupić na targu w Krui
przyrządzane i doprawione. Próbując miejscowych spe-
cjałów, należy być przygotowanym na nieznane smaki
i nowe wrażenia. Do potraw, których koniecznie trzeba
spróbować, można zaliczyć takie specjały, jak:
gjyreç
– potrawa na bazie ryżu z papryką i jagnięciną,
qebap
– rodzaj albańskiej odmiany kebabu; mielone kotleciki
mięsne grillowane lub smażone,
musaka
– potrawa
znana głównie w Grecji, rodzaj zapiekańca z mięsa,
ziemniaków, warzyw, jajek oraz sera,
çorba
– gęsta,
zawiesista zupa z kawałkami mięsa i jarzynami,
byrek
– bardzo popularna potrawa kuchni osmańskiej, przy-
rządzana z ciasta francuskiego przekładanego farszem
mięsnym, warzywnym lub serowym, często podawana
również na słodko jako deser. Do posiłków serwowane są
miejscowe wina – szczególnie warte polecenia są wina
Merllot
lub albańskie piwo
Tirana
i
Koçe
.
Durrës dzięki swojemu wypoczynkowemu charak-
terowi i dużej ilości zagranicznych turystów posiada
dobrze zorganizowane połączenia komunikacyjne i jest
doskonałą bazą wypadową do okolicznych miejscowości.
Można stąd łatwo dostać się do stolicy kraju, antycz-
nych ruin greckiej Apollonii, Krui lub Beratu.
Z kolei Tirana to raczej nieciekawe, duże miasto,
usiane szarymi budowlami, świadczącymi o tym, jakie
piętno odcisnęły na nim lata władzy komunistycznej.
Zdecydowanie więcej wrażeń dostarcza odwiedzenie
Beratu – jednego z najładniejszych miast, wpisanego
na listę dziedzictwa UNESCO.
Berat (
Berati
) usytuowany jest na wzgórzach,
u podnóża liczącego sobie 2400 lat zamku obronne-
go. Robi on ogromne wrażenie, a rozpościerający się
stąd widok rekompensuje trudy wspinaczki. Zamek
jest do dzisiaj zamieszkały i znajduje się w nim kilka
przydomowych restauracji, gdzie można skosztować
grillowanej ryby lub jagnięciny i rakii własnej roboty.
Barat jest miejscowością, w której zachował się czar
Współczesne miedziane
briki
do parzenia kawy po turecku
www.cukiernictwo.elamed.pl
143
przy
KAWIE
WRZESIEŃ
minionych wieków. Pokryte czerwoną dachówką
dachy, bielone domy, budowane na stromych sto-
kach tworzą niespotykaną nigdzie indziej atmosferę.
W cieniu wąskich uliczek kryją się kawiarenki,
w których zwykli przesiadywać miejscowi mężczyź-
ni. Kobiety w tych miejscach widywane są niezwykle
rzadko.
Kawa w zacisznej uliczce
Wystrój wnętrz tych lokali dla przyjezdnego może wy-
dawać się niegustowny lub wręcz obskurny, ale nie on
się liczy. Ważne są serwowane tu napoje. Poza chlubą
właścicieli lokali – rakiją i grapą – można tu zakosz-
tować wyśmienitej, bardzo mocnej kawy parzonej na
otwartym palenisku w tradycyjnych
briki
w stylu
tureckim. Ziarna kupowane są na miejskim bazarze
i prażone w miejscowych, małych palarniach, co daje
w efekcie jedyny w swym rodzaju mocny i wyrazisty
smak oraz bogaty aromat.
Około 30 km na północny wschód od Tirany leży
Kruja (
Krujë
). To położone na wzgórzu niewielkie
miasteczko słynie z bohaterskiej przeszłości. W Krui
mieści się udostępniony zwiedzającym imponujący
zamek największego bohatera narodowego Albanii
– Skanderbega.
Kruja jest miejscem, w którym czas stanął w miej-
scu, zatrzymując się w czasach bohaterskiego Skan-
derbega. Podobny klimat panuje w małych, odda-
lonych od centrów turystycznych miejscowościach
i wioskach, gdzie życie toczy się leniwym rytmem
i gdzie niezrozumiały jest ciągły pośpiech przybyszów
z cywilizowanej części Europy.
U podnóża cytadeli rozciąga się zabytkowa dzielnica
kupców, rzemieślników i artystów, nazywana „turec-
kim bazarem”, gdzie liczne kramy oferują interesujące
suweniry, biżuterię i starocie. Jednymi z ciekawszych
są zapomniane przyrządy do parzenia herbaty – sa-
mowary, oryginalne miedziane
briki
do parzenia kawy
oraz tureckie serwisy.
W takich małych palarniach kawy można kupić ziarna o niepowtarzalnym aromacie
Mieści się tu także sporo warsztatów rzemieśl-
niczych. Można tu spotkać manufaktury tkackie,
w których do dziś ręcznie tka się dywany, szwalnie,
gdzie wyrabiane są tradycyjne ludowe stroje, zakłady
koronkarskie oraz piekarnie wypiekające tradycyjne
gatunki pieczywa. W niektórych piekarniach można
obserwować cały proces wypieku i skosztować
brukë
– charakterystycznego dla tego regionu chleba z mąki
kukurydzianej. W piekarniach nie ma podziału na
część produkcyjną i handlową – pieczywo sprzeda-
wane jest przez piekarza wprost z pieca.
W Albanii tradycyjnym gatunkiem pieczywa jest
chleb kukurydziany
brukë
, ale można również kupić
chleb biały pszenny, wyrabiany w formie owalnej lub
formierski. Bułki są produkowane z mąki pszennej
z domieszką mąki kukurydzianej, są zaokrąglane lub
podłużne, mogą mieć również kształt placków
pitta
.
Tekst i zdjęcia: Szymon Konkol
Składniki: 500 g ciasta francuskiego, 15 dag sera żółtego,
farsz mięsny
Albański byrek
nia. Wymieszać farsz z bułką tartą, żółtym serem i roztrze-
panym jajkiem.
Farsz mięsny
Składniki: 25 dag mięsa mielonego wieprzowego, 4 łyżki
oleju, 1 cebula, 1 ząbek czosnku, 1 pęczek pietruszki, 4 łyżki
rosołu wołowego, 5 dag sera żółtego, 5 dag bułki tartej, ore-
gano, bazylia, gałka muszkatołowa, sól, pieprz, łyżka mąki,
1 jajko
Sposób przyrządzenia:
Cebulę, czosnek i pietruszkę drobno pokroić i podsmażyć na
oleju. Dodać mięso i podsmażyć razem. Mieszając, doda-
wać mąkę, po czym całość rozcieńczyć rosołem. Przyprawić
do smaku ziołami i dusić ok. 15 min. Odstawić do ostudze-
Ciasto
Ciasto francuskie należy podzielić na 3 części i rozwałkować
cienko każdą cześć w kształt kwadratu. Na połowę kęsa ciasta
należy nałożyć farsz, a następnie złożyć ciasto, by uzyskać for-
mę trójkątnego przekładańca. Przed wypiekiem należy pona-
cinać uformowane kęsy, posmarować je masą jajeczną oraz
posypać ziarnem sezamowym.
Wypiekać można na blachach lub w formach przez 20-40 min,
w zależności od wielkości kęsów, w temp. 200°C. Byrek w tej
formie należy podawać na gorąco z jogurtem lub kwaśnym
mlekiem.
144
www.cukiernictwo.elamed.pl
[ Pobierz całość w formacie PDF ]
zanotowane.pl doc.pisz.pl pdf.pisz.pl charloteee.keep.pl
przy
KAWIE
WRZESIEŃ
Albania to kwintesencja Bałkanów. Mieszają się tutaj kultury
i smaki Turcji, Grecji, Bułgarii, krajów dawnej Jugosławii,
a nawet południowej Italii. To wymarzone miejsce dla
wielbicieli greckiego frappe, mocnego włoskiego espresso
oraz pasjonatów tradycyjnej tureckiej kawy.
Caffe Tirana
Ten piękny, malowniczy, górzysty kraj położony nad
Adriatykiem i Morzem Jońskim jest zdecydowanie
nieodpowiednim miejscem wypoczynku dla wielbicieli
luksusowych i leniwych wakacji. Poza wygodnymi ho-
telami z basenami i prywatnymi plażami czeka tu na
podróżnych wiele niespodziewanych przygód. Codzien-
ne zmagania z przeciwnościami losu, takimi jak braki
w dostawach wody czy prądu, mogą nadać wyprawie do
Albanii smaku prawdziwej przygody. Podróż pociągiem
pozbawionym drzwi i szyb w oknach czy pokonanie kil-
kunastokilometrowej trasy dwudziestoletnią taksówką,
po niewyasfaltowanych drogach, stanowią wyzwanie
nawet dla wielbicieli mocnych wrażeń.
Jednak wszelkie niedogodności z nawiązką rekom-
pensują urok, uczciwość i gościnność mieszkańców,
romantyczne piaszczyste lub kamieniste plaże, gorące
morze Riwiery Albańskiej oraz nietknięte cywilizacją
dzikie laguny i wysokie, pełne malowniczych widoków
góry przełęczy Llogora. Nie bez przyczyny wśród tury-
stów funkcjonuje powiedzenie: „Wyjeżdżając do Albanii,
spodziewaj się wszystkiego, co najgorsze, a będziesz mile
zaskoczony, jak niewiele złych przeczuć się spełniło”.
Specjały albańskiej kuchni
Obecnie turyści odwiedzają głównie ośrodki zlokalizowa-
ne wzdłuż ciągnącej się przez 15 km piaszczystej plaży
Durrës, modnego kurortu położonego 35 km od stolicy
Albanii – Tirany. To jedno z najstarszych miast albań-
skich. Jego historia sięga 627 r. p.n.e., ale w krótkim
czasie zatraciło ono swój pierwotny charakter, stając się
największym centrum turystycznego biznesu. Miasto
to oferuje turystom perfekcyjnie zagospodarowane (choć
często bardzo zaśmiecone) plaże, luksusowe hotele oraz
ogromną liczbę restauracji, kawiarenek, barów i tawern.
Lokale gastronomiczne serwują tu głównie dania kuchni
bałkańskiej i włoskiej, są one jednak zupełnie inaczej
Kawiarenka na plaży Durrës
W kawiarenkach zazwyczaj przebywają mężczyźni, kobiety w tych miejscach widywane
są niezwykle rzadko
142
www.cukiernictwo.elamed.pl
NR 9/08
przy
KAWIE
PROCES PARZENIA KAWY PO TURECKU
Tradycyjną kawę po turecku przygotowuje się w spe-
cjalnych tygielkach zwanych
briki
. Mogą one być wy-
konane z miedzi, aluminium lub stali nierdzewnej.
Proces parzenia przeprowadza się w następujący
sposób: do
briki
nalewamy ilość wody niezbędną
do przyrządzenia odpowiedniej ilości kawy (np.
na cztery filiżanki). Wsypujemy po jednej łyżeczce
kawy na filiżankę oraz odpowiednią ilość cukru.
Stawiamy
briki
na średni płomień, mieszamy do
rozpuszczenia cukru i kawy i doprowadzamy wol-
no do stanu wrzenia.
W momencie gdy kawa podnosi się do szyjki
briki
,
zestawiamy naczynie na minutę z ognia. Gdy kawa
opadnie, powtarzamy dwukrotnie tę operację, do-
prowadzając wywar do wrzenia.
Kawa rozlewana jest do filiżanek i serwowana ze
szklaneczką zimnej wody. Kawę po turecku nale-
ży pić wolno, delektując się, bez konieczności po-
wtórnego mieszania.
Stare
briki
do parzenia kawy po turecku można kupić na targu w Krui
przyrządzane i doprawione. Próbując miejscowych spe-
cjałów, należy być przygotowanym na nieznane smaki
i nowe wrażenia. Do potraw, których koniecznie trzeba
spróbować, można zaliczyć takie specjały, jak:
gjyreç
– potrawa na bazie ryżu z papryką i jagnięciną,
qebap
– rodzaj albańskiej odmiany kebabu; mielone kotleciki
mięsne grillowane lub smażone,
musaka
– potrawa
znana głównie w Grecji, rodzaj zapiekańca z mięsa,
ziemniaków, warzyw, jajek oraz sera,
çorba
– gęsta,
zawiesista zupa z kawałkami mięsa i jarzynami,
byrek
– bardzo popularna potrawa kuchni osmańskiej, przy-
rządzana z ciasta francuskiego przekładanego farszem
mięsnym, warzywnym lub serowym, często podawana
również na słodko jako deser. Do posiłków serwowane są
miejscowe wina – szczególnie warte polecenia są wina
Merllot
lub albańskie piwo
Tirana
i
Koçe
.
Durrës dzięki swojemu wypoczynkowemu charak-
terowi i dużej ilości zagranicznych turystów posiada
dobrze zorganizowane połączenia komunikacyjne i jest
doskonałą bazą wypadową do okolicznych miejscowości.
Można stąd łatwo dostać się do stolicy kraju, antycz-
nych ruin greckiej Apollonii, Krui lub Beratu.
Z kolei Tirana to raczej nieciekawe, duże miasto,
usiane szarymi budowlami, świadczącymi o tym, jakie
piętno odcisnęły na nim lata władzy komunistycznej.
Zdecydowanie więcej wrażeń dostarcza odwiedzenie
Beratu – jednego z najładniejszych miast, wpisanego
na listę dziedzictwa UNESCO.
Berat (
Berati
) usytuowany jest na wzgórzach,
u podnóża liczącego sobie 2400 lat zamku obronne-
go. Robi on ogromne wrażenie, a rozpościerający się
stąd widok rekompensuje trudy wspinaczki. Zamek
jest do dzisiaj zamieszkały i znajduje się w nim kilka
przydomowych restauracji, gdzie można skosztować
grillowanej ryby lub jagnięciny i rakii własnej roboty.
Barat jest miejscowością, w której zachował się czar
Współczesne miedziane
briki
do parzenia kawy po turecku
www.cukiernictwo.elamed.pl
143
przy
KAWIE
WRZESIEŃ
minionych wieków. Pokryte czerwoną dachówką
dachy, bielone domy, budowane na stromych sto-
kach tworzą niespotykaną nigdzie indziej atmosferę.
W cieniu wąskich uliczek kryją się kawiarenki,
w których zwykli przesiadywać miejscowi mężczyź-
ni. Kobiety w tych miejscach widywane są niezwykle
rzadko.
Kawa w zacisznej uliczce
Wystrój wnętrz tych lokali dla przyjezdnego może wy-
dawać się niegustowny lub wręcz obskurny, ale nie on
się liczy. Ważne są serwowane tu napoje. Poza chlubą
właścicieli lokali – rakiją i grapą – można tu zakosz-
tować wyśmienitej, bardzo mocnej kawy parzonej na
otwartym palenisku w tradycyjnych
briki
w stylu
tureckim. Ziarna kupowane są na miejskim bazarze
i prażone w miejscowych, małych palarniach, co daje
w efekcie jedyny w swym rodzaju mocny i wyrazisty
smak oraz bogaty aromat.
Około 30 km na północny wschód od Tirany leży
Kruja (
Krujë
). To położone na wzgórzu niewielkie
miasteczko słynie z bohaterskiej przeszłości. W Krui
mieści się udostępniony zwiedzającym imponujący
zamek największego bohatera narodowego Albanii
– Skanderbega.
Kruja jest miejscem, w którym czas stanął w miej-
scu, zatrzymując się w czasach bohaterskiego Skan-
derbega. Podobny klimat panuje w małych, odda-
lonych od centrów turystycznych miejscowościach
i wioskach, gdzie życie toczy się leniwym rytmem
i gdzie niezrozumiały jest ciągły pośpiech przybyszów
z cywilizowanej części Europy.
U podnóża cytadeli rozciąga się zabytkowa dzielnica
kupców, rzemieślników i artystów, nazywana „turec-
kim bazarem”, gdzie liczne kramy oferują interesujące
suweniry, biżuterię i starocie. Jednymi z ciekawszych
są zapomniane przyrządy do parzenia herbaty – sa-
mowary, oryginalne miedziane
briki
do parzenia kawy
oraz tureckie serwisy.
W takich małych palarniach kawy można kupić ziarna o niepowtarzalnym aromacie
Mieści się tu także sporo warsztatów rzemieśl-
niczych. Można tu spotkać manufaktury tkackie,
w których do dziś ręcznie tka się dywany, szwalnie,
gdzie wyrabiane są tradycyjne ludowe stroje, zakłady
koronkarskie oraz piekarnie wypiekające tradycyjne
gatunki pieczywa. W niektórych piekarniach można
obserwować cały proces wypieku i skosztować
brukë
– charakterystycznego dla tego regionu chleba z mąki
kukurydzianej. W piekarniach nie ma podziału na
część produkcyjną i handlową – pieczywo sprzeda-
wane jest przez piekarza wprost z pieca.
W Albanii tradycyjnym gatunkiem pieczywa jest
chleb kukurydziany
brukë
, ale można również kupić
chleb biały pszenny, wyrabiany w formie owalnej lub
formierski. Bułki są produkowane z mąki pszennej
z domieszką mąki kukurydzianej, są zaokrąglane lub
podłużne, mogą mieć również kształt placków
pitta
.
Tekst i zdjęcia: Szymon Konkol
Składniki: 500 g ciasta francuskiego, 15 dag sera żółtego,
farsz mięsny
Albański byrek
nia. Wymieszać farsz z bułką tartą, żółtym serem i roztrze-
panym jajkiem.
Farsz mięsny
Składniki: 25 dag mięsa mielonego wieprzowego, 4 łyżki
oleju, 1 cebula, 1 ząbek czosnku, 1 pęczek pietruszki, 4 łyżki
rosołu wołowego, 5 dag sera żółtego, 5 dag bułki tartej, ore-
gano, bazylia, gałka muszkatołowa, sól, pieprz, łyżka mąki,
1 jajko
Sposób przyrządzenia:
Cebulę, czosnek i pietruszkę drobno pokroić i podsmażyć na
oleju. Dodać mięso i podsmażyć razem. Mieszając, doda-
wać mąkę, po czym całość rozcieńczyć rosołem. Przyprawić
do smaku ziołami i dusić ok. 15 min. Odstawić do ostudze-
Ciasto
Ciasto francuskie należy podzielić na 3 części i rozwałkować
cienko każdą cześć w kształt kwadratu. Na połowę kęsa ciasta
należy nałożyć farsz, a następnie złożyć ciasto, by uzyskać for-
mę trójkątnego przekładańca. Przed wypiekiem należy pona-
cinać uformowane kęsy, posmarować je masą jajeczną oraz
posypać ziarnem sezamowym.
Wypiekać można na blachach lub w formach przez 20-40 min,
w zależności od wielkości kęsów, w temp. 200°C. Byrek w tej
formie należy podawać na gorąco z jogurtem lub kwaśnym
mlekiem.
144
www.cukiernictwo.elamed.pl
[ Pobierz całość w formacie PDF ]